BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

4- Üvey Kız İle Baldızın Haram Kılınması Bâbı

3659- Bize Ebû Küreyb Muhammed b. el-Ala' rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ebû Üsâme rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hişâm haber verdi.

(Dedi ki): Bana, babam, Zeyneb binti Ümmi Seleme'den, o da Ümmü Habîbe binti Ebî Süfyân'dan naklen haber verdi. Ümmü Habîbe şunu söylemiş:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) yanıma girdi de kendisine:

— Kız kardeşimi, Ebû Süfyân’ın kızını ister misin? dedim.

— Ne yapacağım? diye sordu.

— Nikâh edersin, dedim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

— Sen bunu diler misin? dedi.

— Ben senin bir tanen değilim. Şu halde bana hayırda kız kardeşimin ortak olmasını dilerim; dedim. Resûlü Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem):

— O bana helal olmaz! buyurdu.

— Ama ben senin Diirre binti Ebî Seleme'yi istemekte olduğunu haber aldım; dedim.

— Ummü Seleme'nin kızını mı? diye sordu.

— Evet, dedim.

— O benim terbiyem altında bulunan üvey kızım bile olmasa bana yine helâl değildir; çünkü o benim süt kardeşimin kızıdır. Onun babası ise benî Süveybe emzirmiştir. Artık bana kızlarınızı ve kız kardeşlerinizi arzetmeyin! buyurdular.

3660- Bana bu hadîsi Süveyd b. Saîd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Yahya b. Zekeriyyâ b. Ebî Zaide rivâyet etti. H.

Bize Amrırn-Nâkıd dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Esved b. Âmir rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Züheyr haber verdi. Bu râvilerin ikisi de Hişâm b. Urve'den tamamen bu isnâdla rivâyette bulunmuşlardır.

3661- Bize Muhammed b. Rumh b. Muhacir rivâyet etti. Dedi ki: Bize Leys, Yezid b. Ebî Habîb'den naklen haber verdi ki, Muhammed b. Şİhâb, kendisine Urve'nin, ona da Ebû Seleme'nin kızı Zeyneb'in, ona da Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in zevcesi Ümmü Habîbe'nin anlatmış olduğunu bildirerek mektub yazmış. Ümmü Habîbe Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'e:

— Ya Resûlallah! Kız kardeşim Azze'yi al! demiş. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

— Sen bunu diler misin? diye sormuş. Ümmü Habibe:

— Evet ya Resûlallah, ben senin bir tanen değilim, onun için bana hayırda kız kardeşimin ortak olmasını dilerim, demiş. Bunun üzerine Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

— O bana hela! olmaz; buyurmuş. Ümmü Habîbe (radıyallahü anh)

Dedi ki:

— Ben, ya Resûlallah! Ama biz (aramızda) senin Dürre binti Ebî Seleme'yi almak istediğini konuşuyoruz; dedim.

— Ebû Seleme'nin kızını mı? diye sordu.

— Evet, dedim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

— O benim terbiyem altında bulunan üvey kızım bile olmasa bana yine helâl olmaz; çünkü benim süt kardeşimin kızıdır. Ebû Seleme ile beni Süveybe emzirmıştir. Artık bana kızlarınızı ve kız kardeşlerinizi arzetmeyin! buyurdular.

3662- Bana bu hadîsi Abdülmelik b. Şuayb b. Leys de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana babam, dedemden rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Ukayl b. Hâlid rivâyet eyledi. H.

Bize Abd b. Humeyd de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bana Ya'kub b. İbrâhîm ez-Zührî haber verdi.

(Dedi ki): Bize Muhammed b. Abdillâh b. Müslim rivâyet eyledi. Bu râvilerin ikisi de Zührî'den, İbn Ebî Habîb'in isnadı ile onun hadisi gibi rivâyette bulunmuşlar; fakat Yezîd b. Ebî Habib'den maada hiç biri hadîsinde Azze'yi adlandırmamıştir.

Bu hadîsi Buhârî «Nikâh» ve «Nafakaat» bahislerinde; Nesâî ile İbn Mâce de «Nikâh»da muhtelif râvilerden tahric etmişlerdir.

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in:

«Sen bunu diler misin?» diye sorması teaccübündendir. Çünkü kadınlar tabîatleri iktizası kıskanç olurlar.

«Bana hayırda kız kardeşimin ortak olmasını dilerim» cümlesinden murâd: Seninle sohbet ve senden dünya ve âhiret hayırları Bâbında istifâde hususunda bana kız kardeşimin ortak olmasını dilerim, demektir.

Hazret-i Ümmü Habîbe'nin bu sözüne karşı Resûlü Ekrem

«O bana helâl olmaz.» mukaabelesinde bulunmuştur. Zira iki kız kardeşi bir nikâh altında toplamak dînen haramdır. Herhalde Ümmü Habîbe (radıyallahü anh) o zaman henüz bu hükmü duymamış; yahut bu işi Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimize mahsus olmak üzere caiz zannetmiştir.

Rabîbe: Üvey kız; kadının başka kocasından olan kızı demektir. «Terbiyem altında bulunan» ta'bîri bir kayd-i ihtirazı" değil, kayd-ı va kûîdir; yoksa babalığının terbiyesi altında bulunsun, bulunmasın üvey kız mutlak surette babalığına haramdır. Bu husûsda yalnız Davûd-u Zahiri muhaliftir. Ona göre bir kimsenin üvey kızı yanında bulunursa onunla evlenmesi haram, yanında değilse caizdir.

«O benim terbiyem altında bulunan üvey kızım bile olmasa bana yine helâl değildir...» ifâdesinin mânâsı; O bana iki sebeple haramdır; bunlardan biri üvey kızım olması, diğeri süt kardeşimin kızı bulunmasıdır. Binâenaleyh bu sebeplerden biri bulunmasa, diğeri ile bana yine haram olur; demektir. Zira hüküm muhtelif sebeplerle sabit olur.

Görülüyor ki ümmehat-ı mü'minînden Hazret-i Ümmü Habîbe binti Ebî Süfyân kız kardeşi Azze'yi Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimize nikahlamak istemiştir. İki kız kardeşin bir nikâh altında toplanamayacağı kendisine bildirilince: «Ama ben senin Dürre binti Ebî Seleme'yi istemekte olduğunu haber aldım.» diye mukaabele etmiştir. Hazret-i Ümmü Habîbe bu sözü ile: «iki kız kardeşin bir nikâh altında toplanması caiz değil de anne ile kızının bir araya gelmesi nasıl helâl oluyor?» demek istemiştir.

Filhakika söylentiye göre Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in kendisiyle evlenmek istediği Dürre binti Ebî Seleme, ümmehât-ı mü'mininden Hazret-i Ümmü Seleme (radıyallahü anh)’nın kızı idi. Bu itibarla Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in üvey kızı oluyordu. Diğer taraftan Dürre'nin babası Ebû Seleme, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)'in süt kardeşi idi. Her ikisini Ebû Leheb'in âzâdh cariyesi Süveybe emzirmişti. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) Efendimizin Hazret-i Halîmetü's-Sa'diyye'den süt emmesi bundan sonradır.

Yani Ümmü Seleme (radıyallahü anh) vaktiyle Hazret-i Ebû Seleme'nin karısı olup sonra Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) ile evlenmişti. Ancak kızı ile evlenmek istediği söylentisinin aslı yoktu. Resûlü Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) Hazret-i Ümmü Seleme'nin kızı ile iki sebepten evlenemiyeceğini beyândan sonra:

«Artık bana kızlarınızı ve kız kardeşlerinizi arzetmeyin!» cümlesiyle

Hazret-i Ümmü Habîbe'nin kız kardeşi ile Ümmü Seleme (radıyallahü anha)'nin kızma işaret buyurmuştur.