BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

17- Dünyada Cennetliklerle Cehennemliklerin Bilinecekleri Sıfatlar Bâbı

7386- Bana Ebû Gassan El-Mismaî ile Muhammed b. Müsennâ ve Muhammed b. Beşşar b. Osman rivâyet ettiler. Lâfız Ebû Gassan ile İbn Müsennâ'nındır. (Dediler ki): Bize Muâz b. Hişam rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana babam, Katade'den, o da Mutarrif b. Abdillah b. Şihhîr’den, o da Iyaz b. Hımar El-Mışâvî'den naklen rivâyet etti ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bir gün hutbesinde şöyle buyurmuşlar:

«Dikkat edin ki, Rabbim bana öğrettiklerinden bilmediklerinizi bugün size Öğretmemi emretti. Buyurdu ki: Bir kula verdiyim her mal helâldir. Ben kullarımın hepsini müslüman olarak yarattım. Ama onlara şeytanlar gelerek kendilerini dinlerinden alıp götürdüler. Benim kendilerine helâl kıldıklarımı, onlara haram ettiler. Benim hakkında zelil indirmediğim bir şeyi, bana şerik koşmalarını emrettiler.

Şüphesiz ki, Allah yer halkına bakarak onların Arabına, Acemine şiddetle buğzetmiştir. Yalnız ehl-i kitabdan bir takım bakıyyeler müstesna! Teâla Hazretleri: Ben seni ancak İmtihan edeyim ve seninle baskalannı imtihan edeyim diye gönderdim. Sana su götürmez bir kitab indirdim. Onu uyurken, uyanıkken okursun, buyurdu. Gerçekten Allah bana Kureyş'i cayır cayr yakmamı emretti. Ben: Yâ Rabbi! O hn'de benim başımı yararlar, onu bir ekmek parçasına çevirirler, dedim. Teâlâ Hazretleri: Onlar seni nasıl çıkardılarsa, sen de onları çıkar. Onlarla gaza et ki, sana yardım edelim. Infakda bulun, bîz de sana infak edelim! Sen bir ordu gönder. Biz onun beş mislini gönderelim! Sana İtaat edenlerle birlikte isyan edenlere karşı harbet, buyurdu. Cennetlikler üç kısımdır:

1- Kuvvet sahibi, adale'îi, sadaka verici, muvaffak!

2- Her akrabaya ve müslümana karşı İnce kalbli, merhametli bir adam!

3- Bİr de iffetli, namuslu, çoluk çocuk sahibi, buyurdu. Cehennemlikler İse beş kısımdır:

1- Akl' olmayan, zayıf kWI Böylelerî sizin aranızda tâbi olarak bulunurlar. Hiç bir aile ve mala tâbi olmazlar.

2- Tamaı yüze vurmayan hain, kapıyı çalsa ona hıyanet eder.

3- Akşamda sabahda sana ailen ve malın hakkında mutlaka hıyanet eden adam, buyurdu.

4 Cimriliği yahut yalanı da zikretmiştir.

5-Bir de kötü huylu küfürbaz,

Ebû Gassan kendi hadîsinde: «İnfak et, biz de sana infak edeceğiz...» cümlesini anmadı.

7387- Bize bu hadîsi Muhammed b. Müsennâ El-Anezî de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Ebi Adiy Saîd'den, o da Katade'den naklen bu isnadla rivâyet etti. Ama o hadîsinde: «Bir kula verdiğim her mal helâldir...» cümlesini anmamıştır.

7388- Bana Abdurrahman b. Bişr El-Abdî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya b. Saîd, Destevâî sahibi Hişam'dan rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Katâde, Mutarrifden, o da Iyâz b. Hımar'dan naklen rivâyet etti ki: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bir gün hutbe okumuş...

Ve râvî hadîsi nakletmiş; sonunda şöyle deditir: «Yahya dedi ki: Şu'be, Katade'den naklen söyledi. Katâde: Ben bu hadîs hakkında Mutarrifi dinledim, demiş.»

7389- Bana Ebû Ammar Hüseyin b. Hureys de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Fadl b. Mûsa, Hüseyin'den, o da Matar'dan naklen rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Katâde, Mutarrif b. Abdillah b. Şihhîr'den, o da Benî Muşâcı'ın kardeşi Iyaz b. Himar'dan naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bir gün hutbe okumak üzere aramızda ayağa kalktı da:

«Şüphesiz ki, Allah bana emir buyurdu...» dedi.

Râvî hadîsi Hişam'ın Katâde'den rivâyet ettiği hadîs gibi nakletmiş. Şunu da ziyâde eylemiştir:

«Şüphesiz ki, Allah bana sîzin tevazu göstermenizi bildirdi. Tâ ki, kimse kimseye karşı böbürlenmesin, kimse kimseye tecavüzde bulunmasın!»

O, hadîsinde şun da söylemiştir:

«Onlar sizîn aranızda tabiîlerdir. Ne aile ararlar, ne de mal.»

 (Katâde diyor ki: Ben (Mutarrife): Bu olur mu ya Ebâ Abdillah? dedim.

— Evet! Vallahi ben onlara cahiliyyet devrinde eriştim. Bir adam mahallenin koyunlarını güdüyor, kendisine ancak onların cariyesi veriliyor, ona yakınlık ediyordu, dedi.

«Bir kula verdiğim her mal helâldir...» cümlesinden murad: Arabla-nn kendilerine haram kıldıkları sâibe, bahire gibi şeyleri inkârdır. Bunlar onların haram itikad etmesiyle haram olmazlar, demektir.

Hunefâ': Hanifin cem'idir. Hanîf müslüman demektir. Bazıları bu kelimenin günahlardan temiz mânâsına geldiğini, bir takımları da doğru ve hidâyeti kabule müheyya demek olduğunu söylemişlerdir,

Allahü teâlâ’nın yeryüzü halkına bakarak Arabına, Acemine şiddetle buğz etmesi Resûlullah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in gönderilmesinden önce olmuştur. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'i imtihan buyurması risâleti tebliğ, cihâd ve hak yolunda sabır gibi şeyler hususunda, ümmetini imtihan ise, iman edip etmeyecekleri, taatta bulunup bulunmıyacakları hususundadır. Bu imtihan her şeyden meydana çıkarak kullar tarafından bilinsin diyedir. Yoksa Teâlâ Hazretleri hâşa imtihana muhtaç değildir. O her şeyi vukuundan Önce bilir.

Zebr: Akıl demektir. Bazıları bu kelimenin mal mânâsına geldiğini, bir takımları da itîmad edilecek şey demek olduğunu söylemişlerdir.

Ebû Abdillah, Hazret-i Mutarrif'in künyesidir. Mutarrif (radıyallahü anh) cahiliyyet devrine yetişmemişse de «yetiştim» sözüyle her halde devrin sonlarına ve eserlerine yetiştiğini kasdetmiş olacaktır.