Geri

   

 

 

İleri

 

5/ BÂBU MEDD-İ MUNFASIL 

Soru : Medd-i Munfasıl, ne demektir?

Cevap : Ayrı med demektir. Yani, harf-i med ile sebeb-i med olan hemze, ayrı ayrı kelimelerde bulunuyor demektir.

Soru : Medd-i munfasıl, ne zaman olur?

Cevap : Harf-i medden biri bir kelimede, harf-i medden sonra gelen sebeb-i med olan hemze de ayrı bir kelimede bulunduğu zaman (Tecvid hükmü) Medd-i munfasıl olur (Yani, Tecvid lisânında buna Medd-i munfasıl denir.).

Soru : Medd-i munfasıla misal gösterebilir misiniz?

Cevap : Gösteririm: 

يَااَيُّهَا  تُوبُوا اِلَي اللّهِاِنَّي اَخَافُ اللّهَ

Kelimelerinde olduğu gibi.

Bu misallerde görüyoruz ki, harf-i medd’ler (elif, vav, yâ) ayrı kelimede, (yani yâ…, tûbû…, innî…) ayrı kelimeler olup sebeb-i medd olan hemze (Yani, elif) ayrı kelimededir (Yani, eyyühâ, ilallâh ve ehâfü) kelimeleri de ayrı ayrı kelimelerdir.

Soru :  Medd-i munfasıl, ne kadar uzatılır?

Cevap :  Medd-i munfasılın meddi, kırâat-ı Âsım ve rivâyet-i Hafs’a göre dört elif miktarı uzatılır.

Soru : Medd-i munfasılın meddinin hükmü nedir?

Cevap : Medd-i munfasılın (Tecvid) hükmü câizdir. Yani, kırâat imamları arasında muhtelefün fihtir. Bazı imamlar uzatmış, (medd-i tabiî üzerini ilâve etmiş), bazıları da kasr etmişler (medd-i tabiî gibi bir elif miktarı uzatmışlar) demektir.

 Soru : Harf-i medd, mukadder (gizli) olur mu?

Cevap : Olur. Bazen harf-i med yazılışta görünmez, okunuşta görünür. Buna mukadder (gizli, yazılışta olmayan) harf-i medd denir.

Misal :

مِنْ عِلْمِهِ اِلَّا... عِنْدَهُ اِلَّابِاِذْنِهِ اَنَّ مَالَهُ اَخْلَدَهُ

Bu misallerde (min ılmihî) de yâ, (ındehû) ve (enne mâlehû) de vav harfleri gizlidir. Okunuşta var, yazılışta yoktur. Bunlara gizli (mukadder), harf-i medd denir. 

Soru : Medd-i muttasıl hemzesi ile, medd-i munfasıl hemzesi arasında yazılış bakımından fark (ayrılık) var mıdır?

Cevap : Vardır. Medd-i muttasılın hemzesi ayn harfinin başı gibi yuvarlak yazılır ve harf-i med ile hemze bir kelimede bulunur.

Medd-i munfasılın hemzesi ise, çizgi gibi uzun yazılır ve ayrı ayrı kelimelerde bulunur. Geçen misallere bakınız.

Bazı yerlerde kaide harici (kural dışı) olarak medd-i muttasılın hemzesi uzun elif şeklinde gelmiştir:

Misal :

 اَنْ تَبُواَ... اَلسُّواَ ...

Kelimelerinde olduğu gibi.

Bazı yerlerde de kaide dışı olarak Medd-i munfasıl olan kelimelerde de hemzeler ayn başı gibi yuvarlak hemze şeklinde gelmiştir:

Misal :  

يَاوَيْلَتَي ءَ اَ لِدُ هَؤُلَاءِ قَالُوا ءَ اِذَا

Kelimelerinde olduğu gibi.

Bu kelimeler kaide dışı olarak böyle gelmiştir. Umum kaide, medd-i muttusılların hemzeleri yuvarlak, medd-i munfasıl hemzeleri uzun elif şeklinde gelir. Kaide budur.