33 - Oturarak Uyumanın Abdesti Bozmayacağına Delil Bâbı 859 - Bana Züheyr b. Harb rivâyet etti. (Dedi ki): Bize İsmail b. Uleyye rivâyet etti H. Bize Şeyban b. Ferrûh dahi rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Abdülvaris rivâyet etti, bunların ikisi de Abdülaziz'den, o da Enes'den, naklen rivâyet etmişler. Enes şöyle dedi: — Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) birisine yavaşça birşey söylerken namaza ikâmet getirildi. (Abdülvaris'in hadisinde: Nebiyullah (sallallahü aleyhi ve sellem) birisiyle gizlice konuşurken denilmiştir) fakat cemaat uyuyuncaya kadar kendisi namaza kalkmadı. 860 - Bize Ubeydullah b. Mûâz el-Anberî rivâyet etti. (Dedi ki): Bize babam rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be Abdüllaziz b. Süheyb'den, o da Enes b. Mâlik'den işitmiş olmak üzere rivâyet etti. Enes şöyle dedi: Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) bir adamla gizlice konuşurken namaz için ikâmet getirildi. Fakat kendileri ashabı uyuyuncaya kadar gizli konuşmaya devam ettiler, sonra gelerek onlara namaz kıldırdılar. 861 - Bana Yahya b. Habîb el-Hârisi dahi rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Halid —ki İbni Haristir— rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Şu'be Kâtade'den, naklen rivâyet etti. Dedi ki: Enes'i şöyle derken dinledim. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in ashabı uyurlar sonra abdest almadan namaz kılarlardı. Şu'be Dedi ki: Katâde'ye «Sen bunu Enes'den mi işittin?» dedim: Evet eyvallah!» cevabını verdi. 862 - Bana Ahmed b. Saîd b. Sahr ed - Dârimî rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Habbân rivâyet etti. (Dedi ki): Bize Hammad, Sâbit'den, o da Enes'den naklen rivâyet etti ki Şöyle dedi: Yatsı namazına ikâmet getirildi. Bu sırada bir zât; benim bir hacetim var, dedi. Bunun üzerine Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) onunla gizlice görüşmeye gitti. Tâki cemaat yahut cemaatten Bazıları uyudular; sonra namazı kıldılar. Bu hadîsi Müslim «Namaz» bahsinde de tahric ettiği gibi Buhârî «Ezan» bahsinde. Ebû Dâvûd'da namaz bahsinde tahric etmişlerdir. Hadisin muhtelif rivâyetlerinden anlaşıldığına göre Ashâb-ı Kiram yatsı namazını kılmak üzere toplanmışlar, namaz için ikâmet getirilmiş. Tam bu sırada bir kavmin büyüğü olduğu söylenen bir adam gelerek Resûl-ü Ekrem (sallallahü aleyhi ve sellem) ile görüşmek istemiş, o da mescidin bir köşesine çekilerek kendisi ile gizlice uzun uzun görüşmüş ve onu İslama yatıştırmaya çalışmış. Aynî diyor ki; «Gelen bu zatın bir melek olması Enes (radıyallahü anh)'in onu insan suretinde görmesi ihtimalden uzak değildir. Hadis muhtelif rivâyetleri ile uykunun abdest bozmuyacağına delâlet etmektedir. Yine Enes (radıyallahü anh)'dan bir rivâyetde; «Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in ashabı yatsıyı beklerken uyurlar hatta başları göğüslerine düşerdi; sonra namazı kılarlar, abdest almazlardı» denilmektedir. Hadîsin bir rivâyetinde Katâde «Enes rivâyet ederken işittim» dediği halde Şu'be'nin ona; «Sen bunu Enes'den mi işittin» diye sorması, işitip işitmediğini iyice tesbit etmek içindir. Çünkü Katâde (rahimehüllah) Müdellislerdendir. Şu'be ise tedlîsi son derece hor görenlerdendir. Hattâ «Zina etmek tedlis yapmaktan ehvendir» dediği rivâyet olunur. Evvelcede arzettiğimiz gibi müdellisin «an» edatı ile «filândan» diyerek rivâyet ettiği hadisle ihticac olunmaz. Filândan işittim derse ancak o zaman hadisi makbul olur. Bu sebepten Şu'be (rahimehüllah) Katâde'nin hadîsi işitip işitmediğini iyice tesbit etmek istemiştir. Her halde Katâde dahi onun bu fikrini anlamış olacakki hadîsi Enes'den işittiğini Allah'a yemin ederek söylemiştir. |