tevabi'

(a. i. tâbi'in c.) : 1) bir kimsenin hizmetinde bulunanlar, birinin adamları, (bkz. : maiyyet). 2) bir kimsenin mesleğini tutanlar, fikir bakımından ona bağlı olanlar. 3) uşaklar. 4) bir merkeze bağlı olan yerler. 5) astr. peykler. 6) a. gr. evvelindeki kelimeye göre harekelenen kelimeler. Meselâ : keşf-üz-zünûn, kitâbü keşf-iz-zünûn. . gibi.

tevâbi'-i muttasıla-i müslakırre

fık. evin, yerli dolap, yerli kütüphane gibi ayrılması kabil olmıyan kısımları.

tevâbi-i süknâ

fık. evin, mutfak, kiler gibi tamamlayıcı kısımları.

tevâbil

(a. i. tâbel ve tâbil'in c.) : nane, biber, tarçın, karanfil gibi şeyler, baharat [yemeklere konulan-]

tevâbît

(a. i. tâbût'un c.) : tabutlar; sandıklar.

tevâcüd

(a. i. vecd'den) : tas. kendine vecid davet etme.

tevâcüh

(a. i. vech'den) : yüz yüze, karşı karşıya gelme, (bkz. : muvacehe).

tevâdu'

(a. i.) : iki tarafın düşmanlıktan vazgeçerek barışması.

tevaffuk

(a. vefk'den) : muvaffak olma, başarma.

tevâfuk

(a. i. vefk'den. c. : tevâfu-kat) : uyma, uygun gelme.

tevâfuk-ı a'dâd

fer. iki sayıdan bîrinin diğeri ile tamamen taksîmi kab] l olmamakla beraber her iki sayının üçüncü bir aded ile, -ki bu adede ka-sım-ı müşterek (ortak bölen) denir-taksîmi müm-mün olması, [meselâ : ortak bölen, 2 ise bu iki sayı arasında muvafakat bin-nısf bulunur. 4 ile 10 gibi ortak bölen 3 ile sayılar arasında muvafakat bissülüs vardır, 629 gibi.

tevâfukat

("ka" uzun okunur. a. i. tevâfuk'un c.) : uymalar, uygun gelmeler

tevâfür

(a. i. vefret ve vüfûr'dan. c. : tevâfürât) : çoğalma, artma.

tevâfürât

(a. i. tevâfür'ün c.) : çoğalmalar, artmalar.

tevaggul

(a. i. c. : tevaggulât) : devamlı olarak uğraşma [bir işle-]

tevaggulât

(a. i. tevaggul'ün c.) : tevaggüller, devamlı olarak uğraşmalar.

tevahhud

(a. i. vahdetden) : tek olma. (bkz. : teferrüd).

tevahhuş

(a. vahşet'den) : 1) yalnızlıktan korkma, ürkme. 2) vahşî hayvanlar gibi korkma, ürkme; emîn olmıyarak bakma.

tevâki'

(a. i. tevki'in c.) : fermanlar.

tevakki

(a. i. vikaye'den) : sakınma, çekinme, korunma, (bkz. : ihtiraz).

tevakku'

(a. i. vuku'dan. c. : tevakkuât) : bekleme, umma, umulma; arzu etme, isteme.

tevakkuât

(a. i. tevekku'un c.) : beklemeler, ummalar, umulmalar; arzu etmeler istemeler.

tevakkud

(a. i.) : tutuşup yanma.

tevakkuf

(a. i. vukuf'dan. c. : tevakkufat) : 1) durma, eğlenme, bekleme. 2) (-e) bağlı olma. Bî-tevakkuf : durmadan.

tevakkufât

(a. i. tevakkufun c.) : durmalar, eğlenmeler, beklemeler.

tevakkur

(a. i. vekar'dan) : vakarlanma, vakar peyda etme.

tevâkül

(a. i. vekl'den) : birbirini vekil etme.

tevili

(a. i. vely'den) : birbiri arkasından gelme, arası kesilmeksizin devam etme, sürme. Ale-t-tevâlî : durmadan birbiri ardınca, arası kesilmeksizin, bir düziye. (bkz. : mütevâli-yen).

tevâlüd

(a. i. veled'den) : doğma; doğurma, (bkz. : tenasül).

tevân

(f. i.) : (bkz. : tüvân).

tevânâ

(t. s.) : (bkz : tüvânâ).

tevân-ger

(f. b. s.) : (bkz. : tü-vân-ger).

tevân-gerî

(f. b. i.) : (bkz. : tüvân-gerî).

tevânî

(a. i.) : gevşeklik, gevşek davranma; bir işte bezginlik gösterme.

tevârî

(a. i. verâ'dan) : bir şeyin arkasına saklanıp görünmez olma, gizlenme.

tevârîh

(a. târih'in c.) : târihler. Ehl-i tevârîh : tarihçiler, (bkz. : müverrihin).

tevârîh-i selef

bizden öncekilerin, dedelerimizin târihleri.

tevârüd

(a. i. vürûd'dan. c. : tevârüdât) : 1) arka arkaya gelme, her yandar gelip birikme. 2) ed. iki şâirin, birbirlerinden habersiz olarak aynı mısra veya beyit söylemeleri.

tevârüdât

(a. i. tevârüd'ün c.) : tevârütler.

tevarüs

(a. i. verâset'den. c. : tevârüsât) : 1) mirasa konma. 2) birinden, diğerine irsen geçme.

tevârüsât

(a. i. tevârüs'ün c.) : 1) mirasa konmalar. 2) irsen geçmeler.

tevâsî

(a. i. vasiyyet'den) : birbirine tavsiye etme.

tevassul

(a. i. vasl'dan) : ulaşma, kavuşma, birleşme, (bkz. : tevâsul).

tevâsuk

(a. i. vüsûk'dan) : birbirine güvenerek andlaşma.

tevâsul

(a. i. vasl'dan. c. : tevâ-sulât) : kavuşma, ulaşma, birleşme.

tevâsuiât

(a. i. tevâsul'un c.) : kavuşmalar, ulaşmalar, birlşmeler.

tevâsüb

(a. i. vesb'den) : birbiri üzerine sıçrama, birbiri üzerine atlama.

tevatür

(a. i. vitr'den. c. : tevâtürât) : 1) bir haberin ağızdan ağıza dolaşarak yayılması. 2) bir hadîs-i şerîf'in bir cemaat tarafından rivayet edilmesi hâli.

tevâtürât

(a. i. tevâtür'ün c.) : ağızdan ağıza yayılan haberler.

tevâtüren

(a. zf.) : ağızdan ağıza yayılarak [söz, haber. .]

tevâüd

(a. i. va'd'den) : vaitleşme, birbirine söz verme.

tevâüdât

(a. i. tevâüd'ün c.) : r vaitlesmeler, sözleşmeler, [bir biriyle-]

tevâzî

(a. i. vezy'den) : iki çizginin birbirine değmemek üzere sonuna kadar yanyana uzanıp gitmesi.

tevazu'

(a. i. vaz'dan. c. : tevâzuât) : alçakgönüllülük gösterme. Ehl-i tevazu' : alçakgönüllüler.

tevâzuât

(a. i. tevâzu'un c.) : alçakgönüllülükler.

tevâzu'-kâr

(a. f. b. s.) : alçakgönüllü, (bkz. : mütevâzi').

tevâzu'-kârâne

(a. f. zf.) : alçakgönüllülükle.

tevâzu'-kârî

(a. f. b. i.) : alçakgönüllülük.

tevazün

(a. i. vezn'den. c. : tevâzünât) : tartıda bir olma, vezinde bir gelme, denk olma.

tevâzünât

(a. i. tevâzün'ün c.) : tartıda bir olmalar, vezinde bir gelmeler, denk olmalar.

tevâzüniyyet

(a. i.) : fels. fiz. istatik, statik, fr. statique.

tevazzu'

(a. i.) : konulma, konuluş.

tevbe

(a. i.) : tövbe, işlenmiş bir günah veya suçun bir daha işlenmiyeceğine dâir verilen söz.

tevbe-i mey

şarap tövbesi.

tevbe-i nasuh

bir daha bozmamak üzere edilen tövbe.

tevbe-i şikeste

bozulmuş tövbe.

tevbe-kâr

(a. f. b. s.) : tövbe edici, tövbe eden. (bkz. : tâib).

tevbe-kârî

(a. f. b. i.) : tövbekârhk, tövbe edicilik.

tevbe-şiken

(a. f. b. s.) : 1) tövbe bozan. 2) tövbe bozduran.

tevbîh

(a. c. : tevbîhât) : tekdir, azarlama.

tevbîhan

(a. zf.) : tevbih suretiyle, tevbih için.

tevbîhât

(a. i. tevbîh'in c.) : tekdirler, azarlamalar.

tevbîhât-ı şedide

şiddetli tekdirler, azarlamalar.

tevcîb

(a. i. vücûb'dan) : vacip kılma, kılınma.

tevcih

(a. vech'den. c. : tevcîhât) : 1) çevirme, yöneltme, döndürme. 2) söz atma, bakma [bir kimseye-] 3) mânâ verme, yorumlama, (bkz. : tefsîr, te'vîl). 4) rütbe, mevki verme. 5) ed. iki mânâya gelebilen ve mânâca birbirinin zıddı olan kelime kullanma. Meselâ : "âb-ı hayvandır efendim artığın" mısrâındaki âb-ı hayvan, hem âb-ı hayât, hem de hayvan suyu mânâsını ifâde ettiğinden mısra'ın mânâsı : "efendim senin artığın hayvan suyudur; yânî sen hayvansın senden artan su da hayvanın içtiği bir sudur" demek olur.

tevcihât

(a. i. tevcihin c.) : rütbe vermeler, verilmiş rütbeler.

tevcihât-ı mu'tâde

her yıl şevval ayının ilk haftasında me'murlar arasında yapılan değişiklik.

tevcîhât-ı umûmiyye

devlet me'murlarının tâyinlerine dâir olan kararlar.

tevdi'

(a. i. ved'den. c. " : tev-dîât) : 1) bırakma, emânet etme. 2) vedalaşma.

tevdîan

(a. zf.) : bırakarak, vererek, emânet ve teslim ederek, emânet olarak vermek suretiyle.

tevdiat

(a. i. tevdî'in c.) : 1) yatırma, koma [bir bankaya] , (bkz. : teslîmât). 2) emânet bırakma. 3) emânetler.

teveccu'

(a. i. vesc'an c. : teveccuât) : vecâlanma, ağrıma.

teveccuât

(a. i. teveccu'un c.) : vecâlanmalar, ağrımalar.

teveccüd

(a. i. vecd'den) : vecde gelme, hallenme, coşma.

teveccüh

(a. i. vech'den. c. : teveccühât) : 1) çevrilme, yönelme, doğrulma. 2) bir yere doğru hareket etme. 3) güler yüz gösterme, yakınlık duyma; hoşlanma, sevgi. 4) nasip ve müyesser olma.

teveccüh ile-z-ziyâ

bot. ışığa doğrulum, fiv phototropisme.

teveccüh ile-z-ziyâ-iş-şems

bot. güne doğrulum, fr. heliotropisme.

teveccühât

(a. i. teveccüh'ün c.) : teveccühler.

teveccühât-ı kalbiyye

gönülden duyulan yakınlıklar.

teveddüd

(a. i. vüdd'den) : sevişme, sevgi; dostluk etme.

teveffî

(a. i. vefât'dan) : ölme.

tevehhül

(a. vehle'den) : yanıltmıya çalışma.

tevehhüm

(a. i. vehm'den. c. : tevehhümât) : kurma, kuruntuya düşme.

tevehhümât

(a. i. tevehhüm'ün c.) : kurmalar, kuruntuya düşmeler.

tevehhüs

(a. i.) : bir işe dikkatle koyulma.

tevekan

("ka" uzun okunur, ai. i.) : istekli olma.

tevekkül

(a. i.) : işi Allah'a bırakıp kadere razı olma.

tevellâ

(a. i.) : (bkz : tevellî).

tevellî

(a. i. vely'den) : 1) birine yanaşma, (bkz. : takarrüb). 2) birini dost tutma. 3) tas. ehl-i beyt'i, Hz. Ali'yi sevme, onlardan medet ve şefaat isteme, kendilerine olan yakınlık, bağlılık.

tevellu'

(a. i.) : sevme, aşk ve alâka peyda etme.

tevellüd

(a. i. vilâdet'den. c. : tevel-lüdât) : 1) doğma [maddî, manevî] . 2) doğum.

tevellüd bi-nefsihi

bir hayvan veya nebatın (*bitki) kendi kendine doğması.

tevellüd kabl-el-mîâd

hek. vaktinden önce doğma.

tevellüdât

(a. i. tevellüd'ün c.) : 1) doğmalar, nüfus miktarı. 2) soys. *doğarlık, doğum, fr. natalite.

tevellüh

(a. i. veleh'den. c. : tevellühât) : şaşakalma.

tevellühât

(a. i. tevellüh'ün c.) : şaşakalmalar.

tevelvül

(a. i. velvele'den. c. : tevelvülât) : gürültü, patırdı etme. (bkz. : sahb).

tevelvülât

(a. i. tevelvütün c.) : gürültüler, patırtılar.

tev'em

(a. i.) : 1) ikiz. 2) mee. eş, benzer. (bkz. : mümasil).

tev'em-i muahhar

astr. cevzâ burcunun en parlak yıldızı, lât. : alpha geminus, Pollux-alpha.

tev'em-i mukaddem

astr. Cevzâ burcunun ikinci dereceden parlak olan yıldızı, (Castor Beta) lât : Beta Geminus.

tev'em-i müsenna

bot. bir sap üzerinde çiçeklerin ikişer ikişer dikilmesi.

tev-emân

(a. i. c.) : 1) [çift] ikizler. 2) bir yazı sitili.

tev'eme

(a. i.) : ikiz kız. [tev'em'in müennesi]

tev'emî

(a. i.) : ikizlik.

tev'emiyyet

(a. i.) : ikizlik.

teverru'

(a. i. verâ'dan) : din işlerine bağlanma, dînin yasak ettiği şeylerden kaçınma, perhizkâr olma.

teverruk

(a. i. varak'dan. c. : te-verrukat) : yapraklanma.

teverrukat

("ka" uzun okunur, a. i. teverruk'un o.) : yapraklanmalar

teverrut

(a. i.) : vartaya düşme, zor bir işe rastlama.

teverrüd

(a. i.) : 1) vâridolma, gelme. 2) o. gül gibi kızarma.

teverruk

(a. i. verek'den.) : namazda kaynağını sağ ayak üzerine koyup oturma; kaynakların birini veya ikisini yere koyma.

teverrüm

(a. i. verem'den) : verem olma, vereme tutulma, [asıl mânâsı : "şişmek" dir]

teverrüs

(a. verâset'den) : vâris olrna, mirasçı olma.

tevessuh

(a. i. vesah'den) : kirlenme, paslanma.

tevessük

(a. i. sikat ve vüsûk'den) : inanarak, güvenerek dayaAma.

tevessü'

(a. i. vüs'et'den. c. tavessüât.) : genişleme.

tevessü-i mi'de

mîde genişlemesi.

tevessüât

(a. i. tevessü'ön c.) : genişlemeler.

tevessüb

(a. i. vesb'den) : sıçrama, atlama, (bkz. : vüsûb).

tevessüd

(a. i. visâde'den) : 1) yastığa dayanma. 2) dayanma, (bkz. : istinâd, ittika).

tevessüen

(a. zf.) : genişleme suretiyle.

tevessül

(a. i. vesîle'den. c. : tevessülât) : 1) sarılma. 2) inanma. 3) sebep tutma. 4) başvurma, girişme.

tevessülât

(a. i. tevessül'ün c.) : 1) tevessüller, sebep tutmalar. 2) başvurmalar, girişmeler.

tevessülen

(a. zf.) : sebep tutarak; başvurarak, girişerek.

teveşşuh

(a. i. c. : teveşşuhât) : 1) kadın, gerdanlığını takma. 2) takıp takıştırma, süslenme.

teveşşuhât

(a. i. teveşşuh'un c.) : takıp takıştırmalar, süslenmeler.

tevettür

(a. i. vetr ve vitret'den) : 1) gerilme, gerginleşme. 2) fiz. 'gerilim, germe.

tevettür-i a'sâb

hek. sinirlerin gerilmesi [hastalık dolayısiyie-]

teveyyül

(a. i. c. : teveyyülât) : vaveyla etme, çığlık koparma.

teveyyülât

(a. i. teveyyül'ün c.) : vaveyla etmeler, çığlık koparmalar.

tevezzü'

(a. vez'den) : 1) dağılma. 2) yer tutma.

tevezzüî

(a. s.) : fr. distri-bulif.

tevfîk

(a. i. vefk'den. c. : tevfîkat) : 1) uydurma, uydurulma, uygunlaştırma. 2) Allah'ın yardımına kavuşma. 3) hek. bir kırılmada kırılan parçaları birbirine tatbik etme. 4) erkek adt.

tevfîk-i hareket

hareketi uydurma, o surette hareket etme.

tevfîk-i îmân

îmân uygunluğu.

tevfikan

(a. zf.) : uyarak, uygun olarak, (-e) göre.

tevfîr

(a. i. vefret'den) : çoğaltma, artırma; tasarrufla artırma.

tevhîd

(a. i. vahdet'den. c. : tevhîdât) : 1) bir kılma, bir etme, birleştirme, birleştirilme. 2) bir sayma, bir olarak bakma, birliğine inanma. 3) Allah'ın birliğine inanma. 4) "lâilâhe-ill-Allah" sözünü tekrarlama. Ehl-i tevhîd : Allah'ın birliğine inananlar. Kelime-i tevhîd : Lâilâhe-ill-Allah" sözü. (bkz. : muvahhidîn). Sûre-i tevhîd : Kur'ân'ın 112) sûresi (bkz. : ihlâs). 5) ed. Allah'ın varlığına ve birliğine dâir yazılan manzume. 6) müz. klâsik Türk dînî şiir müziğinde bir şekildir. Güftesinin mevzuu Allah'ın birliğidir. Aynı mâhiyetteki münâcât'tan şu fark ile ayrılır ki münâcât gibi Allah'a yalvarıp yakarış tarzında olmayıp, O'nun tevhîd ve azameti hakkındadır. Klâsik şiirde şekil itibariyle kasidedir; şu kadar ki memdu!) Allah olur. Cami müziğinde de bu mevzûdaki şiirler bestelenip a capella olarak okunur.

tevhîd-i ictihâd

huk. Yargıtay'ın iki dâiresi veya bir dâirenin iki karârı arasında aynı meselede tezat ve mubâyenet mevcut olması veya takarrür etmiş bir içtihadın değiştirilmesine ihtiyaç görülmesi hâlinde mümasil hâdiselerde tatbik edilmek, adlî kanunların tefsîrini tazammun etmek üzere verilen karar. [Yargıtay'ın bütün dâirelerinin iştirakiyle teşkil olunan heyetin üçte ikisinin ittifakiyle ittihâz olunur. Temyiz dairelerince aynı hâdiselerde misâl teşkîl eder; taraflara te'sîr etmezi.

tevhîdât

(a. i. tevhîd'in c.) : tevhidler.

tevhîd-hâne

(a. f. b. i.) : tas. bâzı tekkelerde semaî âyini yapılan yer. [Mevlevi tâbirlerindendir]

tevhîm

(a. i. vehm'den c. : tev-hîmât) : vehme, kuruntuya düşürme.

tevhîmât

(a. i. tevhîm'in c.) : kuruntuya düşürmeler.

tevhîn

(a. i. c. : tevhînât) : zayıf düşülme, düşürülme, zayıflatma, zayıflatılma.

tevhînât

(a. i. tevhîn'in c.) : zayıf düşürmeler, düşürülmeler, zayıflatmalar, zayıflatılmalar.

tevhîş

(s. i. vahşet'den. c. : tevhîşât) : ürkütme, ürküp kaçmasına sebebolma.

tevhîşât

(a. i. tevhîş'in c.) : ürkütmeler, ürküp kaçmasına sebebolmalar.

te'vîd

(a. i.) : eğriltme, eğritilme.

tev'îd

(a. i. c. : tev'îdât) : korkutma [sözle-] , (bkz. : tahvîf, tehdîd).

tev'îdât

(a. î. tev'îd'in c.) : korkutmalar [sözle-]

te'vîl

(a. i. meâl'den. c. : te'vîlât) : sözü çevirme, söze ayrı mânâ vermiye kalkışma.

te'vîl-i akd

fık. bilinmeden satın alınan bir gasbedilmiş malın meşru sahibi çıkarak geri almıya teşebbüs etmesi hâlinde önceden tasarruf edenin ücret vermemek için : "bu malı ben satın aldım" demesi.

te'vîl-i mîlk

fık. muris (miras bırakan) tarafından satın alınan bir gasbedilmiş malın sahibi çıkarak geri almıya teşebbüs etmesi hâlinde, mirasçının ücret vermemek için : "bu mal benim miras kalmış malımdır" demesi.

te'vîl-i Kur'ân

Kur'ân-ı Kerîm'e sarahatten hâriç mânâ verme.

te'vîlât

(a. i. te'vîl'in c.) : sözü çevirmeler, ayrı mânâ vermiye kalkışmalar.

te'vîlât-ı Kur'âniyye

Kur'ân'ın âyetlerine sarahat hâricinde verilen mânâlar.

tevki'

(a. i. vuku'dan) : 1) pâdişâh buyruklarına çekilen nişan. 2) pâdişâhın nişanlı buyruğu.

tevki-i refî-i hümâyûn

pâdişâhın yüce buyruğu.

tevkîd

(a. i. ekd'den) : sağlamlaştırma, (bkz. : te'kîd).

tevkid

(a. i. c. : tevkidât) : tutuşturup yakma, tutuşturup yakılma.

tevkidât

(a. i. tevkid'in c.) : tutuşturup yakmalar, tutuşturup yakılmalar.

tevkiî

(a. i.) : 'evki'ci, pâdişâh buyruklarına nîşan işaretini yapan me'mur.

tevkiî-i dîvân-ı hümâyûn

dîvân-ı hümâyûn'un nişan me'muru, fermanlara nişan işaretini koyan me'mur.

tevkif

(a. i. vukuf dan. c. : tevkifât) : 1) durdurma, durdurulma. 2) alıkoyma. 3) mevkuf (tutuklu) hâlinde bekletme.

tevkif müzekkeresi

huk. birinin tevkif edilmesi için müddeiumumi (savcı) tarafından yazılan resmî kâğıt.

tevkifât

(a. i. tevkifin c.) : kesinti [ler] (para hakkında).

tevkifhane

(a. f. b. i.) : tutuklu evi.

tevkil

(a. i. vekâlet'den) : vekil etme, edilme.

tevkir

(a. i. vekar'dan. c. : tev-kirât) : güzel karşılama, ağırlama; ululama,

tevkirât

(a. i. tevkir'in c.) : saygılar, ululamalar, (bkz. : ta'zîmât).

tevkirât-ı kalbiyye

gönülden saygılar, ululamalar.

tevkit

(a. i. vakt'den) : vakti, saati belli etme.

tevlîd

(a. i. vilâdet'den. c. : tevlîdât) : 1) doğurma, doğurulma; doğurtma. 2) mee. meydana getirme, sebebolma.

tevlîdât

(a. i. tevlîd'in c.) : 1) doğurmalar, doğurulmalar; doğurtmalar. 2) sebebolmalar, meydana getirmeler.

tevlîh

(a. i.) : şaşırtma; sersemleş-tirme.

tevliye

(a. i.) : (bkz. : tevliyet).

tevliyet

(a. i.) : 1) mütevellilik, vakıf işlerine bakma vazîfesi. 2) yüz çevirme, yüz döndürme. 3) fık. sahip olunan malı peşin değeri ile başkasına tevcih etme.

tevrat

(a. h. i.) : dört mukaddes kitaptan Hz. Musa'ya ineni.

tevrîh

(a. îrân'dan c. : rîhât) : târihleme, târih atma.

tevrîh kabl-el-hulûl

zamanı gelmeden târih atma.

tevrîhât

(a. i. tevrîh'in c.) : târihlemeler, târih atmalar.

tevrîk

(a. i. varak'dan. c. : tevrî-kat) : yapraklandırma, yapraklandırılma.

tevrîkat

("ka" uzun okunur. a. i. tevrîk'in c.) : yapraklandırmalar, yapraklan-dırılmalar.

tevrîm

(a. i.) : 1) şişirme, şişkinletme. 2) verem etme, verem edilme.

tevrîs

(a. i. verâset'den) : miras bırakma.

tevriye

(a. i. verâ'dan) : 1) meramını gizleme. 2) ed. birkaç mânâsı olan bir kelimenin en uzak mânâsını kasdetme. [Meselâ : "sa-vurur ne varsa âhir; buna rüzgâr derler" bey-tindeki "rüzgâr" kelimesinin yakın mânâsı yel, tnaksûdolan uzak mânâsı zaman demektir]

tevsen

(f. i.) : başı sert at; mec. s. dikbaşlı adam.

tevsen-i zîbâ

güzel, yakışıklı at.

tevsî'

(a. i. vesü' ve saat'den. c. : tevsîât) : genişletme, genişletilme.

tevsî-i intikal

hulc. bir vakıf malın intikal hakkını ve haddini büyültme, genişletme.

tevsî-i hudûd

hüküm ve tasarruf sınırlarını genişletme.

tevsîât

(a. i. tevsî'in c.) : genişletmeler, genişletilmeler.

tevsîd

(a. i.) : 1) yastığa dayandırma, yastığa dayandırılma. 2) dayandırtma, dayatma.

tevsîh

(a. i. vesah'dan) : 1) kirletme, pisletme. 2) paslandırma.

tevsik

(a. i. vüsûk'dan) : 1) sağlamlaştırma, sağlamlaştırılma. 2) *belgeleme, bir şeyin, bir hâdisenin doğruluğunu vesika ('belge) ile ispat etme.

tevsîm

(a. i. vesm'den. c. tevsîmât) : 1) tenin üzerine barutla veya dağlıyarak işaret koyma. 2) adlandırma, ad verme. 3) hacıların hac zamanı toplanmaları, ["bir mevsime yetişmek" mânâsı bizde kullanılmazl.

tevsîmât

(a. i. tevsîm'in c.) : 1) barutla veya dağlıyarak yapılan işaretler. 2) adlandırmalar, ad vermeler.

tevşî'

(a. i.) : süsleme.

tevşîh

(a. i. vişâh'dan c. : tevşîhât) : 1) süsleme, süslendirme; süslü elbise giydirme. 2) ed. mukayyed kafiye ile şiir yazma; çifte kafiye. 3) Kur'ân-ı usul, âdâb ve erkânı ile okuma. 4) mevlid bahirleri arasında dînî ve tasav-vufî mâhiyette kasîde ve beste okuma, [aslı : mücevheratlı kuşak kuşatmadır] . 5) müz. Türk dînî müziğinde bir şekildir ki Na't-ı Peygamberî'ye verilmiş bir addır. Yalnız na't tekkelerde ve başka yerlerde okunduğu halde tevşîh denilenler mevlid ve mi'râciyye arasında tegannî edilir. (Binâenaleyh "mevlid tevşîhi" demek, hatâdan salim değildir, çünkü mevlidde okunması âdet olmamış na'te sadece na't denilmiştir)

tevşîhât

(a. i. tevşîh'in c.) : 1) süslemeler, süslendirmeler. (bkz. : tezyînât). 2) çifte kafiyeler.

tevşîm

(a. î. veşm'den. c. : tevşîmât) : vücuda döğme yapma; iğne ile yazı yazma veya şekil yapma.

tevsîmât

(a. i. tevsîm'in c.) : vücuda döğme yapmalar; iğne ile yazı yazmalar veya şekil yapmalar.

tevtîd

(a. i.) : kazık kakma.

tevtîr

(a. i. vetr'den) : 1) kazık kakma. 2) yay gibi germe.

tevvâb

(a. i. tevbe'den) : 1) kullarının tövbesini kabul eden Allah. 2) çok tövbe eden.

tevvâbîn

(a. h. i.) : tas. Kerbelâ hâdisesinde Hz. Hüseyne yardım edilmemesinden' doğan pişmanlık esâsına dayanarak kurulan fırka. [Eshaptan Süleyman b. Sadr-ül-Huzaî. fırkanın başına geçmişti]

tevyil

(a. i. c. : tevyîlât) : birisine (veylün leke : yazık sana!) deme; beddua etme, ilenme, Allah belâsını versin deme.

tevyîlât

(a. i. tevyii'in c.) : ilenmeler, beddua etmeler, Allah belâsını versin! demeler.

tevzî'

(a. i. vez'den. c. : tevzîât) : 1) dağıtma, dağıtılma. 2) herkese payını dağıtma, üleştirme.

tevzîât

(a. i. tevzî'in c.) : 1) dağıtmalar, dağıtılmalar. 2) herkese payını dağıtmalar, üleştirmeler.

tevzii, tevzîiyye

(a. s.) : dağıtma, üleştirme ile ilgili. A'dâd-ı tevıîiyye (dağıtma sayılan) : birer, ikişer, üçer. gibi.

tevzîn

(a. i. vezn'den) : 1) tartma. 2) denkleştirme.

tevzin-i mesâi

fels. fr. socialisation du travail.