BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

59- Acemlerin Fazileti Bâbı

6661- Bana Muhammed b. Râti' ile Abd b. Humeyd rivâyet ettiler. Abd; Ahberanâ, İbn Râfi' ise: Haddesenâ tâbirlerini kullandılar. (Dediler ki): Bize Abdürrezzak rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ma'mer Ca'fer El-Cezelî'den, o da Yezid b. Esam'dan, o da Ebû Hüreyre'den naklen haber verdi. (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Din Ülker yıldızında olsa ona Acem'den bir adam —yahut Acem evlâdından demiş— gidecek, hattâ eline alacaktır.» buyurdular.

6662- Bize Kuteybe b. Saîd rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdü’l-Aziz (yani İbn Muhammed) Sevr'den, o da Ebû'l-Gays'dan, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in yanında oturuyorduk. Anîden üzerine Cum'a sûresi iniverdi:

"Onlardan diğer bir takım gönderdi ki, (faziletçe) birincilere yetişememişlerdi." Cuma Suresi, Âyet: 3. âyetini okuyunca bir adam:

— Kim onlar yâ Resûlüllah! dedi. Fakat Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) orta iltifat etmedi. Hatta adam kendisine bir, iki veya üç defa sordu. Aramızda Sehnân-i Fârisî de vardı. Derken Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) elini Selman’ın üzerine koydu. Sonra:

«iman Ülker yıldızında olsa, bunlardan bazı kimseler onu elde edecektir.» buyurdu.

Bu hadîsi Buhârî «Sûretü'l-Cum'a» tefsirinde tahric etmiştir.

Acem tâbiri, Arablarca Arab olmayan müslümanlara itlâk edilirse de, burada ondan murad; Farsler yani İranlılardır. Nitekim Türkçemizde biz de onlara Acemler deriz.

Hadîs-i şerif Acemlerin faziletini bildirmektedir. Acemlerden bu fazilete nail olan ilk zât Hazret-i Selmân-ı Fârisî'dir, Hazret-i Selmân’ın diyanet ve faziletleri müstakil bir kitap dolduracak kadar çok ve meşhurdur. Biz buracıkta Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in:

«Selman bizdendir. Ehl-i Beyt'tendir.» buyurduğunu hatırlatmakta iktifa edeceğiz. Hazret-i Ali’nin de: «Selmân, Lokman gibidir.» dediği rivâyet olunur. Çok yaşamış, bir rivâyette Hazret-i Osman'in hilâfeti zamanında otuzbeş veya otuzaltı tarihinde Medâyin'de vefat etmiştir. Hazret-i ömer'in hilâfeti zamamda vefat ettiğini söyleyenler de vardır. Künyesi Ebû Abdullah idi. Selmân-ı Hayr namiyle şöhret bulmuştur. Kendisini İslâm'a nisbet eder: «Ben İslâm'ın oğlu Sel-mân'im!» dermiş.

Kanâati âcizânemce bu hadîsde Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) İmâm-ı A'zam Ebû Hanîfe Hazretlerine işaret buyurmaktadır. Nedense görebildiğim Müslim ve Buhârî şerhlerinin hiç birinde bundan bahseden olmamıştır. Nihayet Seyyid-i Muhammed Habibullah’ın «Zâtü'l-Müslim» adlı eserinde hülâsasını arzettiğim şu malûmata rastladım: «Bu hadîsin fazileti bilûmum Fâris evlâdına şâmil ve şüphesiz meşhur sahâbî Selmân-ı Fars'i bu faziletin başında olmakla beraber yine şüphesiz ki, bunda İmâm Ebû Hanîfe Nu'man b. Sabit (rahimehüllah)’in da büyük menkabesi vardır. Hattâ hadîsden onun kastedilmiş olması mümkündür. Nitekim «Müslim»’in bir rivâyetinden bu mânâ zahirdir...

Acemlar arasında Selmân-ı Fârisî'den sonra İmâm Ebû Hanîfe kadar ilmiyle, re'yinin isâbetiyle ve dîninin metânetiyle şöhret bulan başka biri yoktur...

Nevevî bu hadîs-hakkında sadece şunları söylemiştir: «Hadîs-i şerîfde Acemlerin faziletine ve yerine göre mecazla mübalağanın kullanılmaları caiz olduğuna açık delil vardır.»