BAB 001 002 003 004 005 006

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

3- Sadaka Sevaplarının Mevtaya Ulaşması Bâbı

4306- Bize Yahya b. Eyyûb ile Kuteybe b. Saîd ve Alî b. Hucr rivâyet ettiler. (Dediler ki): Bize İsmail —ki İbn Ca'fer'dir— Alâ'dan, o da babasından, o da Ebû Hüreyre'den naklen rivâyette bulundu ki, bir adam Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e:

— Babam Öldü, mal da bıraktı, fakat vasiyyet etmedi; acaba onun nâmına ben tasadduk etsem günahlarına keffaret olur mu? demiş.

«Evet!» cevâbını vermişler.

4307- Bize Züheyr b. Harb rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya b. Saîd, Hişâm b. Urve'den rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana babam, Âişe'den naklen haber verdi ki: Bir adam Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e:

— Annem ansızın öldü. Zannederim konuşmuş olsa tesadduk ederdi. Onun nâmına tesadduk etsem bana ecir var mıdır? diye sormuş.

«Evet!» buyurmuşlar.

4308- Bize Muhammed b. Abdillâh b. Nümeyr rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Bişr rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hişâm, babasından, o da Âişe'den naklen rivâyet etti ki, bir adam Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e gelerek: Yâ Resûlallah, annem ansızın öldü; vasiyyet -de etmedi. Zannederim konuşmuş olsa tesadduk ederdi. Acaba onun namına ben tesadduk etsem ona ecir olur mu? diye sormuş.

«Evet!» buyurmuşlar.

4309- Bize bu hadisi Ebû Küreyb de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Üsame rivâyet etti. H.

Bana Ümeyye b. Bistâm da rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yezîd yani İbn ZÜrey' rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ravh —ki İbn'l-Kâsım'dir— rivâyet etti. H.

Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ca'-fer b. Avn rivâyet etti.

Bu râvilerin hepsi Hişâm b. Urve'den bu isnadla rivâyette bulunmuşlardır. Ebû Üsâme ile Ravh'ın hadîslerinde, Yahya b. Saîd'in dediği gibi; «Bana ecir var mıdır?» denilmiş; Şuayb ile Ca'fer'in hadîslerinde ise İbnİ Bİşr'in rivâyeti gibi: «Acaba ona ecir var mıdır?» ifadesi kullanılmıştır.

Bu rivâyetlerden Hazret-i Âişe hadîsini Buhârî «Cenâiz» bahsinde tahrîc etmiştir.

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'e suâl soran zât Sa'd b. Ubâde (radıyallahü anh)'dir. Nitekim Hazret-i İbn Abbâs'dan rivâyet olunan bir hadîste ismi tasrîh edilmiştir. Muhtelif rivâyetlerden anlaşıldığına göre aynı mânada bir suâli bir kadın da sormuştur.

ansızın öldü demektir. İftilât: Ansızın vuku' bulan şeydir. Bundan sonra gelen (nefs) kelimesi merfû' ve. mansûb olarak rivâyet edilmiştir. Merfû' okunduğu zaman nâib-i fail, mansub okunduğunda ise fi'lin ikinci mef'ûlü olur.

Suâl sahibinin: «Konuşsa tesadduk ederdi.» demesi, annesinin hayır işine yahut vasiyyete son derece hırslı olduğunu bildiği içindir.

Ânî ölümün müslüman için rahatlık olduğuna dâir hadîs vârid olduğu gibi, gazab ve intikam ölümü olduğunu bildiren hadîs de vardır. Aynî bu iki rivâyetin arasını bulmuş ve: «Rahatlık olduğunu bildiren rivâyet Ölüme hazırlıklı olanlar hakkındadır; gazab ve intikam ise taksirat sahiplerine hamlolunur.» demiştir.