BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

54 - Mü'minin Amelinin Boşa Gideceğinden Korkması Bâbı

329- Bize Ebû Bekir b. Ebî Şeybe rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize el-Hasen b. Mûsa rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hammâd b. Seleme, Sabit el-Bunanî'den, o da Enes b. Mâlik'den naklen rivâyet eyledi ki, Enes şöyle dedi:

Şu: "Ey îmân edenler: Seslerinizi Peygamberin sesinin üstüne kaldırmayın" Sûre-i Hucurât, âyet: 2. âyeti sonuna kadar nâzil olduğu zaman Sabit b. Kays evine kapandı ve:,

— Ben cehennemlikim diyerek Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) (le görüşmek)’den habs-i nefseyledi. Derken; Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem) Sa'd b. Muâz'a:

«Yâ Ebâ Amr! Sabitten ne haber, hasta mı oldu?» diye sordu. Sa'd:

— O benim komşumdur; bir şikâyetini bilmiyorum; dedi. Bunun üzerine Sa'd ona giderek:

Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in söylediklerini anlatmış. Sabit:

— Şu âyet indirildi. Pek âla bilirsiniz ki, Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’e karşı sizin en yüksek sesi (e hıtab eden) inizi benim. Demek ki ben cehennemlikim; demiş; Sa'd bunu Nebî (sallallahü aleyhi ve sellem)’e anlattı. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem):

«Bilâkis, o cennetlikdir.» buyurdular.

330- Bize Katan b. Nüseyr rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Ca'fer b. Süleyman rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Sabit, Enes b. Mâlikîden naklen rivâyet eyledi. Enes; Sabit b. Kays b. Şemmâs Ensarın hatibi idi. Şu âyet nâzil olunca... diyerek Hammâd’ın hadisi gibi rivâyet etmiş. Yalnız Enes hadisinde Sa'd b. Muâzın zikri geçmez.

331- Bu hadisi bana Ahmed b. Saîd b. Sahr ed-Dârimi de rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Hâbbân rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize Süleyman b. el-Muğîre, Sabitten, o da Enes'den naklen rivâyet eyledi. Enes:

"Seslerinizi Peygamberin sesinin üstüne kaldırmayın..." âyeti nâzil olunca; diyerek rivâyet etmiş; fakat hadisde Sa'd b. Muâz'i zikretmemiş.

332- Bize Hüreym b. Abdil'a'lâ el-Esedî dahi rivâyet etti.

(Dedi ki): Bize el-Mu'temir b. Süleyman rivâyet etti.

(Dedi ki): Babamı Sabitten, o da Enes'den naklen anlatırken dinledim. Enes:

— Bu âyet indiği vakit... diyerek hadisi rivâyet etmiş; ama Sa'd b. Muâzı zikretmemiş. Yalnız:

 (Biz Sâbit'i aramızda gezinen cennetlik bir zât olarak görüyorduk) cümlesini ziyade etmiş.

Bu hadis-i şerif Sabit b. Kays (radıyallahü anh)'ın büyük menkabesini anlatmaktadır. Hazret-i Sabit Ensar'mve Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in hatibi idi. Yüksek sesli bir zât olup konuşurken sesi fazla gürleşirdi. Bu sebeble herkesden ziyade endişeye düşmüştü. Fakat Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem) kendisini cennetle müjdeleyince bütün üzüntüleri bir anda sürura münkalib oldu. Hadisde zikri geçen âyet-i kerime bir rivâyete göre onun hakkında nâzil olmuş; diğer bir rivâyete göre ise Ebû Bekir'le Ömer (radiyallahu anhüma) Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem)’in huzurunda bir meseleyi yüksek sesle münakaşa ettikleri zaman inmiş; bundan sonra onlar da Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)’in huzurunda adetâ fısıltı ile konuşmuşlardır. Ayetin Benî Temim hey'eti hakkında nâzil olduğunu söyleyenler olduğu gibi daha başka sebeb-i nüzul zikredenler de vardır. El-Übbi'nin beyanına göre Hazret-i Sabitin korkarak evine kapanması âyetin inmesinden evvele aid değildir. Çünkü o zaman henüz huzuru Nebevide yüksek sesle konuşmak yasak edilmiş değildi. Onun endişesi ileriye aitti. Resûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem)'in huzuruna çıktığı zaman mutlaka konuşmak mecburiyetinde kalacaktı. O bunu düşündükçe üzülüyor; korkuyor; ihtiyata riâyet ediyordu. Nihayet endişesi görülmedik bir sürür la neticelendi.

Hadis-i şerif, âlim veya büyük bir zât arkadaşlarından bazısını bir kaç zaman görmezse araştırıp soruşturması gerektiğine delildir.