BAB 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114

NO. 001 002 003 004 005 006 007 008 009 010 011 012 013 014 015 016 017 018 019 020 021 022 023 024 025 026 027 028 029 030 031 032 033 034 035 036 037 038 039 040 041 042 043 044 045 046 047 048 049 050 051 052 053 054 055 056 057 058 059 060 061 062 063 064 065 066 067 068 069 070 071 072 073 074 075 076 077 078 079 080 081 082 083 084 085 086 087 088 089 090 091 092 093 094 095 096 097 098 099 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286

TR AR

37- e's-Sâffât Sûresi

Rahman ve Rahim olan Allah'ın ismiyle

Mucâhid şöyle dedi: "Uzak bir yerden gaybe atıp tutuyorlardı" (Sebe:52), buradaki "Uzak bir yerden", "Her yerden" ma'nâsınadır. "Ki onlar Mele’i A 'lâ'ya kulak verip dinleyemezler, her yandan kovularak atılırlar. Onlar için (âhirette) ardı arası kesilmez bir azâb vardır" (Âyet: 8-9), buradaki "Yukzefûne", "Atılıyorlar"; "Vâsıbun", "Dâim" (yani "Devâmlı") ma'nâsınadır.

"Hakikat biz onları yapışkan bir çamurdan yarattık" (Âyet: 11); buradaki "Lâzibun", "Lâzımun", yani "Cıvık yapışkan" ma'nâsınadır.

"Onlardan kimi kimine yönelip mes'ûl tutmaya kalkışırlar. Hakikat siz bize sağdan gelirdiniz, derler" (Âyet: 27-28); buradaki "Sağdan" sözüyle, hakkı kasdediyor. Bunu kâfirler, şeytâna hitaben söylerler.

"Orada bir humar da yok, onlar bundan sarhoş da olmazlar" (Ayet; 47), buradaki "Ğavlun", "Karın ağrısı"; "Yunzefûn", "Akılları gitmez" ma'nâsınadır.

"İçlerinden bir sözcü: Hakikat benim bir arkadaşım vardı, der" (Âyet: 51), buradaki "Karin", "Arkadaş" ma'nâsınadır. "Çünkü onlar atalarını sapkın kimseler bulmuşlardı da, kendileri de onların izleri üzerinde koşturuluyorlardı" (Ayet; 69-70), buradaki "Yuhreûne (Koşturuluyorlar)", "Hervele hey'eti gibi" (yani "Hervele yapanlar gibi sür'atle koşturuluyorlar") demektir.

"Derken (kavmi) koşarak onun önüne çıktılar" (Âyet: 94); buradaki "Yeziffûn", "en-Neselâne fi’l-meşyi" (yani "Koşmanın aşağısında kısa adımlarla sür'atli yürüyüş") ma'nâsınadır.

"Bir de O'nunla cinnler arasında bir hısımlık uydurdular. And olsun ki, bizzat cinnler dahî onların muhakkak (cehenneme) ihzâren getirileceklerini pek iyi bilmişlerdir. Allah onların isnâd edegeldiklerinden yücedir, münezzehdir" (Âyet: 158-159).

Kureyş kâfirleri: "Melekler Allah'ın kızlarıdırlar, meleklerin anaları da cinnlerin hâsslarının kızlarıdır" dediler.

Yüce Allah da: "And olsun ki, bizzat cinnler dahî onların muhakkak ihzâren getirileceklerini pek iyi bilmişlerdir", yani "Bu sözü söyleyen sizler hesaba çekilmek için orada hazır edileceksiniz".

Ve İbn Abbâs şöyle dedi: "Biziz o saff saff dizilenler mutlak biz" (Âyet: 165), buradaki "Saff saff dizilenler", meleklerdir.

"O zulmedenleri, onlara eş olanları, Allah'ı bırakıp tapmakta ısrar ettikleri şeyleri hep bir araya toplayın da cehennem yoluna götürün. Onları habsedin. Çünkü onlar mes'ûldürler" (Âyet; 22-23); buradaki "Sırâtı’l-

Cahîm", "Cehennemin ortası; çılgın ateşin ortası" (Âyet: 55) demektir.

"Sonra üzerine de onlar için çok sıcak bir su ile karıştırılmış içki vardır" (Âyet: 67), buradaki "Le-şevben", "Yiyecekleri karıştırılır; yiyecek ve içecekleri çok sıcak su ile karıştırılır" demektir.

"Medhûran" (el-A’râf) "Matrûdan (Tardedilip kovulmuş)" ma'nâsınadır (Âyet: 9’ da) "Tardetmek" ma'nâsına olan "Duhûran" geçmişti).

"Yanlarında da bakışlarını yalnız zevçlerine döndürmüş iri gözlü kadınlar vardır ki, bunlar örtülüp saklanmış yumurtalar gibidirler" (Âyet: 48-49); buradaki "Beydun meknûnun (Saklanmış beyaz yumurta)", "Saklanmış inci" ma'nâsınadır.

"Biz ona sonra gelenler içinde (iyi bir nâm) bıraktık" (Âyet: 78, 129), yani "O dâima hayırla anılacaktır".

"Bir âyet -bir mu'cize- gördükleri vakit, onu eğlenceye tutarlar" (Âyet:14), buradaki "Yesteshırûne" "Yesharûn (Eğlenirler)" ma'nâsınadır.

"O en güzel yaratanı; sizin de, evvelki atalarınızın da Rabb'i olan Allah'ı bırakıp da Ba’l’e mi tapıyorsunuz?" (Âyet: 125-126); buradaki "Bal" (Büyük bir putun ismi olup Yemen dilinde) "Rabb" ma'nâsınadır.

1. Bâb

Yüce Allah'ın Şu Kavli:

"Yûnus da hiç şübhesiz gönderilen peygamberlerdendi'' (Âyet: 139).

4852 Abdullah ibn Mes'ûd (radıyallahü anh) şöyle dedi: Rasûlüllah (sallallahü aleyhi ve sellem): "Hiçbir kimseye Yûnus ibn Mettâ'dan daha hayırlı olması lâyık değildir" buyurdu.

4853 Muhammed ibnu Fuleyh tahdîs edip şöyle demiştir:

Bana Bâbam Fuleyh ibn Süleyman, Âmir ibnu Lueyy oğulları'ndan olan Hilâl ibnu Alî'den; o da Atâ ibn Yesâr'dan; o da Ebû Hureyre (radıyallahü anh)'den tahdîs etti ki, Peygamber (sallallahü aleyhi ve sellem): "Her kim ben Yunus ibn Mettâ'dan hayırlıyım derse, muhakkak yalan söyledi" buyurmuştur