| 
 
Her arz derecesi için ikindi 
nemâzı vaktinin irtifâ’ları  
  
    | 
     
    Gâye 
    
    irtifâ’ı  | 
    
     
    
    Fey-i 
    
    Zevâl  | 
    
     
    Gâye 
    
    İrtifâ’ı  | 
    
     
    
    Fey-i 
    
    Zevâl  | 
    
     
    Gâye 
    
    irtifâ’ı  | 
    
     
    
    Fey-i 
    
    Zevâl  | 
    
     
    Gâye 
    
    irtifâ’ı  | 
    
     
    
    Fey-i 
    
    Zevâl  | 
    
     
    Gâye 
    
    irtifâ’ı  | 
    
     
    
    Fey-i 
    
    Zevâl  | 
   
  
    | 
     
    
    0.15  | 
    
     
    
    229.182  | 
    
     
    
    10.30  | 
    
     
    
    5.395  | 
    
     
    
    25.30  | 
    
     
    
    2.097  | 
    
     
    
    40.30  | 
    
     
    
    1171  | 
    
     
    
    61  | 
    
     
    
    0.554  | 
   
  
    | 
     
    
    0.30  | 
    
     
    
    114.589  | 
    
     
    
    11.00  | 
    
     
    
    5.145  | 
    
     
    
    26.00  | 
    
     
    
    2.050  | 
    
     
    
    41.00  | 
    
     
    
    1150  | 
    
     
    
    62  | 
    
     
    
    0.532  | 
   
  
    | 
     
    
    0.45  | 
    
     
    
    76.390  | 
    
     
    
    11.30  | 
    
     
    
    4.915  | 
    
     
    
    26.30  | 
    
     
    
    2.006  | 
    
     
    
    41.30  | 
    
     
    
    1130  | 
    
     
    
    63  | 
    
     
    
    0.510  | 
   
  
    | 
     
    
    1.00  | 
    
     
    
    57.290  | 
    
     
    
    12.00  | 
    
     
    
    4.705  | 
    
     
    
    27.00  | 
    
     
    
    1.963  | 
    
     
    
    42.00  | 
    
     
    
    1111  | 
    
     
    
    64  | 
    
     
    
    0.488  | 
   
  
    | 
     
    
    1.15  | 
    
     
    
    45.829  | 
    
     
    
    12.30  | 
    
     
    
    4.511  | 
    
     
    
    27.30  | 
    
     
    
    1.921  | 
    
     
    
    42.30  | 
    
     
    
    1091  | 
    
     
    
    65  | 
    
     
    
    0.466  | 
   
  
    | 
     
    
    1.30  | 
    
     
    
    38.188  | 
    
     
    
    13.00  | 
    
     
    
    4.331  | 
    
     
    
    28.00  | 
    
     
    
    1.881  | 
    
     
    
    43.00  | 
    
     
    
    1072  | 
    
     
    
    66  | 
    
     
    
    0.445  | 
   
  
    | 
     
    
    1.45  | 
    
     
    
    32.730  | 
    
     
    
    13.30  | 
    
     
    
    4.165  | 
    
     
    
    28.30  | 
    
     
    
    1.842  | 
    
     
    
    43.30  | 
    
     
    
    1054  | 
    
     
    
    67  | 
    
     
    
    0.624  | 
   
  
    | 
     
    
    2.00  | 
    
     
    
    28.636  | 
    
     
    
    14.00  | 
    
     
    
    4.011  | 
    
     
    
    29.00  | 
    
     
    
    1.804  | 
    
     
    
    44.00  | 
    
     
    
    1036  | 
    
     
    
    68  | 
    
     
    
    0.404  | 
   
  
    | 
     
    
    2.15  | 
    
     
    
    25.452  | 
    
     
    
    14.30  | 
    
     
    
    3.867  | 
    
     
    
    29.30  | 
    
     
    
    1.767  | 
    
     
    
    44.30  | 
    
     
    
    1018  | 
    
     
    
    69  | 
    
     
    
    0.384  | 
   
  
    | 
     
    
    2.30  | 
    
     
    
    22.904  | 
    
     
    
    15.00  | 
    
     
    
    3.732  | 
    
     
    
    30.00  | 
    
     
    
    1.732  | 
    
     
    
    45.00  | 
    
     
    
    1000  | 
    
     
    
    70  | 
    
     
    
    0.364  | 
   
  
    | 
     
    
    2.45  | 
    
     
    
    20.819  | 
    
     
    
    15.30  | 
    
     
    
    3.606  | 
    
     
    
    30.30  | 
    
     
    
    1.698  | 
    
     
    
    45.30  | 
    
     
    
    0.983  | 
    
     
    
    71  | 
    
     
    
    0.344  | 
   
  
    | 
     
    
    3.00  | 
    
     
    
    19.081  | 
    
     
    
    16.00  | 
    
     
    
    3.487  | 
    
     
    
    31.00  | 
    
     
    
    1.664  | 
    
     
    
    46.00  | 
    
     
    
    0.966  | 
    
     
    
    72  | 
    
     
    
    0.325  | 
   
  
    | 
     
    
    3.15  | 
    
     
    
    17.611  | 
    
     
    
    16.30  | 
    
     
    
    3.376  | 
    
     
    
    31.30  | 
    
     
    
    1.632  | 
    
     
    
    46.30  | 
    
     
    
    0.949  | 
    
     
    
    73  | 
    
     
    
    0.306  | 
   
  
    | 
     
    
    3.30  | 
    
     
    
    16.350  | 
    
     
    
    17.00  | 
    
     
    
    3.271  | 
    
     
    
    32.00  | 
    
     
    
    1.600  | 
    
     
    
    47.00  | 
    
     
    
    0.933  | 
    
     
    
    74  | 
    
     
    
    0.287  | 
   
  
    | 
     
    
    3.45  | 
    
     
    
    15.257  | 
    
     
    
    17.30  | 
    
     
    
    3.172  | 
    
     
    
    32.30  | 
    
     
    
    1.570  | 
    
     
    
    47.30  | 
    
     
    
    0.916  | 
    
     
    
    75  | 
    
     
    
    0.268  | 
   
  
    | 
     
    
    4.00  | 
    
     
    
    14.301  | 
    
     
    
    18.00  | 
    
     
    
    3.078  | 
    
     
    
    33.00  | 
    
     
    
    1.540  | 
    
     
    
    48.00  | 
    
     
    
    0.900  | 
    
     
    
    76  | 
    
     
    
    0.249  | 
   
  
    | 
     
    
    4.15  | 
    
     
    
    13.457  | 
    
     
    
    18.30  | 
    
     
    
    2.989  | 
    
     
    
    33.30  | 
    
     
    
    1.511  | 
    
     
    
    48.30  | 
    
     
    
    0.885  | 
    
     
    
    77  | 
    
     
    
    0.230  | 
   
  
    | 
     
    
    4.30  | 
    
     
    
    12.706  | 
    
     
    
    19.00  | 
    
     
    
    2.904  | 
    
     
    
    34.00  | 
    
     
    
    1.483  | 
    
     
    
    49.00  | 
    
     
    
    0.869  | 
    
     
    
    78  | 
    
     
    
    0.213  | 
   
  
    | 
     
    
    4.45  | 
    
     
    
    12.035  | 
    
     
    
    19.30  | 
    
     
    
    2.824  | 
    
     
    
    34.30  | 
    
     
    
    1.455  | 
    
     
    
    49.30  | 
    
     
    
    0.854  | 
    
     
    
    79  | 
    
     
    
    0.194  | 
   
  
    | 
     
    
    5.00  | 
    
     
    
    11.430  | 
    
     
    
    20.00  | 
    
     
    
    2.747  | 
    
     
    
    35.00  | 
    
     
    
    1.428  | 
    
     
    
    50.00  | 
    
     
    
    0.839  | 
    
     
    
    80  | 
    
     
    
    0.179  | 
   
  
    | 
     
    
    5.30  | 
    
     
    
    10.385  | 
    
     
    
    20.30  | 
    
     
    
    2.675  | 
    
     
    
    35.30  | 
    
     
    
    1.402  | 
    
     
    
    51.00  | 
    
     
    
    0.830  | 
    
     
    
    81  | 
    
     
    
    0.158  | 
   
  
    | 
     
    
    6.00  | 
    
     
    
    95.14  | 
    
     
    
    21.00  | 
    
     
    
    2.605  | 
    
     
    
    36.00  | 
    
     
    
    1.376  | 
    
     
    
    52.00  | 
    
     
    
    0.781  | 
    
     
    
    82  | 
    
     
    
    0.141  | 
   
  
    | 
     
    
    6.30  | 
    
     
    
    87.77  | 
    
     
    
    21.30  | 
    
     
    
    2.539  | 
    
     
    
    36.30  | 
    
     
    
    1.351  | 
    
     
    
    53.00  | 
    
     
    
    0.754  | 
    
     
    
    83  | 
    
     
    
    0.123  | 
   
  
    | 
     
    
    7.00  | 
    
     
    
    81.44  | 
    
     
    
    22.00  | 
    
     
    
    2.475  | 
    
     
    
    37.00  | 
    
     
    
    1.327  | 
    
     
    
    54.00  | 
    
     
    
    0.727  | 
    
     
    
    84  | 
    
     
    
    0.105  | 
   
  
    | 
     
    
    7.30  | 
    
     
    
    75.96  | 
    
     
    
    22.30  | 
    
     
    
    2.414  | 
    
     
    
    37.30  | 
    
     
    
    1.303  | 
    
     
    
    55.00  | 
    
     
    
    0.700  | 
    
     
    
    85  | 
    
     
    
    0.087  | 
   
  
    | 
     
    
    8.00  | 
    
     
    
    71.15  | 
    
     
    
    23.00  | 
    
     
    
    2.356  | 
    
     
    
    38.00  | 
    
     
    
    1.280  | 
    
     
    
    56.00  | 
    
     
    
    0.675  | 
    
     
    
    86  | 
    
     
    
    0.070  | 
   
  
    | 
     
    
    8.30  | 
    
     
    
    66.91  | 
    
     
    
    23.30  | 
    
     
    
    2.300  | 
    
     
    
    38.30  | 
    
     
    
    1.257  | 
    
     
    
    57.00  | 
    
     
    
    0.649  | 
    
     
    
    87  | 
    
     
    
    0.052  | 
   
  
    | 
     
    
    9.00  | 
    
     
    
    63.94  | 
    
     
    
    24.00  | 
    
     
    
    2.246  | 
    
     
    
    39.00  | 
    
     
    
    1.235  | 
    
     
    
    58.00  | 
    
     
    
    0.625  | 
    
     
    
    88  | 
    
     
    
    0.035  | 
   
  
    | 
     
    
    9.30  | 
    
     
    
    59.76  | 
    
     
    
    24.30  | 
    
     
    
    2.194  | 
    
     
    
    39.30  | 
    
     
    
    1.213  | 
    
     
    
    59.00  | 
    
     
    
    0.601  | 
    
     
    
    89  | 
    
     
    
    0.017  | 
   
  
    | 
     
    
    10.00  | 
    
     
    
    56.71  | 
    
     
    
    25.00  | 
    
     
    
    2.145  | 
    
     
    
    40.00  | 
    
     
    
    1.192  | 
    
     
    
    60.00  | 
    
     
    
    0.577  | 
    
     
    
    90  | 
    
     
    
    0.000  | 
   
 
  
Meselâ, İstanbul’da 2 
Şubâtda, Meyl-i şems -16.48 derece olduğundan, gâye irtifâ’ı -16.48 + 49 = 32.12 
derece, gölgesi 1.58 m. ve ikindi gölgesi 2.58 m. ve ikindi irtifâ’ı 21.20 
derece olur. Hesâb makinesi ile fadl-ı dâir 2 sa. 41 dakîka bulunur. İkindi 
vakti, ezânî 9.42 ve müşterek 3.09 sâat olur.Yukarıdaki cedveli kullanmadan da, 
privileg hesâb âletinin 90-32.12   = 
tan + 1 = arc tan MS 90 - MR =   işâretlerine 
parmak ile basınca, güneşin asr-ı evveldeki irtifâ’ı 21.08 derece olur. Yâhud 
rub-ı dâirede, hayt, kavs-i irtifâ’ üzerinde gâye-i irtifâ’ rakamına 
getirilince, haytın (zıll-i mebsût) kavsinde rastladığı rakam, fey-i zevâl gölge 
uzunluğu olur. 
                                                |