BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

34- Cihad ve Serhad Bekçiliğinin Fazileti Bâbı

4994- Bize Mansûr b. Ebî Müzâhim rivâyet etti. (Dedi ki-: Bize Yahya b. Hamza, Muhammed b. Velîd Ez-Ziibeydî'den, o da Zührîden, o da Atâ' b. Yezîd El-Leysî'den, o da Ebû Saîd-i Hudrî'den naklen rivâyet etti ki, bir adam Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gelerek:

— İnsanların hangisi efdaldir? diye sormuş da:

«Allah yolunda mah ile canı ile mücâhede eden kimsedir.» buyurmuş.

— Ondan sonra kim? demiş.

«Kuytulardan bir kuytuda Rabbi olan Allah'a ibâdet eden ve insanları kendi şerrinden âzâde bırakan mü'mindir.» buyurmuşlar.

4995- Bize Abd b. Humeyd rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdürrazzâk haber verdi.

(Dedi ki): Bize Na'mer, Ziihrî'den, o da Atâ' b. Yezîd El-Leysî'den, o da Ebû Saîd'den naklen haber verdi. Şöyle dedi:

Bir adam: İnsanların en faziletlisi kimdir yâ Resûlallah? Dedi.

«Allah yolunda malı ile canı ile mücâhade eden mü'mindir.» buyurdu. — Ondan sonra kim? Diye sordu.

«Sonra kuytulardan bir kuytuya çekilmiş; Rabbine ibâdet eden ve insanları kendi şerrinden âzâde bırakan adamdır.» buyurdular.

4996- Bize Abdullah b. Abdirrahmân Ed-Dârimî de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Yûsuf, Evzâî'den, o da İbn Şihâb'dan bu isnadla haber verdi. O: «Bir kuytuda bir adam..» demiş; «sonra bir adam..» dememiştir.

Bu hadîsi Buhârî, Ebû Dâvûd, Tirmizî ve Nesâî «Cihâd» bahsinde; İbn Mâce «Kitâbü’l-Fiten» de muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir.

Hadîs-i Şerif âmm-ı mahsustur. Ve: «Allah yolunda malr İle canı ile mücâhede eden kimse insanların en iyilerindendir » manasınadır. Yoksa ulema ve sıddîklar daha faziletlidirler. Nitekim bu hususta hadisler vârid olmuştur. Nesâî'nin bir rivâyetinde:

«İnsanların en hayırlılarından bir adam...» denilmiştir.

Şi'b: İki dağ arasındaki aralıktır. Ancak burada hassaten bu mânâ kasdedilmemiştir. Murâd tenha ve insanlardan uzak yerdir. Vadiler ekseriyetle insandan hâli olduğu için (şi'b) kelimesi misâl olarak zikredilmiştir.

Bu hadîs tenhada yalnız yaşamayı insanlar arasına karışmaktan evlâ görenlere delildir. Mesele ihtilaflıdır. Ekseri ulemâya göre fitneden emin olmak şartı ile insanlarla ihtilâl etmek efdaîdir. Bâzı taifeler uzletin yani tenhada ayrı yaşamanın daha faziletli olduğuna kaildirler. Cumhûr bunlara cevap vermiş: «Bu hadîs fitne ve harb zamanlarına hamlediîmiştir. Yahut'insanlarla iyi geçinemeyen kimse hakkındadır.» demişlerdir. Tirraizi'nin «Zühd» Bâbında rivâyet ettiği bir hadîs de cumhûra delildir. Mezkûr hadîsde:

«İnsanlarla İhtilât edip eziyetlerine katlanan mü'minin ecri, insanlarla ihfilât etmeyen ve eziyetlerine sabır göstermeyen mü'minin ecrinden daha büyüktür.» buyurulmaktadır.

Ayni hadîsi İbn Mâce dahi rivâyet etmiştir.

Gelmiş geçmiş bütün peygamberler, sahabe, tabiîn, ulemâ ve sulehâ hep insanlarla ihtuat etmiş; bundan cuma ve cenazelere iştirak, hastaları dolaşmak ilim ve zikir meclisleri gibi faydalar istihsal etmişlerdir.

4997- Bize Yahya b. Yahya Et-Temîmî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdülâzîz b. Ebî Hâzim, babasından, o da Ba'ce'den, o da Ebû Hiireyre'den, o da Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'den onun şöyle buyurduğunu rivâyet etti:

«İnsanların en hayırlı yaşayanlarından biri: Allah yolunda atının dizginîn tutup onun sırtında uçan, düşman sesi veya düşmana hücum feryadı İşittikçe o at üzerinde uçan, Öldürmeyi ve Ölümü, ümîd edilen yerlerinde arayan adamdır. Yahut şu tepelerden bir tepenin üstünde veya şu vadilerden bir vâdînin içinde bir koyun sürücüğünün İçinde bulunup namazını kılan, zekatını veren ve eceli gelinceye kadar Rabbına ibâdet eden, insanlara hayırdan başka bir şey yapmayan kimsedir.»

4998- Bize bu hadisi Kuteybe b. Saîd de, Abdülâzîz b. Ebî Hâ-zim ile Ya'kûb (yânî İbn Abdirrahmân El-Kaarî)’den naklen rivâyet etti. Her ikisi Ebû Hâzim’den bu isnadla bu hadîsin mislini rivâyet etmişlerdir. O Yahya'nın rivâyeti hilâfına: «Ba'ce b. Abdillâh b. Bedr'den» bir de: «Şu vadilerden bir vâdîde..» demiştir.

4999- Bize bu hadîsi Ebû Bekir b. Ebî Şeybe ile Ziiheyr b. Harb ve Ebû Küreyb de rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize Vekî' Üsâme b. Zeyd’den, o da Ba'ce b. Abdillâh El Cühenî'den, o da Ebû Hüreyre’den, o da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’den naklen Ebû Hâ-zim'in Ba'ce'den rivâyet ettiği hadîs mânâsında rivâyette bulunmuş ve: «Vadilerden bir vâdîde..» demiştir.

«Atının dizginini tutup onun sırtında uçan..» ifadesinin mânâsı: cihâd için hazır vaziyette bulunup gerektiğinde atının sırtında uçar gibi sür'atle harbe koşan kimsedir..'demektir. İbarede teşbîh-i belîg vardır.

Hey'a: Düşman geldiği zaman yükselen ses; fezea ise: düşmana hücum için davranmakta.

«Ölümü, ümîd edilen yerlerinde arayan adamdır.» cümlesinden: şehid olmayı son derece arzu ettiği için ölerek şehîd olacağı yeri adetâ arayan adamdır, manası kasdedilmiştir.

Hadîs-i Şerif cihâd ile serhad bekçiliğinin ve şehîd olmaya hırs göstermenin faziletine delildir.