3. Kûfe OkuluYukarıda Kûfe ilim merkezinde, Hazret-i Ali (ö.40/661) ve Abdullah ibn Mes’ûd (ö.32/653) gibi fakîh sahâbîlerin olduğu zikredilmişti. Ancak Abdullah ibn Mes’ûd, Hazret-i Ömer tarafından Kûfe’ye önce kâdî, sonra da beytu’l-mâl memuru olarak tayin edilmesi sebebiyle, orada uzun müddet kalmış ve tefsir sahasında isim yapan birçok tâbiînin yetişmesine imkân hazırlamıştır. Onun için İbn Mes’ûd, Kûfe tefsir okulunun kurucusu olarak bilinir. Abdullah ibn Mes’ûd’tan tefsir dinleyen başlıca tâbiîler arasında, Alkama ibn Kays (ö.62/681), Mesrûk ibn el-Ecdâ’ (ö.63/682), Esved ibn Yezîd (ö.74/693), Şa’bî Âmir ibn Şurâhîl (ö.103-104/721-722), Murretu’bnu Şurâhîl el-Hemedanî (ö.111/729)[7] ve Suddî (el-Kebîr) İsmâîl ibn Abdirrahmân (ö.127/754) “rahmetüllahi aleyhim” bulunmaktadır. Son iki tâbiînin, İbn Mes’ûd’tan rivâyetlerinin olup olmadığını, İbn Hacer, Tehzîbu’t-tehzîb’inde kaydetmemiştir. Bunların yetiştikleri muhît, Kûfe olması sebebiyle, burada isimleri anıldı. Her ikisinin, özellikle rivâyet tefsirlerinde, birçok rivâyet ve kavline raslanıyorsa da, sikalık (güvenirlik) durumlarıyla ilgili olarak Nakdu’r-ricâl kitaplarında, çeşitli görüşler bulunmaktadır. |