Sual: Ezanın, sünnete
uygun okunduğu duyulunca, ne yapmak gerekir?
CEVAP
Günümüzde, sünnete uygun ezan hemen hemen
hiçbir yerde okunmuyor. Sünnete uygun okunan yerlerde şunları yapmak gerekir:
1- Yavaşça tekrar etmek sünnettir. Üç
hadis-i şerif:
(Müezzinin söylediğini tekrar
edene, onun sevabı kadar sevab verilir.) [Nesaî]
(Ezanı tekrar edene, Kıyamette
şefaatim vacib olur.)
[Nesaî]
(Ezanı siz de tekrar edip
salevat getirin! Bir salevat getirene on sevab verilir.) [Müslim]
2- Müezzinin dediklerini aynen söyleyerek
ezana icabet edilir. Yalnız müezzin (Hayye alessalah)
ve (Hayyealel felah) derken, (Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billah) demeli, ezanda
ve ikamette müezzine icabet etmeli. (Şir’a)
3- Ezanda (Muhammedün
Resulullah) denirken, (Seninle, gözüm nurlanır,
kalbim sevinir yâ Resulallah) demeli. Hazret-i Ebu Bekr-i Sıddık, ezan
okunurken Resulullah'ın ismini işitince, iki baş parmağının tırnağını öpüp
gözlerine sürdü. Peygamber efendimiz, "sallallahü aleyhi ve sellem"
bunun sebebini sorunca, (Yâ Resulallah, senin mübarek
isminle bereketlenmek için yaptım) dedi. Resulullah efendimiz de, (Güzel yaptın. Böyle yapan göz ağrısı çekmez)
buyurdu. Tırnakları göze koyunca, (Allahümmahfaz
ayneyye ve nevvirhümâ) demelidir. (Allah'ım,
iki gözümü [gözlerimi] hastalıklardan koru ve nurlandır!) demektir. (Şeyhzade)
4- Yemekte, din dersi okumakta iken ve cami
içinde Kur'an-ı kerim okurken ezan tekrar edilmez.
5- Ezanı işitenin, oturuyorsa kalkması,
yürüyorsa durması müstehabdır. (İslam Ahlakı)
6- Sabah ezanında, (Essalâtü
hayrün minen-nevm = Namaz uykudan hayırlıdır) denince, (Doğruyu ve hakkı söyledin) demeli. (Kad kâmetissalâtü) denince de, (Allahü teâlâ namazı muhafaza etsin ve devam ettirsin)
demeli. Ezan veya ikamete icabet eden kimse, o
hâlde iken konuşmamalı, kimseye selâm vermemeli, verilen selamı da almamalı,
Kur'an-ı kerim okuyorsa kesmeli, yürüyorsa durmalı, fıkıh dersinde ise, dersi
bırakmalı, yani başka bir işle meşgul olmamalıdır. Hazret-i Âişe validemiz, (Ezan okunurken, bir iş yapmak caiz değildir)
buyurdu. Ezanı duyunca, yün eğirmesini bırakırdı. Çekicini yukarı kaldırmışken,
ezanı duyup indirmeyen demirci ve kuyumcular çoktu. (Şir’a)
Demircilik yapan Ebu Hafs Haddad
hazretleri, her ne zaman ezanı işitse, çekici yukarı kaldırmış ise, aşağıya
indirmez, aşağıda ise, yukarı kaldırmazdı. Konuşuyorsa, susup ezanı dinlerdi.
Vefat edip cenazesi götürülürken ezan okunmaya başladı. Cenazeyi götürenler, ne
kadar gayret ettilerse de, tabutu bir adım yerinden oynatamadılar. Ezan bittikten
sonra, ancak cenazeyi götürmek mümkün oldu. (İslam
Ahlakı)
Demek ki, sünnete uygun olan ezana, gerekli
saygıyı göstermeli. Sünnete uygun okunmuyorsa, söylenen ezan kelimelerine
saygıdan dolayı konuşmamalıdır.