8- Batıl Hükümleri Yıkma ve Bid'at Olan Şeyleri Red Bâbı 4589- Bize Ebû Ca'fer Muhammed b. Sabbâh ile Abdullah b. Avn El-Hilâlî hep birden İbrahim b. Sa'd'dan rivâyet ettiler. İbn Sabbâh (Dedi ki): Bize İbrâhim b. Sa'd, b. İbrahim b. Abdirrahmân b. Avf rivâyet etti. (Dedi ki): Bize babam, Kâsım b. Muhammed'den, o da Âişe’den naklen rivâyet etti. Âişe şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): «Her kim bizim şu dinimizde ondan olmayan bir şey icad ederse o (îcad) merdüddur.» buyurdular. 4590- Bize İshâk b. İbrahim ile Abd b. Humeyd dahi hep birden Ebû Âmir'den rivâyet ettiler. Abd (Dedi ki): Bize Abdülmelik b. Amr rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Abdullah b. Ca'fer Ez-Zühri, Sa'd b. İbrahîm'den rivâyet etti. Sa'd Şöyle dedi: Kâsım b. Muhammed'e: Üç meskeni olup da bunlardan her birinin üçte birini vasiyyet eden bir adamın hükmünü sordum. — Bunların hepsi bir meskende toplanır; dedi. Sonra şunu ilâve etti: — Bana Âişe haber verdi ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem); «Her kim bizim dînimizde olmayan bir amel islerse o merdûddur.» buyurmuşlar. Bu hadîsi Buhârî ile İbn Mâce «Sulh» bahsinde; Ebû Dâvûd «Sünnet»de muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Hadîs-i şerîf İslâm'ın büyük kaidelerinden biridir. Kaide şudur: Kitab ve sünnetde bulunmayan ve müslümanların örfüne uymayan her şey merdûd yani bâtıldır. Redd; Hakikatte mâsdar ise de ismi meful yani merdûd mânâsında kullanılmıştır. Halk masdarının mahlûk mânâsında kullanıldığı gibi. Nevevî'nin beyânına göre bu hadîs Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in cevâmiu'l-kelim yani az sözlü, çok manâlı hadîslerinden biridir. Bilhassa ikinci rivâyetindeki ziyâde hiç bir bid'atçıya söz bırakmayacak kadar açık ve kesindir. Evet, dîn namına işlenen her bid'at bâtıl ve merduddur. Binâenaleyh inadında sabit bir bid'atçı birinci rivâyetteki «Bir şey îcad ederse» cümlesine güvenerek: «Bunu ben îcâd etmedim ki, mes'ûl olayım!» diyemez. Bid'atı îcâd edenle işleyenin ikisi de hükümde müsavidirler. Ancak mutlak surette her bid'at haram değildir. Yerinde de görüldüğü vecihle ulemâ bid'atleri beş kısma ayırmışlardır. Bunların içinde vacip derecesinde müstahsen ve makbul olanları vardır. Kitap te'lîfi, mektep inşası bu kabil bid'atlardandır. |