BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

29- Cerir B. Abdillah (radıyallahü anh)'ın Faziletlerinden Bir Bab

6517- Bize Yahya b. Yahya rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâlid b. Abdillah, Beyan'dan, o da Kays b. Ebî Hâzim'den, o da Cerir b. Abdillah'dan naklen haber verdi. H.

6518- Bana Abdul-Hamid b. Beyân da rivâyet etti.

(Dedi ki) ; Bize Hâlid, lieyân'dan naklea rivâyet etti.

(Dedi ki): Kays b. Ebî Hâzim'i şunu söylerken işittim. Cerir b. Abdillah dedi ki, Müslüman olduğumdan beri Resûlüllah. (sallallahü aleyhi ve sellem) beni yanına girmekten men etmemiş, Beni gördüğü ıaman da mutlaka gülmüştür.

6519- Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Veki' ile Ebû Üsâme, İsmail'den rivâyet ettiler. H.

Bize İbn Nümeyr de rivâyet etti.

(Dedi ki) ; Bize Abdullah b. İdris rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İsmail, Kays'dan, o da Cerir'den naklen rivâyet etti. Cerir şoyîc demiş: Müslüman olduğumdan beri Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) teni yanına girmekten men etmemiş, beni gördüğü zaman da mutlaka yüzüme gülümsemiştir.

İhnü Nümeyr, İbn İdris'den rivâyet ettiği hadîsinde şunu ziyâde etmiştir: «Hakikaten at üzerinde duramadığımı kendisine şikâyet ettim de eliyle göğsüme vurdu ve:

— Allahım bunu sâbit kıl! Bunu hâdî Mehdî eyle! diye dua etti.»

Bu hadîsi Buhârî «Kitâbu'l-Cihâd» ve «Kİtâba'l-Edeb»'de; Tirmizî ile Nesâî «Kitâbu'l-Menâkıb»'de; İbn Mâce «Sünnet» bahsinde muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.

Hazret-i Cerir'in: «Beni gördüğü zaman da mutlaka gülmüştür.» sözünden muradı; Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in gülümsemesidir. Nitekim ikinci rivâyette sarahaten tebessüm buyurduğu bildirilmiştir. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) bunu ona bir lütuf ve ikram olmak üzere yapmıştır. Kendisini hiç bir zaman geri çevirmeyip, daima evine kabul1 buyurması da ayrı bir ikramdır. Bu rivâyetler Hazret-i Cerîr'in faziletine delildirler.

Cerîr (radıyallahü anh), Yemenli'dir. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) ile görüşmek üzere yola çıktığı vakit. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem);

«Size Yemenlilerin en hayırlısı geliyor...» buyurarak onun gelmekte olduğunu ashabına haber vermiş ve yine onun hakkında:

«Bir kavmin büyüğü size geldiği vakit ona ikram edinl» buyurmuştur. Cerîr (radıyallahü anh), Übbî'ye göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in vefatından kırk gün evvel müslüman olmuştur. Fakat Kastalânî bunun söz götürdüğünü söylemiş. Cerîr'in veda haccında bulunduğunu kaydettikten sonra: «Bu ise Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in vefatından seksen günden fazla önce idi.» demiştir. Hazret-i Cerîr kavminin reisi idi. Bundan dolayı Ömer (radıyallahü anh) kendisine: «Cahiliyette de, İslâm'da da reis olmakta devam ettin.» demiştir.

Hâdî: Başkasına doğru yolu gösteren; Mehdi: Kendisi doğru yolu bulan mânâsına gelir.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bu sözüyle onun mükemmel bir insan olmasına dua etmiştir.

6520- Bana Abdu’l-Hamid b. Beyân rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâlid b. Beyan, Kays'dan, o da Cerîr'den naklen haber verdi. Cerîr Şöyle dedi: Cahiliyet devrinde Zülhalasa denilen bir ev vardı. Ona Yemen'in Kâ'be'si ve Şam'ın Kâ'be'si denilirdi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Sen beni bu Zülhalasadan ve Yemen'in Şam'ın kâbesinden kurtarır mısın?» dedi. Hemen Ahmes kabilesinden yüzelli kişi ile ona gittim. Ve evi yıktık, yanında bulduklarımızı da öldürdük. Müteakiben Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gelerek kendisine haber verdim de, bize ve Ahmeslilere duâ buyurdu.

6521- Bize İshâk b. İbrahim rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Cerîr, İsmail b. Ebî Hâlid'den, o da Kays b. Ebî Hâzim'den, o da Cerîr b. Abdillah El-Becelî'den naklen haber verdi. (Şöyle dedi): Bana Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Yâ Cerir! Beni Zülhalasadan kurtarmaz mısın?» buyurdu. (Yani) Has'am'ın evinden ki, buna Yemen'in Kâ'be'si denilirdi. Hemen yüzelli atlı ile gittim. At üstünde duramıyordum. Bunu Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e andım da eliyle göğsüme dokundu. Ve:

«Allah'ım! Bunu sabit kıl! Bunu Hâdî Mehdî eyle!» diye duâ etti. Râvi diyor ki: Cerîr gitti ve o evi ateşle yaktı. Sonra Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e bunu müjdelemek için bir adam gönderdi. Bu adam Ebû Ertât künyesini taşırdı. Bizdendi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e gelerek:

— Onu gıcikli deve gibi bırakmadıkça sana gelmedim, dedi. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) de Ahmes atlarına ve erkeklerine beş defa bereket duasında bulundu.

6522- Bize Ebû Bekr b. Ebî Şeybe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Veki' rivâyet etti. H.

Bize İbn Nümeyr de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize babam rivâyet etti. H.

Bize Muhammed b. Abbâd dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süfyân rivâyet etti. H.

Bize İbn Ebî Ömer de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Mervân (yani El-Fezâri) rivâyet etti. H.

Bana Muhammed b. Râfi' dahi rivâyet etti. (Dedi ki.): Bize Ebû Üsâme rivâyet etti.

Bu râvilerin hepsi İsmail'den bu isnadla rivâyette bulunmuşlardır. Mervan'in hadîsinde: «Cerîr'in müjdecisi Ebû Ertât Husayn b. Rabîa, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e müjdeye geldi.» demiştir.

Bu hadîsi Buhârî «Cihâd» ve «Meğâzî» bahislerinde; Ebû Dâvud «Cihâd»'da; Nesâî «Siyer» ile «Elyevm Velleyle» bahislerinde muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.

Zülhalasa: Has'am kabilesine ait bir ev idi. Ona Yemen'in Kâbe‘si derlerdi. İbn Esîr onun Devs kabilesine ait bir put olduğunu söylemiştir. Devs kabilesi bu puta taparlarmış. İbn Dıhye bunun Devs , Has'am ve Büceyle kabilelerine âit bir put evi olduğunu söylemiştir.

Hadîsin «Yemen Kâ'be'si, Şam Kâ'be'si...» tâbirlerinde şüpheye düşürücü bir kapalılık vardır. Bunlardan murad şudur: Zülhalasa'ya Yemenin Kâ'be'si, Mekke'deki Kâbe-i Muazzama'ya da şam'ın Kâ'be'si derlerdi.

Kâdî Iyâz: «Şam'ın Kâ'be'si» tâbirinin râvilerden biri tarafından yanlışlıkla dercedildiğini söylemiş ve: «Doğrusu bunu atmaktır. Hadîsi Buhârî de bu isnadla zikretmiş, fakat onda bu ziyade ve vehim yoktur.» demiştir. Nevevî ise Kâdî Iyâz'ın mütalâasına iştirak etmemiş: «Bu sözün te'vili mümkündür. Ve: Sen beni halkın Yemen'in Kâ'be'si, Şâm'ınâ'be'si sözlerinden kurtarır mısın? takdirindedir.» demiştir.

Gicikli deve tâbirinden murad ; Bu hastalıktan dolayı katranla yağlanıp simsiyah olan devedir.