| 
 
Sıfır dereceden altmış 
derece arzına kadar ve yirmibeş metre fark ile, beşyüz metre irtifâ’a kadar 
hesâb olunmuş temkin cedveli. 
Birinci satırdaki rakamlar 
arz derecelerini göstermekdedir.  
  
    | 
     
    
    (m) 
    
    İrtifâ’  | 
    
     
    
    0  | 
    
     
    
    3  | 
    
     
    
    6  | 
    
     
    
    9  | 
    
     
    
    12  | 
    
     
    
    15  | 
    
     
    
    18  | 
    
     
    
    21  | 
    
     
    
    24  | 
    
     
    
    27  | 
    
     
    
    30  | 
    
     
    
    33  | 
    
     
    
    36  | 
    
     
    
    39  | 
    
     
    
    42  | 
    
     
    
    45  | 
    
     
    
    48  | 
    
     
    
    51  | 
    
     
    
    54  | 
    
     
    
    57  | 
    
     
    
    60  | 
   
  
    | 
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
    
     
    
    Dak 
    
    
    sn 
     | 
   
  
    | 
     
    
    0  | 
    
     
    
    3.49  | 
    
     
    
    3.49  | 
    
     
    
    3.51  | 
    
     
    
    3.53  | 
    
     
    
    3.55  | 
    
     
    
    3.58  | 
    
     
    
    4.02  | 
    
     
    
    4.06  | 
    
     
    
    4.12  | 
    
     
    
    4.20  | 
    
     
    
    4.29  | 
    
     
    
    4.42  | 
    
     
    
    4.57  | 
    
     
    
    5.13  | 
    
     
    
    5.33  | 
    
     
    
    5.57  | 
    
     
    
    6.28  | 
    
     
    
    7.09  | 
    
     
    
    8.06  | 
    
     
    
    9.25  | 
    
     
    
    11.44  | 
   
  
    | 
     
    
    25  | 
    
     
    
    4.38  | 
    
     
    
    4.38  | 
    
     
    
    4.39  | 
    
     
    
    4.41  | 
    
     
    
    4.45  | 
    
     
    
    4.49  | 
    
     
    
    4.54  | 
    
     
    
    5.01  | 
    
     
    
    5.08  | 
    
     
    
    5.19  | 
    
     
    
    5.31  | 
    
     
    
    5.41  | 
    
     
    
    5.59  | 
    
     
    
    6.20  | 
    
     
    
    6.42  | 
    
     
    
    7.13  | 
    
     
    
    7.52  | 
    
     
    
    8.40  | 
    
     
    
    9.54  | 
    
     
    
    11.20  | 
    
     
    
    14.20  | 
   
  
    | 
     
    
    50  | 
    
     
    
    4.58  | 
    
     
    
    4.58  | 
    
     
    
    5.00  | 
    
     
    
    5.02  | 
    
     
    
    5.06  | 
    
     
    
    5.10  | 
    
     
    
    5.16  | 
    
     
    
    5.23  | 
    
     
    
    5.31  | 
    
     
    
    5.42  | 
    
     
    
    5.54  | 
    
     
    
    6.08  | 
    
     
    
    6.27  | 
    
     
    
    6.48  | 
    
     
    
    7.14  | 
    
     
    
    7.46  | 
    
     
    
    8.28  | 
    
     
    
    9.19  | 
    
     
    
    10.38  | 
    
     
    
    12.19  | 
    
     
    
    15.27  | 
   
  
    | 
     
    
    75  | 
    
     
    
    5.16  | 
    
     
    
    5.16  | 
    
     
    
    5.18  | 
    
     
    
    5.21  | 
    
     
    
    5.24  | 
    
     
    
    5.29  | 
    
     
    
    5.36  | 
    
     
    
    5.43  | 
    
     
    
    5.52  | 
    
     
    
    6.03  | 
    
     
    
    6.12  | 
    
     
    
    6.27  | 
    
     
    
    6.50  | 
    
     
    
    7.10  | 
    
     
    
    7.38  | 
    
     
    
    8.12  | 
    
     
    
    8.59  | 
    
     
    
    9.54  | 
    
     
    
    11.11  | 
    
     
    
    13.05  | 
    
     
    
    16.26  | 
   
  
    | 
     
    
    100  | 
    
     
    
    5.27  | 
    
     
    
    5.27  | 
    
     
    
    5.29  | 
    
     
    
    5.30  | 
    
     
    
    5.35  | 
    
     
    
    5.40  | 
    
     
    
    5.47  | 
    
     
    
    5.55  | 
    
     
    
    6.05  | 
    
     
    
    6.15  | 
    
     
    
    6.27  | 
    
     
    
    6.44  | 
    
     
    
    7.04  | 
    
     
    
    7.28  | 
    
     
    
    7.56  | 
    
     
    
    8.33  | 
    
     
    
    9.19  | 
    
     
    
    10.16  | 
    
     
    
    11.39  | 
    
     
    
    13.39  | 
    
     
    
    17.06  | 
   
  
    | 
     
    
    125  | 
    
     
    
    5.38  | 
    
     
    
    5.39  | 
    
     
    
    5.40  | 
    
     
    
    5.42  | 
    
     
    
    5.46  | 
    
     
    
    5.53  | 
    
     
    
    6.00  | 
    
     
    
    6.07  | 
    
     
    
    6.17  | 
    
     
    
    6.27  | 
    
     
    
    6.41  | 
    
     
    
    6.58  | 
    
     
    
    7.19  | 
    
     
    
    7.44  | 
    
     
    
    8.24  | 
    
     
    
    8.51  | 
    
     
    
    9.38  | 
    
     
    
    10.39  | 
    
     
    
    12.05  | 
    
     
    
    14.08  | 
    
     
    
    17.42  | 
   
  
    | 
     
    
    150  | 
    
     
    
    5.49  | 
    
     
    
    5.50  | 
    
     
    
    5.52  | 
    
     
    
    5.54  | 
    
     
    
    5.58  | 
    
     
    
    6.03  | 
    
     
    
    6.11  | 
    
     
    
    6.19  | 
    
     
    
    6.29  | 
    
     
    
    6.40  | 
    
     
    
    6.54  | 
    
     
    
    7.12  | 
    
     
    
    7.34  | 
    
     
    
    7.59  | 
    
     
    
    8.30  | 
    
     
    
    9.08  | 
    
     
    
    9.57  | 
    
     
    
    11.00  | 
    
     
    
    12.28  | 
    
     
    
    14.35  | 
    
     
    
    18.17  | 
   
  
    | 
     
    
    175  | 
    
     
    
    5.58  | 
    
     
    
    5.59  | 
    
     
    
    6.01  | 
    
     
    
    6.03  | 
    
     
    
    6.08  | 
    
     
    
    6.14  | 
    
     
    
    6.21  | 
    
     
    
    6.29  | 
    
     
    
    6.40  | 
    
     
    
    6.52  | 
    
     
    
    7.06  | 
    
     
    
    7.24  | 
    
     
    
    7.47  | 
    
     
    
    8.13  | 
    
     
    
    8.45  | 
    
     
    
    9.24  | 
    
     
    
    10.14  | 
    
     
    
    11.18  | 
    
     
    
    12.51  | 
    
     
    
    15.00  | 
    
     
    
    18.49  | 
   
  
    | 
     
    
    200  | 
    
     
    
    6.08  | 
    
     
    
    6.09  | 
    
     
    
    6.10  | 
    
     
    
    6.13  | 
    
     
    
    6.17  | 
    
     
    
    6.23  | 
    
     
    
    6.31  | 
    
     
    
    6.39  | 
    
     
    
    6.50  | 
    
     
    
    7.03  | 
    
     
    
    7.18  | 
    
     
    
    7.36  | 
    
     
    
    7.59  | 
    
     
    
    8.26  | 
    
     
    
    8.59  | 
    
     
    
    9.39  | 
    
     
    
    10.30  | 
    
     
    
    11.36  | 
    
     
    
    13.11  | 
    
     
    
    15.23  | 
    
     
    
    19.21  | 
   
  
    | 
     
    
    225  | 
    
     
    
    6.17  | 
    
     
    
    6.17  | 
    
     
    
    6.18  | 
    
     
    
    6.22  | 
    
     
    
    6.26  | 
    
     
    
    6.32  | 
    
     
    
    6.40  | 
    
     
    
    6.48  | 
    
     
    
    7.00  | 
    
     
    
    7.13  | 
    
     
    
    7.28  | 
    
     
    
    7.46  | 
    
     
    
    8.10  | 
    
     
    
    8.38  | 
    
     
    
    9.12  | 
    
     
    
    9.53  | 
    
     
    
    10.45  | 
    
     
    
    11.53  | 
    
     
    
    13.31  | 
    
     
    
    15.45  | 
    
     
    
    19.51  | 
   
  
    | 
     
    
    250  | 
    
     
    
    6.25  | 
    
     
    
    6.25  | 
    
     
    
    6.26  | 
    
     
    
    6.30  | 
    
     
    
    6.35  | 
    
     
    
    6.41  | 
    
     
    
    6.49  | 
    
     
    
    6.57  | 
    
     
    
    7.09  | 
    
     
    
    7.22  | 
    
     
    
    7.38  | 
    
     
    
    7.57  | 
    
     
    
    8.21  | 
    
     
    
    8.49  | 
    
     
    
    9.24  | 
    
     
    
    10.06  | 
    
     
    
    10.59  | 
    
     
    
    12.09  | 
    
     
    
    13.49  | 
    
     
    
    16.06  | 
    
     
    
    20.20  | 
   
  
    | 
     
    
    275  | 
    
     
    
    6.31  | 
    
     
    
    6.33  | 
    
     
    
    6.34  | 
    
     
    
    6.38  | 
    
     
    
    6.41  | 
    
     
    
    6.47  | 
    
     
    
    6.57  | 
    
     
    
    7.06  | 
    
     
    
    7.18  | 
    
     
    
    7.32  | 
    
     
    
    7.48  | 
    
     
    
    8.06  | 
    
     
    
    8.31  | 
    
     
    
    9.00  | 
    
     
    
    9.35  | 
    
     
    
    10.18  | 
    
     
    
    11.13  | 
    
     
    
    12.25  | 
    
     
    
    14.06  | 
    
     
    
    16.26  | 
    
     
    
    20.48  | 
   
  
    | 
     
    
    300  | 
    
     
    
    6.40  | 
    
     
    
    6.41  | 
    
     
    
    6.42  | 
    
     
    
    6.46  | 
    
     
    
    6.51  | 
    
     
    
    6.57  | 
    
     
    
    7.05  | 
    
     
    
    7.14  | 
    
     
    
    7.26  | 
    
     
    
    7.40  | 
    
     
    
    7.57  | 
    
     
    
    8.16  | 
    
     
    
    8.41  | 
    
     
    
    9.12  | 
    
     
    
    9.46  | 
    
     
    
    10.30  | 
    
     
    
    11.26  | 
    
     
    
    12.40  | 
    
     
    
    14.23  | 
    
     
    
    16.46  | 
    
     
    
    21.15  | 
   
  
    | 
     
    
    325  | 
    
     
    
    6.47  | 
    
     
    
    6.48  | 
    
     
    
    6.49  | 
    
     
    
    6.53  | 
    
     
    
    6.58  | 
    
     
    
    7.05  | 
    
     
    
    7.12  | 
    
     
    
    7.22  | 
    
     
    
    7.34  | 
    
     
    
    7.49  | 
    
     
    
    8.05  | 
    
     
    
    8.25  | 
    
     
    
    8.52  | 
    
     
    
    9.21  | 
    
     
    
    9.57  | 
    
     
    
    10.41  | 
    
     
    
    11.39  | 
    
     
    
    12.54  | 
    
     
    
    14.38  | 
    
     
    
    17.05  | 
    
     
    
    21.41  | 
   
  
    | 
     
    
    350  | 
    
     
    
    6.54  | 
    
     
    
    6.55  | 
    
     
    
    6.56  | 
    
     
    
    7.00  | 
    
     
    
    7.05  | 
    
     
    
    7.13  | 
    
     
    
    7.20  | 
    
     
    
    7.30  | 
    
     
    
    7.42  | 
    
     
    
    7.57  | 
    
     
    
    8.13  | 
    
     
    
    8.32  | 
    
     
    
    9.01  | 
    
     
    
    9.31  | 
    
     
    
    10.07  | 
    
     
    
    10.52  | 
    
     
    
    11.51  | 
    
     
    
    13.07  | 
    
     
    
    14.53  | 
    
     
    
    17.25  | 
    
     
    
    22.05  | 
   
  
    | 
     
    
    375  | 
    
     
    
    7.01  | 
    
     
    
    7.02  | 
    
     
    
    7.04  | 
    
     
    
    7.07  | 
    
     
    
    7.12  | 
    
     
    
    7.19  | 
    
     
    
    7.27  | 
    
     
    
    7.37  | 
    
     
    
    7.49  | 
    
     
    
    8.05  | 
    
     
    
    8.22  | 
    
     
    
    8.42  | 
    
     
    
    9.10  | 
    
     
    
    9.40  | 
    
     
    
    10.17  | 
    
     
    
    11.03  | 
    
     
    
    12.03  | 
    
     
    
    13.20  | 
    
     
    
    15.08  | 
    
     
    
    17.44  | 
    
     
    
    22.31  | 
   
  
    | 
     
    
    400  | 
    
     
    
    7.08  | 
    
     
    
    7.09  | 
    
     
    
    7.11  | 
    
     
    
    7.14  | 
    
     
    
    7.19  | 
    
     
    
    7.25  | 
    
     
    
    7.34  | 
    
     
    
    7.45  | 
    
     
    
    7.57  | 
    
     
    
    8.12  | 
    
     
    
    8.30  | 
    
     
    
    8.51  | 
    
     
    
    9.18  | 
    
     
    
    9.49  | 
    
     
    
    10.27  | 
    
     
    
    11.14  | 
    
     
    
    12.15  | 
    
     
    
    13.32  | 
    
     
    
    15.23  | 
    
     
    
    18.03  | 
    
     
    
    22.55  | 
   
  
    | 
     
    
    425  | 
    
     
    
    7.14  | 
    
     
    
    7.15  | 
    
     
    
    7.17  | 
    
     
    
    7.20  | 
    
     
    
    7.25  | 
    
     
    
    7.32  | 
    
     
    
    7.41  | 
    
     
    
    7.51  | 
    
     
    
    8.04  | 
    
     
    
    8.20  | 
    
     
    
    8.37  | 
    
     
    
    8.58  | 
    
     
    
    9.26  | 
    
     
    
    9.58  | 
    
     
    
    10.34  | 
    
     
    
    11.24  | 
    
     
    
    12.26  | 
    
     
    
    13.44  | 
    
     
    
    15.38  | 
    
     
    
    18.22  | 
    
     
    
    23.17  | 
   
  
    | 
     
    
    450  | 
    
     
    
    7.20  | 
    
     
    
    7.21  | 
    
     
    
    7.23  | 
    
     
    
    7.26  | 
    
     
    
    7.32  | 
    
     
    
    7.38  | 
    
     
    
    7.47  | 
    
     
    
    7.58  | 
    
     
    
    8.11  | 
    
     
    
    8.26  | 
    
     
    
    8.44  | 
    
     
    
    9.06  | 
    
     
    
    9.34  | 
    
     
    
    10.07  | 
    
     
    
    10.42  | 
    
     
    
    11.34  | 
    
     
    
    12.37  | 
    
     
    
    13.56  | 
    
     
    
    15.53  | 
    
     
    
    18.40  | 
    
     
    
    23.38  | 
   
  
    | 
     
    
    475  | 
    
     
    
    7.26  | 
    
     
    
    7.27  | 
    
     
    
    7.29  | 
    
     
    
    7.32  | 
    
     
    
    7.38  | 
    
     
    
    7.44  | 
    
     
    
    7.54  | 
    
     
    
    8.04  | 
    
     
    
    8.18  | 
    
     
    
    8.34  | 
    
     
    
    8.52  | 
    
     
    
    9.13  | 
    
     
    
    9.42  | 
    
     
    
    10.15  | 
    
     
    
    10.50  | 
    
     
    
    11.44  | 
    
     
    
    12.48  | 
    
     
    
    14.08  | 
    
     
    
    16.08  | 
    
     
    
    18.58  | 
    
     
    
    23.59  | 
   
  
    | 
     
    
    500  | 
    
     
    
    7.32  | 
    
     
    
    7.33  | 
    
     
    
    7.35  | 
    
     
    
    7.39  | 
    
     
    
    7.44  | 
    
     
    
    7.51  | 
    
     
    
    8.00  | 
    
     
    
    8.11  | 
    
     
    
    8.25  | 
    
     
    
    8.41  | 
    
     
    
    8.59  | 
    
     
    
    9.21  | 
    
     
    
    9.50  | 
    
     
    
    10.23  | 
    
     
    
    10.58  | 
    
     
    
    11.53  | 
    
     
    
    12.58  | 
    
     
    
    14.20  | 
    
     
    
    16.18  | 
    
     
    
    19.15  | 
    
     
    
    24.20  | 
   
 
  
İrtifâ’: 
Bir mahallin en yüksek 
yerinin en aşağı yerinden i’tibâren yüksekliğidir. Kitâbımızın birinci kısmında
(Nemâz Vaktleri) maddesinde temkin hakkında bilgi verilmişdir. Muhammed 
bin Mûsâ Bağdâdî ve Ebû Bekr Muhammed bin Ömer Müneccim Bağdâdî, Rub’-i dâire [üstürlab] 
ile vakt ta’yînini (El’amelü bil-üstürlâb) kitâblarında bildirmekdedirler. 
Birincisi 205 de, ikincisi 320 [m. 932] de vefât etmişdir. Abdüllah bin Alî 
Mardînînin (Rubu’ı mukantarât) kitâbı da çok kıymetlidir. 779 [m. 1377] 
de vefât etmişdir. 
(Mekteb-i bahriye-i şâhâne), 
fenn-i hey’et muallimi yüzbaşı Mustafâ Hilmi efendi, 1306 [m. 1888] baskılı 
(Heyet-i felekiyye) kitâbında, nemâz vaktlerini ve arabî ay ibtidâlarını çok 
güzel hesâb etmekdedir.  
                                                |