BAB 001 002 003 004 005 006

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

5- Vakıf Bâbı

4311- Bile Yahya b. Yahya Et-Temîmî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süleym b. Ahdar, İbn Avn'dan, o da Nâfi'den, o da İbn Ömer'den naklen haber verdi. Şöyle dedi:

 (Babam) Ömer'e Hayber'de bir yer isabet etti de, o yer hakkında emrini almak için Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’e gitti ve: Ya Resûlallah, tana Hayber'den bir yer isabet etti. (Şimdiye kadar) bana bundan daha kıymetli mal Mç isabet etmedi. Bunun hakkında bana ne emir buyurursun? dedi. Resûlü Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem):

«İstersen aslını vakfeder; yeri tesadduk eylersin!» buyurdu.

Bunun üzerine Ömer o yeri aslı satılmamak ve satın alınmamak, mîrâs olarak alınmamak ve bağışlanmamak şartiyle tesadduk etti. Ömer fakirle, akraba, köleler, Allah yolunda olanlar, yolcular ve müsafirler arasında tesadduk ta bulundu. O yere velî olana mâruf suretiyle ondan yemekte yahut mal sahibi olmaya kalkışmamak şartiyle bir dostuna yedirmekte bir beis olmayacaktı.

Râvi İbn Avn diyor ki: Ben bu hadîsi Muhammed'e rivâyet ettim. «Mal sahibi olmaya kalkışmamak» dediği yere geldiğimde Muhammed: «Mal toplamağa kalkışmamak» (olacak) dedi.

İbn Avn: «Bu kitabı okuyan bana haber verdi ki, bu hadîste: «Mal toplamağa kalkışmamak» cümlesi varmış; demiş.

4312- Bize bu hadîsi Ebû Bekir b. Ebî Şeybe de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbn Ebî Zaide rivâyet etti. H.

Bize İshâk da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ezher Es-Semmân haber verdi. H.

Bize Muhammed b. El-Müsennâ dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize İbn Ebî Adiy rivâyet etti.

Bu râvilerin hepsi İbn Avn'den bu isnadla bu hadîsin mislini rivâyet etmişlerdir. Yalnız İbn Ebî Zaide ile Ezher'in hadîsleri: «Yahut mal sahibi olmaya kalkışmayan bir dostuna yedirmekte...» cümlesinde biter. Ondan sonrası zikredilmemiştir. İbn Ebî Adiyy'in hadîsinde Süleym'in zikrettiği «Ben bu hadîsi Muhammed'e rivâyet ettim ilâh...» sözü vardır.

4313- Bize İshâk b. İbrahim de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Dâvûd El-Haferî, Ömer b. Sa'd'dan, o da Süfyân'dan, o da İbn Avn'dan, o da Nâfi'den, o da İbn Ömer'den, o da Ömer'den naklen rivâyet eyledi. Şöyle dedi:

Bana Hayber arazîsinden bir parça yer isabet etti de, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e gelerek: Bana öyle bir yer isabet etti ki, (şimdiye kadar) bana bundan daha makbul ve daha nefîs bir mal isabet etmiş değildir; dedim...

Râvi bu hadîsi yukarkilerin hadîsi gibi rivâyet etti. «Ben bu hadîsi Muhammed'e» cümlesini ve ondan sonrasını zikretmedi.

Bu hadîsi Buhârî «Şurût» ve «Vasâyâ» bahislerinde; Nesâî «Ahbâs»da tahrîc etmişlerdir.

Hadîs-i şerif Hazret-i Ömer'in Hayber arazîsinden hissesine düşen kıymetli bir yeri vakfettiğini gösteriyor. Bu yer hurmalık olup ismi «Semğ» imiş. Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile istişare ederek onun emrini aldıktan sonra yerin aslını vakfetmiş; ve yeri fakirlere, akrabasına, kölelere yani başlarını çözerek hürriyetlerine kavuşturmak için mükâteb olan kölelere, Allah yolunda olanlara yani hac kafilesinden geri kalmış çaresiz hacılara yahut ordudan geri kalmış gâzîlere, yolculara, müsafirlere tesadduk etmiş. Vakfın mütevellisine onun gelirinden mâruf suretiyle yani mu'tâd olan haddi aşmamak şartiyle yemeye ve yedirmeye müsaade etmiştir. Bu hadîs vakfın delîllerindendir. Vakıf lügatte: Hapsetmek mânâsına gelir.

Şeriatte de: Malûm bir malı malûm bir sıfatla hapsetmektir ki, o da hadîs-i şerifte beyan olunduğu vecihle malın aslını hapsedip gelirini tesadduk etmekle olur. Tafsilât fıkıh kitaplarındadır.