Geri

   

 

 

İleri

 

20

Küçük ve büyük öncülden oluşan bütüne ise şekil (figür) denilir.

Kıyas şekilleri dörttür:

Orta terim küçük öncülde yüklem, büyük öncülde konu olursa, birinci şekil,

Tersi olursa, dördüncü şekil;

Her ikisinde de konu olursa, üçüncü şekil,

Her ikisinde yüklem olursa, ikinci şekildir.

Mukaddime-i suğrâ ile mukaddime-i kübrânın birleşiminden meydana gelen kalıba "şekil" denir.

Mantıkta şekiller dörttür:

1. Eğer hadd-i evsat mukaddime-i suğrâda mahmûl olup mukaddime-i kübrâda mevzû olursa, bu kalıp birinci şekildir.

2. Hadd-i evsat birinci şeklin aksine, suğrâda mevzu, kübrâda mahmûl olursa, bu dördüncü şekildir.

3. Eğer her iki mukaddimede de mevzû olursa, bu üçüncü şekildir.

4. Şayet her ikisinde de mahmûl olursa, bu da ikinci şekildir.

  وَهَيْئَةُ التَّألِيفِ تُسَمَّى شَكْلاً.

وَالْأَشْكالُ أَرْبَعَةٌ:  لِأَنَّ الحَدَّ الْأَوْسَطَ

إِنْ كَانَ مْحمُولاً فِي الصُّغْرَى مَوْضُوعًا فِي الْكُبْرَى فَهُوَ الشَّكْلُ الْأَوَّلُ.

وَإِنْ كَانَ بِالْعَكْسِ فَهُوَ الرَّابِعُ.

وَإِنْ كَانَ مَوْضُوعًا فِيهِمَا فَهُوَ الثَّالِثُ .

وَإِنْ كَانَ مَحْمُولاً فِيهِمَا فَهُوَ الثَّانِي.