Soru:
Kazası olan bir kimse, sünnetleri kılarken sadece kazaya niyet etse, sünnete
niyet etmese, yine sünnet kılınmış olur mu? Eğer cevap
evet ise, o zaman niyet etmenin faydası ne oluyor?
CEVAP
Peygamber efendimiz, farzlardan önce veya sonra nafile namaz
kılardı. Allah rızası için namaza diye niyet ederdi. Peygamber efendimiz, farzlardan önce veya sonra nafile
namaz kıldığı için bize bu namazları kılmak sünnet olmuştur. Yani farzlar ile
beraber kılınan sünnetlerin hepsi nafiledir. Sünnet diye niyet etmek şart
değildir, nafile dense de, Allah rızası için namaza... dense de olur.
Şimdi
biz, farzın yanında nafile veya kaza namazı kılsak yine o sünneti işlemiş
oluyoruz.
Sünneti
de kılmaya diye niyet edince, niyetin sevabını da alıyoruz. Yeni abdest alınca
mesela öğlenin sünnetini kılmaya başlarken, hem abdest için şükür namazına,
camide kılıyorsak, hem de tehıyyet-ül-mescid namazına, kazamız varsa hem de
kaza namazına ve vaktin sünnetine diye niyet etmemiz iyi olur. Böylece sevaplar
fazlalaşır. Burada sadece vaktin sünneti ile vaktin farzına aynı anda niyet
etmek caiz olmaz.
İbni
Âbidîn
"rahmetullahi teâlâ aleyh", (Tehıyyetülmescid)
namazını anlatırken buyuruyor ki, (Öğlenin farzına
dururken, hem farz, hem de sünneti olarak iki niyet yapılırsa, iki imama göre,
yalnız farz kılınmış olur. İmâm-ı Muhammede göre ise, o namaz kabul
olmaz. Çünkü, farz ile sünnet ayrı cinsten iki namazdırlar. [Bir namaz
vaktinde, kılınan namazlar, ya vaktin farzıdır. Yahut bu farzdan başka,
herhangi bir namazdır. Vaktin sünnetleri ve kaza namazları bu ikinci
cinstendir. Hâlbuki, kaza namazı ile sünnet, aynı cinsten oldukları için, tek
bir namaz iki niyet ile kılınır.] İki imama göre, kuvvetli olanı
kılınmış olur. Hâlbuki, camiye girince kılınan herhangi bir namaz,
tehıyyetülmescid yerine de geçtiği için, farz kılarken tehıyye-tül mescid
olarak da, ayrıca niyet etmek, imâm-ı Muhammede göre de câiz olur.
Yalnız farza niyet edince de, bu iki namaz birlikte kılınmış olur).
Vaktin farzı ile sünnet, başka namaz iseler de, sünnet, farzdan başka kılınan
namaz demek olduğu için, sünnetin kazaya benzerliği tehıyyetülmescid namazının
farza benzerliği gibidir.
Kaza
namazı ile sünnet, vaktin farzından başka bir namaz olduğu için, tek bir namaz
iki niyet ile kılınır.
Soru:
Bir takvim yaprağında, (Kaza ile sünnete birlikte
niyet edilmez) diyor. Doğru mudur?
CEVAP
Fıkıh
kitaplarında (Vaktin farzı ile vaktin sünnetine
birlikte niyet edilmez. Niyet edilirse farz kılınmış olur, sünnet sahih olmaz)
diyor. Ama kaza namazı ile vaktin sünnetine niyet edilir. Hatta kaza namazı ile
sübha namazına, tehıyyet-ül-mescid namazına, kuşluk namazına, teheccüd namazına
ve diğer nafile namazlara niyet edilirse hem o nafile kılınmış olur, hem de
kaza namazı. Bazı cahil ve art niyetli kimseler, (Vaktin
farzı ile vaktin sünnetine birlikte niyet edilmez) kaidesini kaza ile
vaktin sünnetine de edilmez diye uydurup yalan söylüyorlar. Hiçbir din
kitabında öyle bir şey yoktur. Kaza namazı ile vaktin sünneti dahil, her türlü
nafile namaza niyet etmek sahihtir.