Soru:
Bir iş için birkaç niyet edilir mi? Mesela teheccüd kılan kaza ve sübha
namazına da niyet eder mi?
CEVAP
Evet,
iyi olur. Camide oturmak taattir. Caminin Allahü teâlânın evi olduğunu
düşünerek giren, onu ziyarete de niyet ederse sevabı daha çok olur. Namaz
kılmayı beklemek için, camide itikâf edip âhireti düşünmek için, vaaz dinlemek
için de niyet ederse, her niyeti için ayrı sevaba kavuşur. Bunun gibi, bu
kimse, sünnet olduğu için koku sürünür, şık giyinirse, camiye saygı için,
camideki Müslümanları incitmemek için, temiz olmak, sıhhatli olmak için,
İslam’ın vakarını, şerefini korumak için niyet edince, her niyeti için ayrı
sevap kazanır.
İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki:
(Sünnet namazlar da nafiledir. Camiye girince, iki rekat namaz
kılmak sünnettir. Buna Tehıyyet-ül-mescid denir. Camiye girince, farz veya
sünnet kılmak bunun yerine geçer. Başka namaz kılarken tehıyyet-ül-mescid için
de ayrıca niyet gerekmez.) [Redd-ül Muhtar
s.710]
Sünnet
kılarken kazaya da niyet edince kaza da sünnet de kılınmış olur. (Necat-ül müminin s.90)
Sünnet
kılarken kazaya da niyet gerekir. (Ramiz-ül-mülk
Trablus Fetva emini)
Tatarhaniyye’de, (Sünnet kılarken kazaya
da niyet daha iyidir) deniyor. (Uyun-ül-besair
s.103)
İlk
veya son sünnet demeden hepsini farz diye niyet ederek kılanın namazı sahih
olur. Çünkü, sünnete, farz diye niyet edilirse, sünnet sahih olur. İlk kıldığı
farz, sonraki sünnet olur. (Fetava-i kübra)
Resûlüllah, beş vakit namazın sünnetlerini kılarken, yalnız, (Allah rızası için namaz kılmaya) derdi. Sünnet
demezdi. Farzdan başka namaz kılınca sünnet de kılınmış olur. (Halebi-yi kebir)
İbni
Âbidîn "rahmetullahi teâlâ aleyh", (Tehıyyetülmescid)
namazını anlatırken buyuruyor ki, (Öğlenin farzına
dururken, hem farz, hem de sünneti olarak iki niyet yapılırsa, iki imama göre,
yalnız farz kılınmış olur. İmâm-ı Muhammede göre ise, o namaz kabul olmaz.
Çünkü, farz ile sünnet ayrı cinsten iki namazdırlar. [Bir namaz vaktinde,
kılınan namazlar, ya vaktin farzıdır. Yahut bu farzdan başka, herhangi bir
namazdır. Vaktin sünnetleri ve kaza namazları bu ikinci cinstendir. Hâlbuki,
kaza namazı ile sünnet, aynı cinsten oldukları için, tek bir namaz iki niyet
ile kılınır.] İki imama göre, kuvvetli olanı kılınmış olur. Hâlbuki, camiye
girince kılınan herhangi bir namaz, tehıyyetülmescid yerine de geçtiği için,
farz kılarken tehıyye-tül mescid olarak da, ayrıca niyet etmek, imâm-ı
Muhammede göre de câiz olur. Yalnız farza niyet edince de, bu iki namaz
birlikte kılınmış olur). Vaktin farzı ile sünnet, başka namaz iseler de,
sünnet, farzdan başka kılınan namaz demek olduğu için, sünnetin kazaya
benzerliği tehıyyetülmescid namazının farza benzerliği gibidir.
Sünnet,
farzdan başka kılınan namaz demek olduğu için, sünnetin kazaya benzerliği
tehıyyat-ül-mescid namazının farza benzerliği gibidir. Yani, sünnet kılarken
vaktin farzına niyet edilmez ama, kazaya kalmış bir namaza veya başka bir
nafileye de niyet edilebilir. (İslam Ahlakı, Tahtavi)
Sünnet
yerine kaza kılan, sünneti terk etmiş olmaz. Vaktin farzını kılarken, sünnete
de niyet edilirse, sünnet sahih olmaz. Fakat, kaza kılarken sünnete de niyet
etmek sahih olur. (Eşbah)
Nafile
kılmak isteyen, önce namaz kılmayı adamalı, sonra, nafile yerine, bu adak
namazı kılmalı. Sünnet namazları adadıktan sonra kılan, bu sünnetleri kılmış
olur. (Dürr-ül Muhtar s.458)
Nezr
edilen namazı kılmak vacip olduğu için, vacip sevabı hasıl olur. Sünnet yerine,
nezr olunan namaz kılınınca, sünnet de kılınmış olur. (Redd-ül Muhtar)
Sünnetleri
önceden nezr edip de, nezir olarak kılmak daha iyidir. (Halebi, Merakıl-felah)