Özür sahibi olmak için, abdesti bozan bir şeyin, devam üzere
mevcut olması gerekir. Edası farz olan herhangi bir namaz vakti içinde, namaz vaktinin
başından sonuna kadar, abdest alıp, yalnız farzı kılacak kadar bir zaman,
abdestli kalamayan kimse, özrü gördüğü andan itibaren, özür sahibi sayılır.
Mesela, idrar ve başka akıntılar, yel kaçması, yaradan kan, irin akması, yahut
meme, göbek, burun gibi bir yerden, kan, irin akması gibi, abdesti bozan
şeylerden biri, hep mevcut olur, yani bir namaz vaktinin başından sonuna kadar,
bir abdest alıp, farzı kılacak kadar, durdurulamazsa, o kimse, özür sahibi
olur.
Bir
namaz vakti girdikten, farzı kılacak kadar zaman sonra özür başlasa, vaktin
sonu yaklaşıncaya kadar bekler. Hiç durmadı ise, vaktin sonunda abdest alıp, o
vaktin namazını kılar. Namaz vakti çıktıktan sonra, sonraki namaz vakti içinde
durursa, önceki namazını iade eder. İkinci namaz vaktinin başından sonuna kadar
hiç kesilmezse, özür sahibi olduğu anlaşılır ve kılmış olduğu önceki vaktin
namazını iade etmez.
En
uygun olanı da, özürlü kimsenin, Maliki
mezhebini taklid etmesidir. Çünkü Maliki’de,
abdesti bozan başka bir sebep yoksa, o kimsenin özrü, namaz vakti çıksa da,
abdestini bozmaz.
Her
namaz vaktinde bir kere çıkması da şart değildir. Günde bir defa veya birkaç
günde bir defa da özrü zuhur etse yine özrü abdestini bozmaz. Namazdan önce
veya namaz içinde idrar veya yel kaçıran yani gelen yeli tutamayan yahut
akıntısı olan kimse, Maliki mezhebini
taklid ederse, abdesti bozulmamış olur. (M.Erbea)
Not:
Maliki mezhebini taklit ile ilgili
geniş bilgi, Mezhebin Önemi maddesinde, Mezhep taklidi rahmettir kısmında var.
Soru:
Herhangi bir şekilde abdest tutamayan kimse, nasıl hareket eder?
CEVAP
Abdest
tutamayan kimse, özür sahibi ise, istediği zaman abdest alır. Bu abdest
ile, istediği kadar farz ve nafile kılar ve Kur’an-ı kerim okur. Namaz vakti
çıkınca abdesti bozulmuş olur. Her namaz vakti girdikten sonra, yeni abdest
alıp, bu vakit çıkıncaya kadar her ibadeti yapar. Öğleden başka dört namazdan
birinin vakti girmeden önce aldığı abdest ile, bu namazı kılamaz. Çünkü, öğle
namazının vakti başlarken, bir namazın vakti çıkmıyor.
Özür
sahiplerinin, devam eden özürleri, abdestini bozmaz. Fakat, başka bir abdest
bozan sebep ile bozulur. Vakit çıkınca, özür sebebi ile de bozulmuş olur. (Tahtavi)