1 Efendi kölesine “Ben öldüğüm zaman sen hürsün veya benden sonra sen hürsün veyahut sen müdebbersin (yâni ölümümden sonra hürsün) veyahut ta ben seni müdebber kıldım.” dediğinde köle mudebber olur. Satılması ve hibe edilmesi caiz değildir. Efendi, müdebber köleyi çalıştırabildiği gibi ücretle başkasına da verebilir Eğer müdebber cariye ise cinsî münasebette bulunabileceği gibi akdi nikâhla kendisiyle evlenebilir. Efendisi öldüğünde müdebber malın üçte birinden azat olunur. Eğer sülüs kâfi gelirse, eğer müdebberden başka malı yoksa köle kıymetinin üçte ikisini çalışarak vârislere verir ve azat olur. Efendisi borçlu ise, çalışıp bütün kıymetini alacaklılara ödemek mecburiyetindedir. Müdebbere bir cariyeden doğan çocukta müdebberdir. Eğer kölesinin müdebber sayılmasını herhangi bir sıfata bağlarsa normal ölümüyle müdebber olmaz. Meselâ “Ben bu hastalığımdan veya bu seferimde veyahut falan hastalıktan ölürsem, sen azat edilmişsin.” demesi gibi. Bu gibi kölenin satılması ise, caiz olur. Fakat efendisi zikrettiği sıfat üzere ölürse, müdebber köle gibi azat olunur. (Efendisinin servetinin üçte birinden sayılır.) |