Sual: Kamet okumakla
ilgili hadis var mıdır?
CEVAP
Elbette vardır. Birkaçı şöyledir:
(Sıkışık iken namaz için kamet
getirilmiş olsa bile, önce helâya gidin.) [Ebu Davud]
(Namaz için kamet okunurken,
benim kalktığımı görmedikçe, kalkmayın.) [Müslim]
(Namaz için kamet
getirildiğinde, sema kapıları açılır ve dualar kabul olunur.) [Taberani]
(Şeytan, ezanını duyunca hızlıca
kaçar. Sonra tekrar gelir, vesvese verir. Kamette kaçar ve tekrar gelir. Gene
vesvese verir.)
[Müslim]
(12 yıl ezan okuyana Cennet
vacib olur. Ezan okuması sebebiyle, her gün kendisine 50 hayır ve kameti
sebebiyle de 30 hayır yazılır.) [Hâkim]
(Kamet getirildiği zaman, namaza
koşarak gelmeyin, yürüyerek gelin ve sükunete riayet edin, yetiştiğinizi
[cemaatle] kılın, yetişemediğinizi tamamlayın.) [Tirmizi]
(Müezzin ezan okuduğu zaman
şeytan mescidden süratle çıkar, müezzin susunca, geri döner. Kamet okununca,
şeytan hızlıca yine mescidden çıkar, susunca tekrar dönüp namazdaki Müslüman
ile nefsi arasına girer. Böylece o şahıs namazını fazla mı, yoksa noksan mı
kıldım diye şaşırır. Böyle yanılmalarda, namazın sonunda sehv secdesi yapın.) [Beyheki]
(Ezanla kamet arasındaki duâ
kabul edilir.)
[Ebu Davud, Tirmizi]
(Ey Bilâl, Ezanı ağır ve yavaş
oku; kameti de acele et.)
[Tirmizi]
(Kamet okununca, farzdan başka
namaz yoktur.)
[Müslim] (Farzı cemaatle kılmak için kamet okununca,
sünnete başlanmaz.)
(Kamet okunurken, farzdan başka
namaz yoktur. “Ya Resulallah, sabahın iki rekat sünneti de mi yok” denince,
Evet, sabahın iki rekatı da yoktur buyurdu.) [İbni Adiy] (Girişte
veya direk arkasında kılma imkanı da yoksa, o zaman sabah namazının sünnetini
de kılmayıp cemaate uyar, namazdan sonra da, artık sabah namazının sünneti
kılınmaz.)
Sual: İkamet nasıl
okunur?
CEVAP
İkamet şöyledir:
Allahü ekber (4
defa)
Eşhedü en lâ ilâhe illallah (2 defa)
Eşhedü enne Muhammeden Resûlullah (2 defa)
Hayye ales-salâti (2
defa) [Durunca salah okunur]
Hayye alel-felâhi (2
defa) [Durunca felah okunur]
Kad kame tis-salatü (2 defa) [Durunca salah okunur]
Allahü ekber (2
defa)
Lâ ilâhe illallah (1
defa)
Sual: Ezan nedir?
CEVAP
Ezan, belli olan Arapça kelimeleri sırası
ile okumaktır. Tercümesini okumak, ezan olmaz.
Sual: Ezanı yüksek yerde
mi okumak gerekir?
CEVAP
Evet mahalle mescidinde ve yüksek yerde
okumak sünnettir.
Sual: Aşağıdaki
cümlelerin manası nedir?
Sabah namazında ezana eklenen:
Es-salatü hayrun minen-nevm
CEVAP
Namaz uykudan hayırlıdır demektir.
Sual: Kamet getirirken
eklenen, Kad-kametis-salah ne demektir?
CEVAP
Namaz başladı demektir.
Sual: Beş vakit namaz ve
kaza namazları için ve Cuma namazında erkeklerin ezan okuması farz mıdır?
CEVAP
Farz değil sünnettir ama bu sünnete
sünnet-i hüda denir. Başka dinlerde olmayan müekked sünnettir.
Sual: Kadınların ezan ve
ikamet okuması lazım mıdır?
CEVAP
Hayır. Okurlarsa mekruh olur. Çünkü,
seslerini yükseltmeleri haramdır. [Kadının sesinin yabancılara duyurmalarının
haram olmasına delillerden biri de budur, yani ezan okumamak.]
Sual: Ezan vaktinden
evvel okunsa sahih olur mu?
CEVAP
Sahih olmaz, yeniden okunması gerekir.
Sual: Ezan okunurken,
hareke, harf katacak veya harfleri uzatacak
şekilde teganni yapmak caiz mi?
CEVAP
Hayır caiz değildir.
Sual: Vitir, bayram,
teravih ve cenaze namazları için ezan ve ikamet okunur mu?
CEVAP
Okunmaz.
Sual: Kimlerin ezan
okuması mekruh olur?
CEVAP
Cünübün, kadının, fâsıkın, sarhoşun, küçük
çocuğun ezan okumaları tahrimen mekruhtur.
Sual: Oturarak ezan
okumak caiz midir?
CEVAP
Tahrimen mekruhtur.
Sual: Birkaç günlük kaza
kılarken hepsi için bir kere ezan okumak yeter mi?
CEVAP
Evet yeter. Birkaç kazayı bir arada kılan,
önce bir ezan ve ikamet okur. Sonra her farz için ikamet okur, ezan okumasa da
olur.
Sual: Evinde yalnız veya cemaat ile vakit namazı kılanın, ezan ve ikamet
okuması gerekir mi?
CEVAP
Okuması gerekmez. Çünkü, camide okunan ezan
ve ikamet evlerde de okunmuş sayılır. Fakat, okumak efdal olur. Eğer ezanlar
sünnete uygun okunmuyorsa evde de okumalıdır.
Sual: Seferi olan ezan
ve ikamet okur mu?
CEVAP
Seferi olan kimse, bir evde yalnız kılarken
de, ezan ve ikamet okur. Çünkü, camide okunan, onun namazı için sayılmaz.
Seferi olanlardan bazısı, evde ezan okursa, sonra kılanlar okumaz.
Sual: Ezana hürmet nasıl
olur?
CEVAP
Ezana hürmet etmek, harflerini
değiştirmeden, teganni etmeden, minareye çıkıp, sünnet üzere okumakla olur.
Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Müezzin, kendisi ile namaz
kılanların sevabı kadar sevap alır. Onların sevabından da bir şey eksilmez.) [Nesai]
Sual: Ezanı duyanın
tekrar etmesi gerekir mi?
CEVAP
Evet ezanı duyanın, yavaşça tekrar etmesi
sünnettir. (Hayye ala)larda, (La havle ve la kuvvete illa billah) denir. Hadis-i
şeriflerde buyuruldu ki:
(Müezzinin söylediğini tekrar
edene, onun sevabı kadar kendisine sevap verilir.) [Nesai]
(Ezanı tekrar edene, kıyamette
şefaatim vacip olur.)
[Nesai]
(Ezanı siz de tekrar edip salevat
getirin. Bir salevat getirene on sevap verilir.) [Müslim]
Yemekte, din dersi okumakta iken ve cami
içinde Kur'an-ı kerim okurken ezan tekrar edilmez.
Sual: Muhammedün
Resulullah derken iki elin baş parmağını göze sürmek gerekir mi?
CEVAP
Ezan okunurken, Resulullah efendimizin
ismini işiten, iki elin baş parmaklarını, gözlerinin üstüne koyarak, (İki gözümün nurusun sen ya Resulallah) demesi iyi
olur. Hadis-i şerifte, (Salihler anılınca rahmet iner)
buyuruldu. (Camius-sagir)
Muhammed aleyhisselam ise, salihlerin ve
bütün Peygamberlerin en üstünüdür. Onun ismi anılınca, Allahü teâlâ rahmet
eder. Rahmet inince, yapılan dua kabul olur. Ezan okunurken, (Seninle, gözüm nurlanır, kalbim sevinir ya Resulallah)
demek, güzel bir duadır.
Hazret-i Ebu Bekr-i Sıddık, ezan okunurken,
Resulullahın ismini işitince, iki baş parmağının tırnağını öpüp gözlerine
sürdü. Peygamber efendimiz, bunun sebebini sorunca, (Ya
Resulallah, senin mübarek isminle bereketlenmek için) dedi. Resulullah
efendimiz de, (Güzel yaptın. Böyle yapan göz ağrısı
çekmez) buyurdu. Tırnakları göze koyunca, (Allahümmahfaz
ayneyye ve nevvirhüma) demelidir! (Şeyhzade)
İkamet okunurken böyle yapılmaz. Tırnaklar
öpülüp göze sürülmez.
Sual: Ezan okunurken işi
bırakmak gerekir mi?
CEVAP
Ezan okunurken işi bırakmak iyi olur. Çünkü
hadis-i şerifte, (Ezan okunurken iş yapmak dinde
noksanlıktır) buyuruluyor. (Ey Oğul İlmihâli)
Demircilik yapan Ebu Hafs Haddad
hazretleri, her ne zaman ezanı işitse, çekici yukarı kaldırmış ise, aşağıya
indirmez, aşağıda ise, yukarı kaldırmazdı. Konuşuyorsa, susar ezanı dinlerdi.
Vefat edip cenazesi götürülürken ezan okunmaya başladı. Cenazeyi götürenler, ne
kadar gayret ettilerse de, tabutu bir adım yerinden oynatamadılar. Ezan
bittikten sonra, ancak cenazeyi götürmek mümkün oldu.
Sual: İkameti ezan gibi
uzatarak okumakta mahzur var mıdır?
CEVAP
İkamet, ezan gibi uzatarak okunmaz. Hadis-i
şerifte buyuruldu ki:
(Ezanı uzatarak, ikameti ise
kısa okuyun!)
[Tirmizi]
Sual: Ezan okurken
"Muhammeden" mi yoksa "Muhammeder" mi denilecek?
CEVAP
İkisi de olur, tecvide göre Muhammeder
demek gerekir.
Sual: Birkaç müezzinin
birlikte ezan okuması caiz midir?
CEVAP
Birkaç müezzinin birlikte ezan okumalarına
ezan-ı Cavk denir. Caizdir, günah değildir.
Sual: Okunan ezanı
dinleyen tekrar ediyor, ikameti tekrar etmesi de caiz mi?
CEVAP
Ezanı tekrar etmek sünnet, ikameti tekrar
etmek müstehaptır. Tekrar etmekte mahzur yoktur.
Sual: Ezan bitince,
okunan duayı, imam veya müezzin yüksek sesle mi
okur?
CEVAP
Yüksek sesle okunmaz.
Sual: Yürüyerek ikamet
okumak caiz midir?
CEVAP
Mekruhtur.
Sual: Ezan okunurken
köpeğin uluması iyi midir?
CEVAP
Ezan okurken şeytanların kaçtığı hadis-i
şerif ile bildirilmiştir. Horozlar melekleri görünce öterler. Hayvanlar bizim görmediklerimizi
görebiliyorlar. Ezan okunurken köpeğin uluması hayra alamettir. Şeytanların
kaçışını görmüş olabilir.