18. Misafire İkramda Bulunanı Övmek

608- Ebû Hüreyre'den (radıyallahü anh) yapılan rivâyetde, o şöyle anlatmıştır:

“Bir adam Peygamber sallallahü aleyhi ve sellem'e gelip şöyle dedi: ben (açlıktan ve susuzluktan) dadanmışım. Hemen peygamber hanımlarından birine (yemek istemek üzere) haber gönderdi. Hanım dedi ki, hak olarak seni gönderene and olsun, yanımda sudan başka bir şey yoktur. Sonra diğer bir hanımına gönderdi, o da aynı şeyi söyledi. Nihâyet bütün hanımları aynı şekilde söz söylediler. Bunun üzerine Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem): Bu gece (bu adamı) kim konuklayacak ki, Allah ona rahmet etsin, buyurdu. Hemen Ensardan bir adam kalkıp: Ben (konuklayacağım) yâ Resûlellah, dedi. Sonra adamı evine götürdü. Hanımına: yanında (yiyecek) bir şey var mı? dedi. Hanım, hayır, sadece çocuklarımın yiyeceği var. Kocası: Sen çocukları bir şeyle oyala. Misafirimiz içeriye girdiği zaman lâmbayı söndür ve adama, bizi yiyormuşuz gibi göster. Adam yemeğe davrandığı zaman sen kalk, lâmbaya git de yine onu söndür (ki karanlıkta yemek yememizin adet olduğunu anlasın). Sonra oturdular. Misafir de yemeğini yedi. Sabah olunca, ev sahibi Resûlüllah sallallahü aleyhi ve sellem'in huzuruna vardı, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem): Bu gece misafirinize yaptığınız işden dolayı Allah sizden razı oldu, buyurdu. Allahü teâlâ şu âyeti indirdi. "Kendi ihtiyaçları olsa dahi, (başkalarını) nefislerine tercih ederler"

Derim ki; Çocukların yemeğini başkasına yedirmek şöyle yorumlanması gerekir: Çocukarın yemeğe zaruri bir ihtiyaçları yoktu. Çünkü çocuğun karnı tok olsa bile, yemek yiyen bir kimseyi gördüğü zaman yine yemek ister. İkramda bulunan adam ve onun karısı, kendi hisselerim misafire vererek onu tercih etmişlerdir. En iyisini Allah bilir.

١٨- باب الثناءِ على مَنْ أكرمَ ضيفَه

٦٠٨- روينا في صحيحي البخاري ومسلم، عن أبي هريرة رضي اللّه عنه قال‏: جاء رجلٌ إلى النبيّ صلى اللّه عليه وسلم

فقال‏: إني مجهودٌ، فأرسلَ إلى بعض نسائِه فقالتْ‏: والذي بعثكَ بالحقّ ما عندي إلا ماءٌ، ثم أرسلَ إلى أخرى فقالت مثلَ ذلك، حتى قلنَ كلهنّ مثلَ ذلك،

فقال ‏قال‏:‏

‏”‏‏مَنْ يُضِيفُ هَذَا اللَّيْلَةَ رَحِمَهُ اللّه‏"‏ فقام رجل من الأنصار

فقال‏: أنا يا رسولَ اللّه‏!‏ فانطلقَ به إلى رحلِه فقال لامرأته‏: هل عندكِ شيءٌ‏؟‏ قالت‏: لا، إلا قوتُ صبياني، قال‏: فعلِّليهم بشيء، فإذا دخلَ ضيفُنا فأطفئي السراجَ وأريه أنَّا نأكلُ، فإذا أهوى ليأكلَ فقومي إلى السِّراجِ حتى تطفئيه، فقعدُوا وأكلَ الضيفُ، فلما أصبحَ غدا على رسول اللّه صلى اللّه عليه وسلم،

فقال ‏قال‏:‏

‏”‏‏قَدْ عَجِبَ اللّه مِنْ صُنْعِكُما بِضَيْفِكُما اللَّيْلَةَ‏"‏ فأنزل اللّه تعالى هذه الآية

{‏وَيُؤْثِرُونَ على أنْفُسِهِمْ وَلَوْ كانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ‏} ‏‏[‏الحشر‏: ‏٩‏]‏‏.‏ (٤٥)

قلتُ‏: وهذا محمولٌ على أن الصبيان لم يكونوا محتاجين إلى الطعام حاجة ضرورية، لأن العادةَ أن الصبيّ وإن كان شبعاناً يطلبُ الطعامَ إذا رأى مَن يأكلُه، ويُحمل فعلُ الرجل والمرأة على أنهما آثرا بنصيبهما ضيفهما، واللّه أعلم‏.‏