BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

16- Altını Gümüş Mukabilinde Veresiye Satmanın Yasak Edilmesi Bâbı

4155- Bize Muhammed b. Hatim b. Meymûn rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süfyân b. Uyeyne, Amır'dan, o da Ebû'l-Minhâl'den naklen rivâyet etti.

(Dedi ki): Benim bir ortağım bir gümüşü mevsime (yahut hacca) kadar veresiye sattı. Müteakiben bana gelerek haber verdi. Ben: Bu caiz olmayan bir iştir; dedim. O: Ama ben bunu pazarda sattım da bana kimse caiz olmayacağını söylemedi; dedi. Ben hemen Berâ' b. Âzib'e giderek (meseleyi) sordum. Şu cevabı verdi:

Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Medine'ye geldiğinde biz bu ahş-verişi yapıyorduk. Bunun üzerine şöyle buyurdular:

«Hangi mal peşin olarak satılıyorsa onda bir beis yoktur; fakat veresiye satılan ribâdır.» (Berâ'):

— Sen bir de Zeyd b. Erkam'a git, zîra o benden daha büyük tacirdir; (Dedi.) Ona giderek sordum. O da bunun gibi söyledi.

4156- Bize Ubeydullah b. Muâz El-Anberî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize babam rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Şu'be, Habîb'den naklen rivâyet etti ki Habîb, Ebû'l-Minhâl'i şöyle derken işitmiş:

— Berâ' b. Âzib'e sarfı sordum. Zeyd b. Erkam'a sor; o benden daha iyi bilir, dedi. Bunun üzerine Zeyd'e sordum. O da: Berâ'a sor; o benden daha iyi bilir, dedi. Sonra ikisi birden:

— Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) gümüşü altın mukabilinde veresiye satmayı yasak etti; dediler.

Bu hadîsi Buhârî «Büyü'» ve «Hicret» bahislerinde; Nesâî «Buyû'»da muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir.

Hadîs-i şerif ashâb-ı kirâmın tevazu', insaf ve hakşinaslıklarına delildir.

4157- Bize Ebû'r-Rabî' el-Atekî rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Abbâd b. Avvâm rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya b. Ebî İshâk haber verdi.

(Dedi ki): Bize Abdurrahman b. Ebî Bekra, babasından rivâyet etti. Şöyle dedi: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) gümüşe mukabil gümüş, altına mukabil altın satmayı yasak etti; meğer ki, misli misline ola. Bize altın mukabilinde nasıl istersek gümüş; ve gümüş mukabilinde nasıl istersek altın almayı emir buyurdular. Bir adam râviye satış peşin mi olacak? diye sormuş; o da: Ben böylece işittim, cevâbını vermiş.

4158- Bana İshâk b. Mansûr rivâyet etti,

(Dedi ki): Bize Yahya b. Salih haber verdi.

(Dedi ki): Bize Muâviye, Yahya'dan —ki İbn Kesîr'dir— o da Yahya b. Ebî İshâk'dan naklen rivâyet etti. Ona da Abdurrahman b. Ebû Bekra haber vermiş ki, Ebû Bekra: Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) bize yasak etti... diyerek yukarıki rivâyetin mislini nakletmiş.

Bu hadîsi Buhârî ile Nesâî «Büyû'» bahsinde muhtelif râvilerden tahrîc etmişlerdir. Hadîste geçen «misli misline» tâbirinden murâd: İkisinin de miktarca birbirine müsavî olmalarıdır. Cinsler değişince istedikleri gibi alıp satmalarını emir buyurması ibâha ifade eder; yani istediğiniz gibi alıp satabilirsiniz demektir.

Bu hadîs ribâ mallarının peşin ve birbirine müsavî olmak şartiyle birbiri mukabilinde satılabileceğine; cinsler değişik olursa, peşin teslim edilmek şartiyle istenildiği şekilde satılabileceğine delildir.