Kaide [kural]: Âdet zamanı belli olan, mesela 5 gün olan kadın, bir kere, başka sayıda, mesela 7 gün sahih kan görünce âdeti 7 gün olarak değişmiş olur.

Bu değişmeler, en fazla on güne kadar olur. 11 veya daha fazla kan devam ederse, önceki âdetten fazlası özür olur. Temizlik sayısı da, bir kere, başka sayıda, mesela 20 gün iken, 25 güne çıkar veya en az 15 güne inerse, temizlik günü değişmiş olur. On günlük hayız süresi içinde, kan görülen günler arasında bulunan temizlik günleri, fâsid temizlik olduğu için hayız kabul edilir, on günden sonraki kanlı günler ise, fâsid olduğu için temiz kabul edilir.

Kaide: Yeni hayızdaki kan süresi, 10 günü geçerse ve bunun 3 veya daha fazla günü, önceki âdet zamanı günlerine rastlamazsa, âdet zamanı değişir; fakat gün sayısı değişmez.

Âdet zamanına rastlarsa, rastladığı gün sayısı hayız, kalanı istihaze olur. 3 günden [72 saatten] 5 dakika bile az süren kan, hayız olmaz. Yeni başlayan için 10 günden çok sürse, 10 günü hayız, fazlası istihaze olur. Yeni olmayanlarda âdetten çok olup, 10 günü de aşınca, âdetten sonraki günlerde gelmiş olan kan hayız olmaz, istihaze olur. Kan, âdet zamanını aşıp, 10 günden önce kesilince, sahih temizlik görse, yani kan kesildikten sonra 15 gün içinde hiç gelmezse, kan geldiği günler hayızdır, âdet günü değişmiş olur. 15 gün içinde bir kere kan gelirse, âdetini aşmış olanlar hayız olmaz, istihaze olur.

Kaide: Fâsid kan ve fâsid temizlik, âdeti değiştirmez.

Mesela: Âdeti 5 gün olan kadın, 10 günden fazla, mesela 13 gün kan görse, âdeti olan 5 günden fazla olan 8 günü istihaze, yani özür olur, âdeti değişmez, yine 5 gündür. Sahih temizliği 20 gün olan bu kadın, 13 gün kan görünce, sahih temizliğinin içine 8 gün fâsid kan karışmıştır. 20 günlük sahih temizlik, fâsid temizlik haline dönmüştür, âdeti yine 5 gün, temizliği de 20 gündür.

Bir kadın, genel olarak 10 günü geçmemek ve 3 günden az olmamak şartı ile, bir önceki âdetinin sayısına uygun kan görmezse âdeti değişir. Mesela, âdeti 6 iken, 7’ye, 8’e 9’a veya 10’a çıkarsa, yahut 5’e, 4’e veya 3’e inerse âdet sayısı değişir.

Âdeti 10 günden az olanlar:

Kaide: Âdeti 5 gün iken, sahih temizlikten sonra 6 veya 7 veya 8 veya 9 veya 10 gün kan gelse, sonra tekrar sahih temizlik görse, kan gördüğü günler yeni hayız olur. Yani önceki âdeti 5 gün iken, yeni âdeti kan gördüğü gün kadar olur.

Misaller:

1) 5 kan ve 25 temiz iken, âdet zamanında 3 gün kan gelse, âdet sayısı 5 iken 3 olur.

2) 5 kan ve 25 temiz iken 26 temiz 4 kan görse, âdeti değişerek 4 gün olur.

3) 5 kan ve 25 temiz iken, 6 kan olursa, 6 günden sonra 15 gün temizlik olursa, âdeti 6 güne, 7 kan olursa, âdeti 7 güne, 8 kan olursa, âdeti 8 güne, 9 kan olursa, âdeti 9 güne, 10 kan olursa, âdeti 10 güne çıkar. Yani on güne kadar kaç kan görülürse âdeti o kadar gün olur. Temizlik süresi de 25 ten 15’e düşer.

4) 5 kan ve 55 temiz iken, 5 kan, 64 temiz, 7 kan görse, 7’si hayızdır.

5) 6 kan, 24 temiz iken, 27 temiz, 9 kan görse ve 15 gün temiz olsa, 9 günün hepsi hayızdır.

Âdeti 10 günden fazla sürenler:

Kaide : Âdeti 10 günden fazla süren kadın, istihazeli yani özürlü demektir. Çünkü âdetin en fazla süresi 10 gündür. Hayızının kaç gün olduğunu tespit etmek için, bir önceki aydaki temizlik süresi ve âdet sayısını bilmek şarttır.

Misaller:

Âdeti 24 gün temiz, 6 gün kan iken,

1) 29 temiz, 12 kan görse, âdeti yine 6 gündür, son 6’sı istihazedir. Temizlik süresi 29 olur.

2) 30 temiz, 11 kan görse, âdeti yine 6 gündür, son 5’i istihazedir. Temizlik süresi 30 olur.

3) 21 temiz, 13 kan görse, âdeti yine 6 gündür, baştan 3, sondan 4 kanlı gün istihazedir.

4) 28 temiz, 12 kan görse, bunun 2 günü önceki âdet zamanına rastlar. 3’ten az olduğu için, ilk 6 günü hayız, geri kalan 6 günü istihaze olur. Temizlik süresi 28’e çıkar.

5) 29 temiz, 11 kan görse, âdeti değişmez, yine âdeti 6 gün olur. son 5 günü de istihazedir

6) 30 temiz, 13 kan görse, âdeti yine 6 gündür, son 7 günü de istihazedir.

7) 31 temiz, 2 kan, 3 gün temiz, 7 kan görse, önceki âdeti 6 gün olduğu için, 2 kanlı, 3 temiz ve kanlı olan 7 günün 1. günü olmak üzere, âdeti yine 6 gündür. 7 kanlı günün son 6’sı istihazedir. Yani toplam 12 günün ilk 6’sı hayız, son 6 günü ise istihazedir.

8) 33 temiz, 6 kan, 2 temiz, 3 kan görse, âdeti yine 6 gün olur. 3 kanlı gün istihazedir.

9) 34 temiz 7 kan, 1 temiz, 4 kan görse, âdeti yine 6 gündür, sonraki kanlar istihazedir.

10) 35 temiz, 2 kan, 3 temiz, 7 kan görse, 2 kanlı, 3 temiz ve kanlı olan 7 günün 1. günü olmak üzere, âdeti yine 6 gündür. Sondan 6 kanlı gün istihazedir.

11) 36 temiz, 7 kan, 2 temiz, 3 kan görse, âdeti yine 6 gün olur, sonraki kanlar istihazedir.

12) 37 temiz, 8 kan, 2 temiz, 4 kan görse, âdeti yine 6 gün olur, sonraki kanlar istihazedir.

10 günü aşanlarla ilgili farklı misaller:

5 gün kan, 25 gün temiz iken,

1) Yine 5 kan, 25 temiz iken, önceki âdet gününden başlayarak kan akıp 10 günü aşıp devam etse, önceki âdeti kadar 5 gün hayız, diğerleri istihaze olur. Çünkü kan, önceki âdet günlerine rastlamıştır. Kan hep akarsa, bu kanlı günlerin 25’i temiz, 5 günü hayız kabul edilir.

2) 26. gün kan görse, 27. gün temiz, sonra kan akıp 10 günü aşarak devam etse, önceki âdeti kadar 5 gün hayız, diğerleri istihaze olur. Çünkü önceki âdetinin ilk ve son günleri kanlıdır. Kan akmaya devam ederse, bu kanlı günlerin 25’i temiz, 5 günü hayız kabul edilir.

3) 26, 27, 28. günleri kan görse, 29 ve 30. günü temiz olsa, sonra akıp, 10 günü aşarak devam etse, önceki âdetinin ilk 3’ü hayızdır. Çünkü kanlı gün, hayızının üç gününe rastlamıştır. Sonra kan akmaya devam etse, kesilene kadar kanlı günlerin 25’i temiz, 3’ü hayız kabul edilir.

4) 26. gün kan, 27 ve 28. günler temiz, 29 ve 30. günleri kan görse, 31 ve 32. gün temiz olsa, sonra hep aksa, hayızı yine 5 gün olur. Çünkü, hayızın ilk ve son günleri [26 ve 30] kanlıdır. Kan böyle akmaya devam ederse, kanlı günlerin 25’i temiz, 5 hayız kabul edilir.

5) 26 ve27. günleri kan, 28 ve 29. günleri temiz, sonra 1 kan 5 gün temiz, sonra kan akmaya devam etse, âdeti değişmez, yine 5 gündür. Çünkü, hayızın ilk ve son günleri kanlıdır.

6) 26 ve 27. günleri temiz, 28, 29 ve 30. günleri kan görse, 5 temizlikten sonra hep akmaya devam etse, âdeti 3 gün olur. Hep böyle devam ederse, 27 günü temiz 3 günü hayız kabul edilir.

7) 26. gün kan, 27. gün temiz, 28. gün kan, 29. gün temiz ve 30. günden sonra akmaya devam etse, âdeti değişmez, ilk 5 günü hayız, ondan sonraki günler istihaze olur.

Âdeti 5 kan ve 55 gün temiz iken,

1) 5 kan, 15 temiz ve 11 kan görse, önceki âdeti içine kan rastlamaz. Âdetin sayısı değişmez. 11 günün ilk 5’i hayız, geri kalan 6 gün istihazedir. Temizlik de 15 güne iner.

2) 46 temiz, 11 kan görse, 11 günün son ikisi, önceki âdet zamanı içinde ise de, 3’ten az olduğundan, sadece âdet zamanı değişir. İlk 5 günü hayız, geri kalan 6’sı istihazedir.

3) 47 temiz, 12 kan görse, bu 12 kanın 8’i önceki temizlik ve 4’ü âdet günleri içindedir, âdeti 4 gün olur. Geri kalan 8 gün istihazedir.

4) 48 temiz, 12 kan görse, 12 günün 7’si temizlik ve 5’i önceki âdet içindedir, âdeti yine 5 gündür. İlk 7 günü görülen kan istihazedir.

5) 49 temiz, 11 kan görse, 11 günün 6’sı temizlik ve 5’i önceki âdet içindedir, âdeti yine 5 gündür. Kan görülen ilk 6 gün istihazedir.

6) 50 temiz, 11 kan görse, 51-55. gün arasındaki 5 gün ile son 1 gün yani 61. gün istihaze, önceki âdet zamanına rastlayan 56 dan 60. güne kadar olan [60. gün de dahil olmak üzere] 5 gün hayızdır.

7) 51 temiz, 12 kan görse, 12’nin 4’ü baştan, 3’ü sondan olmak üzere 7’si önceki temizlik zamanı ve 5’i de önceki âdet zamanı içindedir, âdeti yine 5 gündür.

8) 52 temiz, 11 kan görse, 11’ in 3’ü baştan, 3’ü sondan olmak üzere 6’sı önceki temizlik zamanı ve 5’i de önceki âdet zamanı içindedir, âdeti yine 5 gündür.

9) 53 temiz, 12 kan görse, 12’nin 2’si baştan, 5’i sondan olmak üzere 7’si önceki temizlik zamanı ve 5’i de önceki âdet zamanı içindedir, âdeti yine 5 gündür.

10) 55 temiz, 11 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazedir. Âdetin yalnız zamanı değişir, sayısı değişmez. Temizlik yine 55 gün olur.

11) 54 temiz, 12 kan görse, yine hayız günü eski âdetine uygun olarak 55 günden sonra başlar, 5 gün hayız olur. Baştan 1, sondan 6 gün istihaze olur. Temizlik yine 55 gün olur.

12) 56 temiz, 11 kan görse, görülen kanın 4 günü, önceki âdet zamanına rastladığı için, ilk 4 gün yeni âdeti olur. Sondan 7 günü de istihazedir.

13) 48 temiz 11 kan görse, 4 günü önceki hayızının içinde olduğu için yeni âdeti 4 gün olur. Baştan 7 gün istihazedir.

14) 59 temiz, 11 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazedir.

15) 65 temiz, 13 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 8’i istihazedir.

16) 62 temiz, 12 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 7’si istihazedir.

17) 63 temiz, 14 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 9’u istihazedir.

18) 20 temiz, 13 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 8’i istihazedir. Temizlik de 20 güne iner. Âdetin yalnız zamanı değişir, sayısı değişmez. Temizlik de değişir.

19) 64 temiz, 11 kan görse, ilk 5’i hayızdır, çünkü önceki âdeti 5 gün idi. 6’sı istihazedir. Âdetin yalnız zamanı değişir. Sayısı değişmez. Temizliği de 55 iken 64 gün olur.

Yeni âdeti önceki âdetine rastlayanlar:

Kaide: On günden fazla kan görüp, 3 veya daha fazla kan günleri, önceki âdet günleri içinde bulunursa, yalnız bu günleri hayız olup, kalanı istihaze olur.

Mesela: 25 temiz, 5 kan iken, 26 temiz, 11 kan görse, ilk 4 günü hayız, son 7 günü de istihaze olur.

Kaide: Yeni hayızı 10 günü aşarak istihaze olursa ve bunun 3 veya daha çok günü önceki âdeti olan günlerine rastlar ve önceki âdetinin kalan son kısmı yeni sahih temizliğe rastlarsa, âdeti olan günlere rastlayan günler, yeni âdeti olur.

Misaller:

1) 5 kan, 25 temiz iken, 18 temiz, 11 kan görse, bunun 3 günden fazlası, yani 4 günü, önceki âdetine rastladığı için, âdeti 4 gün olur. Baştan ilk 7 günü istihazedir.

2) 6 kan 24 temiz iken, 18 temiz, 11 kan görse, 5 kan, 6 günlük önceki âdet zamanı içine rastladığı için yeni âdeti son 5 gün olur, ilk 6 günü istihazedir. Eğer, 11 yerine 12 kan görse, yeni âdeti, âdet zamanına rastlayan son 6 gündür. Kan süresi 10 günü geçtiği için ilk 6 kan istihazedir.

3) 5 kan, 25 temiz iken, 27 temiz, 12 kan görse, kanlı günlerden 3’ü âdetinin içine rastladığı için âdeti 3 güne iner. Sonraki 9 kanlı gün istihaze olur.

4) 6 kan, 25 temiz iken, 27 temiz, 12 kan görse, kanlı günlerden 4’ü önceki âdetinin içinde olduğu için yeni âdeti 4 güne iner. Sonraki 8 kanlı gün istihaze olur.

Önceki âdet zamanına rastlamayanlar:

Kaide: Önceki sayısından farklı olan sonraki kan günleri, 10 günden fazla olur ve bunun 3 veya daha fazla günü, önceki âdet günleri içinde bulunmazsa; âdetin zamanı değişir, sayısı değişmez, ilk görüldüğü günden başlar.

Misaller:

1) 24 temiz, 5 kan iken, 27 temiz, 11 kan görse, önceki âdetine 2 gün rastladığı için âdeti yine 5 gündür, temizlik süresi de 27’ye çıkar. 11 kanın ilk 5’i âdet, 6’sı istihazedir.

2) 5 kan, 20 temiz iken, 23 temiz, 12 kan görse, bunun 2’si önceki âdet zamanına rastlar. Bu da, 3’ten az olduğu için, ilk 5’i hayız, 7’si istihaze olur. Temizlik de 23’e çıkar.

3) Âdeti 25 temiz 5 hayız olan bir kadın, 28 temiz 12 kan görse, yani, âdet zamanının baştan 3 gününde görmeyip, sonra 12 gün görse; ilk görülen günden başlayarak hayızı yine 5 gün olup, temizlik süresi değişmiş olur.

4) 35 temiz, 5 kan iken, 38 temiz, 12 kan görse, âdeti yine 5 gündür. Temizlik 38’e çıkar.

Kızlarda Hayızın Başlaması

1) Bir kız, 3 kan, 15 temiz, 1 kan, 1 temiz, 3 kan görse, kan görülen ilk 3 gün ile, son 3 kanlı gün, 2 ayrı hayız olur. Çünkü, âdeti 3 gün olacağından, ikinci hayız, aradaki 1 kandan başlamaz. Bu 1 gün istihaze olur.

2) Bir kız, 3 kan, 1 temiz, 1 kan, 2 temiz, 1 kan, 1 temiz, 1 kan görse, bu 10 günün hepsi hayız olur. Eğer onuncu günden sonra, mesela 12. gün kan görse, bu kızın hayızı ilk gördüğü 3 gün olur, diğer günler istihaze olur. Eğer ilk gördüğü kan 5 olsaydı, âdeti 5 gün olurdu.

3) Bir kız, ilk defa, 1 kan, 8 temiz ve 1 kan görse, 10 günün hepsi hayız olur. Fakat, 1 kan, 9 temiz ve 1 kan görse, hiçbiri hayız olmaz. Kan görülen iki gün istihaze olur. Çünkü, onuncu günden sonra görülen kandan önceki temizlik günleri, hayız sayılmaz.

İstimrarlı Haller

Kızda istimrar 4 türlü olur:

1) Kaide: İlk görülen kan, akmaya devam ederse, yani hiç kesilmeden günde bir damla olsun akarsa, ilk 10 gün hayız, sonra 20 gün temiz kabul edilir.

2) Kaide: Kız, sahih kan ve sahih temizlikten sonra, herhangi bir zaman kan kesilmeden akarsa, bu kız, âdeti belli olan kadın olur.

Misaller:

a) Bir kızın âdeti 5 kan, 40 temiz iken, kan kesilmeden aksa, 5 günü hayız, 40 günü istihaze kabul edilir. Kan kesilene kadar böyle devam eder, yani kanlı günlerin 5’i hayız, 40’ı istihaze olur.

b) Bir kızın âdeti, 7 kan, 20 temiz iken, yine 7 kan ve 20 temiz olsa, sonra kan akmaya devam etse, bu kanlı günlerin 20’si istihaze, 7’si hayız kabul edilir.

c) Bir kızın âdeti, 3 kan 27 temiz iken, tekrar âdeti görmeye başlayınca kan kesilmeden hep aksa, kan 11 gün akınca, hemen gusledip namaz kılar. Kan kesilene kadar, kanlı günlerin 3’ü hayız, 27’si istihaze olur.

3) Kaide: Fâsid kan ve fâsid temizlik görse, ikisi de âdet kabul edilmez. Bu da iki türlü olur:

a) Temizlik 15 günden az olduğu için fâsid ise:

İlk görülen kan hep akmış gibi kabul edilir. Mesela, 11 kan ve 14 gün temiz olsa, sonra kesilmeden aksa, birinci kan, 10 günü aştığı için fâsiddir. 11. ve istimrarın ilk 5 kan günleri temizlik günleri olup, bu 5. günden sonra, kanlı günlerin 10 günü hayız, 20 günü temiz kabul edilerek devam eder. Açıklama: Bir ay, genel olarak 30 gün kabul edilir. 30 günün 10 günü hayız olunca, 20 günü de temiz, yani istihazedir. Kan kesilinceye kadar böyle devam eder.

b) Temizlik tam olup, kanlı gün karıştığı için fâsid ise:

Böyle Fâsid temizlik ile kan günleri toplamı 30’u geçmezse, yine ilk kan akmaya başlamış gibi kabul edilir. 11 kan ve 15 gün temizlikten sonra kesilmeden kan akarsa, 16 günün ilk günü kanlı olduğu için, 15 temiz gün ve 1 kanlı gün fâsid temizlik kabul edilir. Kan akmaya devam ederse, 10 günü hayız, 20 günü istihaze kabul edilir. Kanlı günlerle temiz olan günlerin toplamı 30’u aşar ise, ilk 10 gün hayız olup, sonra istimrara kadar olan günlerin hepsi temiz kabul edilip, istimrardan sonra 10 gün hayız, 20 gün temiz olarak devam eder. Mesela: 12 kan, sonra 20 gün temizlik, sonra kan akmaya devam ederse, bu kanlı günlerin 10 günü hayız, 20 günü istihaze kabul edilir.

4) Kaide: Sahih kan ve fâsid temizlik görse, sahih kan günleri âdet olur. Sonra 30 güne kadar temizlik kabul edilir.

Mesela: 5 kan ve 14 gün temizlikten sonra akmaya devam ederse, ilk 5 kan ve bundan sonra 25 gün temiz olur. Bu 25 günü tamamlamak için, istimrarın ilk 11 günü temiz kabul edilir. Bundan sonra, 5 günü hayız, 25 günü temiz olarak devam eder.