30- İnsandan Maada Hayvanın Yüzünden Başka Yerlerine Damga Vurmanın Cevazı, Zekat ve Cizye Develerinde Bunun Mendüb Oluşu Bâbı 5676- Bize Muhammed b. Müsennâ rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Muhammed b. Ebî Adiyy, İbn Avn'den, o da Muhammed'den, o da Enes'den naklen rivâyet etti. (Şöyle dedi): Ümmü Süleym doğurduğu vakit bana: — Yâ Enes! Bu çocuğa bak! Sakın sen yarın sabah çiğnem yapması için Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e götürünceye kadar ona bir şey olmasın! dedi. Sabahleyin çocuğu götürdüm, bir de baktım Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bahçededir. Üzerinde Huveytî bir hamîsa olduğu halde fetih sırasında gelen develere damga vuruyor. 5677- Bize Muhammed b. Müsennâ rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Muhammed b. Ca'fer rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be, Hişâm b. Zeyd'den rivâyet etti. (Dedi ki): Enes anlatırken dinledim ki, annesi doğurduğu vakit çiğnem yapması için çocuğu Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e götürmüşler. Enes Dedi ki: Bir de baktık Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ağıldadır. Koyunlara damga vuruyor! Şu'be Dedi ki: Benim daha fazla bildiğime göre «kulaklarına» dedi. 5678- Bana Züheyr b. Harb da rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Yahya b. Saîd, Şu'be'den rivâyet etti. (Dedi ki): Bana Hişâm b. Zeyd rivâyet etti. (Dedi ki): Enes'i şunu söylerken işittim: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in yanına bir deve ağılına girdik, kendisi koyun damgalıyordu, Râvi Dedi ki: Zannederim kulaklarından, dedi. 5679- Bu hadîsi bana Yahya b. Habîb dahi rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Hâlid b. Haris rivâyet etti. H. Bize Muhammed b. Beşşâr da rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Muhammed Yahya ve Abdurrahman hepsi Şu'be'den bu isnadla bu hadîsin mislini rivâyet ettiler. 5680- Bize Harun b. Ma'ruf rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Velîd b. Müslim Evzâî'den, o da İshâk b. Abdillah b. Ebî Talha'dan, o da Enes b. Mâlik'den naklen rivâyet etti. Enes (Şöyle dedi): Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in elinde dağlama âleti olduğu halde gördüm. Zekât develerine damga vuruyordu. Bu hadîsi Buhârî «Akîka» ve «libâs» bahislerinde tahrîc etmiştir. Hamîsa: Yün veya ipekten yapılan dört köşe ve çizgili yaygıdır. Huveytiye'nin ne olduğunu bilen yoktur. İbn Esir: «Ben bu kelimeyi araştırdım. Fakat bir mânâsını bulamadım,» demiştir. Bu kelime: Hûteniyye, Hûniyye, Hureysiyye, Havnebiyye, Huveysiyye, Cüveyniyye, Cevniyye, Hayberiyye ve Havletiyye şekillerinde de rivâyet edilmiştir. Kâdî îyâz Cevniyye ile Hureysiyye'den maada bu rivâyetlerin hepsinin hata ve tashif olduğunu söylemiştir. Cevniyye Cevn kabilesine mensub demektir. Yahut eşyanın siyah, beyaz veya kırmızı olan rengine mensub manasınadır. Çünkü Ârablar bu üç renge cevn derler. Bu kelimenin meşhur olan rivâyeti Cevniyyedir, Maksad da siyahlığıdır, . |