BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

9- Kadınlarla Çocukların Gece Baskınlarında Kasıdsız Olarak Öldürülmelerinin Cevazı Bâbı

4647- Bize Yahya b. Yahya ile Saîd b. Mansur ve Amru'n-Nâkıd, toptan İbn Uyeyne'den rivâyet ettiler. Yahya

(Dedi ki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Zührî'den, o da Ubeydullah'dan, o da İbn Abbâs'dan, o da Sa'b b. Cessâme'den naklen haber verdi. Sa'b Şöyle dedi: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e müşriklerden gece baskınına uğrayan zürriyetlerin hükmü soruldu. Bu suretle müslümanlar onların kadınlarına ve çocuklarına isabet ediyorlardı. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Onlar onlardandır.: buyurdular.

4648- Bize Abd b. Humeyd rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdürrazzâk haber verdi.

(Dedi ki): Bize Ma'mer, Zührî'den, o da Ubeydullah b. Abdillâh b. Utbe'den, o da İbn Abbâs'dan, o da Sa'b b. Cessâme'den naklen haber verdi. (Şöyle dedi):

— Yâ Resûlallah! Biz gece baskınında müşriklerin zürriyetlerine isabet ediyoruz! dedim,

«Onlar onlardandır.» buyurdular.

4649- Bana Muhammed b. Râfi' de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abdürrazzâk rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbn Cüreyc haber verdi.

(Dedi ki): Bana Amr b. Dînâr haber verdi. Ona da İbn Şihâb, Ubeydullah b. Abdillâh b. Utbe'den, o da İbn Abbâs'dan, o da Sa'b b. Cessâme'den naklen haber vermiş ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e: Bir su-vâri gurubu geceleyin baskın yapsa da müşriklerin çocuklarından bazılarına isabet etse ne buyurursun? demişler.

«Onlar bobalarındandır!» buyurmuş.

Bu hadîsi Buhârî, Ebû Dâvûd ve İbn Mâce «Kitâbü'l-Cihâd»da; Tirmizî ile Nesâî «Kitâbü's-Siyer»de olmak üzere bütün «Sünen» sahipleri tahrîc etmişlerdir.

Nevevî diyor ki: «Bu hadîs memleketimizin ekseri nüshalarında burada olduğu gibi (Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e müşriklerin zürriyetleri soruldu) şeklindedir. Bir rivâyette harp edilen beldenin yerli müşrikleri sorulmuştur. Kâdî Iyâz bu rivâyeti Sahîh-i Müslim râvilerinin cumhûrundan nakletmiş: Doğrusu da budur; birinci rivâyet bir şey değildir: Belki tasniftir, hadîsin sonu, ondaki hatâyı açıklamaktadır, diyor.

Ben derim ki: Birinci rivâyet Kâdî'nin iddia ettiği gibi bâtıl değildir. Bilâkis onun bir vechi vardır. Takdiri şudur: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gece baskınında vurulup öldürülen müşrik kadınları ile çocuklarının hükmü sorulmuş; o da: Onlar babalarındandır; yani bunda bir beis yoktur; çünkü babalarının hükümleri mîras, nikâh, kısas, diyet ve saire onlar hakkında da carîdir, demek istemiştir. Maksat: Zaruret yokken bunu kasden yapmadıkları zaman verilen hükümdür. Yukarıda kadın ve çocukların öldürülmemesine dair geçen hadîsten murat ise onları seçebildikleri zamandır.

Kadın ve çocukların gece baskınında öldürülebileceğini gösteren bu hadîs hem bizim mezhebimiz hem de Mâlik, Ebû Hanîfe ve cumhûrun mezhebidir.

Beyâtm mânâsı: Düşmana geceleyin erkek, kadın ve çocuk birbirinden fark edilemeyecek bir şekilde baskın yapmaktır.

Zerârî: (Yânın teşdîd ve tahfifi ile) iki şekilde okunur. Teşdîdle okunması daha fasîh ve meşhurdur. Burada zerârîden murat: Kadın ve çocuklardır...» Fakat Nevevî’nin son cümlesine allâme Aynî i'tiraz etmiş: «Zerârî kelimesinden kadınlar nasıl murat edilebilir? Buhârî'nin rivâyetinde gördüğün gibi zerârî kelimesi kadınlar üzerine atfedilmiştir?» demiştir. Aynî bu sözü ile şunu demek istemiştir:

Zerârî: Zürriyyetin cem'idir. Zürriyyet: Bir kimsenin çocukları ve nesli demektir. Hadîste de bu kelime kadınlar üzerine atfedildiğine göre ondan kadınları kasdetmeye imkân yoktur; çünkü atıf, iki şeyin birbirine mugayir olduğunu gösterir. Hâsılı, harbde bîçâre ihtiyarları, kadın ve çocukları, rûhânî şahısları —kimseye bir zararları olmamak şartı ile— göz baka baka kasden öldürmek bütün ulemânın ittifakı ile haramdır. Bu hususta birçok hadîsler vardır. Gece baskınlarında seçemeden, kasıd-sız olarak öldürülmelerinde ise beis yoktur.

Burada şöyle bir suâl hatıra gelebilir: Yâ kâfirlerin arasında müslümanlar da bulunur veya kâfirler müslümanları kendilerine siper ederlerse?

Cevap: Bu mesele ihtilaflıdır. İmâm Mâlik'e göre içinde müslüman esirler bulunan bir kafir karasına veya gemisine ateş açılmaz. Evzâî dahi: «Küffâr müslüman çocuklarını kendilerine siper ederlerse onlara silâh atılmaz; içinde müslüman esirler bulunan gemi yakılmaz.» demiştir.

Sevrî, Ebü Hanîfe, Ebû Yûsuf, Muhammed, İshâk, İmâm Ahmed ve sahîh olan kavle göre İmâm Şafiî: «Küffârın katline çocuklarla kadınların öldürülmesinden başka bir çâre yoksa bunda bir beis yoktur.» demişlerdir. Hattâ Hanefîler'le Sevrî'ye göre İçerisinde müslüman esirleri veya çocukları yahut müşriklerin çocukları bulunan kal'alara ve gemilere ateş açmakta da beis yoktur. Böyle bir harpte müslümanlardan ölen olursa diyeti ödenmez;" Hanefîler'e göre keffâret de lâzım gelmez. Sevrî keffâretin lüzumuna kail olmuştur.

Hadîs-i şerif, düşmana gece baskını yapılmasının caiz olduğuna, evvelce dine davet edilen kâfirlere bilâhare habersiz baskın yapılabileceğine ve küffann çocuklarına dünyada babalarının hükmü verileceğine delildir. Âhiret hakkındaki hükümleri Bâbında ise üç kavil vardır:

a) Küffann çocukları bulûğa ermeden ölürlerse cennetlik olurlar.

b) Cehennemlik olurlar.

c) Bu hususta bir şey söylenemez; tevakkuf olunur. Allahu a'lem