ŞÛ [y]

(f. i.) : yıkama. Şüst ü şû yıkama, temizleme.

şû, -şûy

"yıkıyan, temizli yen" mânâlarına gelerek "birleşik kelimeler yapar. Câme-şûy : Çamaşır yıkıyan. Mürde-şûy : ölü yıkayıcı, (bkz. : gassal).

şuâ'

(a. i. c. : eşi'a, şiâ', şuâât) : 1) ışın, Güneş'ten veya başka bir ışık kaynağından uzanan tel tel ışıklar. Hayt-üş-şuâ' : Güneş'in iplik iplik olan ışıkları. 2) vektör, fr. vecteur.

şuâât

(a. i. şuâ'ın c.) : şualar, ışınlar.

şuâât-ı şemsiyye

fiz. Güneş ışınları.

şuâb

(a. i. şu'be'nin c.) : (bkz. : şuabât).

şuabât

(a. i. şu'be'nin c.) : şubeler, bölükler, kısımlar, takımlar; dallar, budaklar.

şuâî

(a. s.) : şua'a mensup, şuâ ile, ışınla, vektörle ilgili.

şuâiyye

(a. i.) : zool. * ışınlılar, fr. radiolaires.

şual

(a. i. şu'le'nin c.) : alevler, ateş alevleri.

şuarâ

(a. i. şâire'in c.) : 1) şâirler, ozanlar, (bkz. : şâirân). şuarâ-yi câhiliyye : islâm dîninden evvel Hicaz'da görünen Arap şâirleri. 2) Kur'an'da 26 ncı sûre.

şubân

(f. i.) : çoban, (bkz. : şûbân). şubân-ı vâdî-i eymen : Hz. Mûsâ.

şûbân

(f. i.) : çoban, (bkz. : şubân).

şu'be

(a. i. c. : şiâb, şuab, şuabât) : 1) şube, bölük, kısım, takım, bölüntü. 2) dal, budak.

şu'bede

(f. i.) : elçabukluğu, hokkabazlık. [Arapça'da : "şa'beze" diri.

şu'bede-bâz

(f. b. i.) : hokkabaz.

şu'bede-bâzâne

(f. zf.) : el çabukluğu ile, hokkabazcasına.

şugl

(a. i. c. : eşgal, şugul) : 1) iş, uğraşacak, meşgul olacak şey; dert, gaile. 2) müz. Türkler tarafından bestelenmiş Arapça güfteli ilâhî'-lere verilmiş bir ad, ilâhîden başka bir dînî eserin güftesi Arapça ise, bu isim verilemez. Eski Arap müziğinde şugl, bambaşka bir mânâdadır. Buna kıyâsen hangi Türk bestekârının ilâhi şeklinin Arapça güftelerini tefrik için bu ismi verdiğini bilmiyoruz. Pek" çok şugl elimizde mevcuttur. Meselâ Zekâi Dede 36şuql bestelemiştir.

şugul

("gu" uzun okunur, a. i. şugl'ün c.) : işler, uğraşacak, meşgul olacak şeyler; dertler, gaileler.

şûh

(f. s.) : 1) hareketlerinde serbest. 2) neşeli, şen ve oynak f kadın] . 3) açık saçık, hayasız [kadın]

şûh-i cefâ-cû

cefakâr güzel.

şûhî

(f. i.) : şuhluk, oynaklık, (bkz. : clolâl).

şûh-meşreb

(f. a. b. s.) : açık meşrepli, şen ve neşeli.

şuhum

(a. i. şahm'ın c.) : içyağlar; don yağları.

şuhûs

(a. i. şahs'ın c.) : (bkz. : eşhas).

şukka

(a. i.) : 1) parça; kumaş veya kâğıt parçası. 2) küçük tezkere, yazı.

şukuk

("ku" uzun okunur, a. i. şakk'ın c.) : yarıklar, çatlaklar.

şu'le

(a. i. c. : sual) : alev, ateş alevi.

şu'le-i bî-ziyâ-yi hüzn-i kamer

Ay'ın hüznünün ışıksız parıltısı.

şu'le-i cihân-sûz

cihanı yakan alev.

şu'le-i şemşîr-i tâb-dâr

parlak kılıcın alevi, pa-rıldaması.

şu'le-bâz

(a. f. b. s.) : ışıklı, (bkz. : şu'le-dâr, şu'le-ver, şu'le-zen).

şu'le-dâr

(a. f. fc. s.) : alevli, alevlenmiş, (bkz. : şu'le-bâr, şu'le-ver, şu'le-zen).

şu'le-gîr

(a. f. b. s.) : alev alan, tutuşan.

şu'le-nümâ

(a. f. b. s.) : alev gösteren, alevli.

şu'le-perver

(a. f. b. s.) : alevlerv dirici, ışıklandıran.

şu'le-pûş

(a. f. b. s.) : alevle örtülü, alev içinde kalmış.

şu'le-reng

(a. f. b. s.) : alev renkli.

şu'le-rîz

(a. f. b. s.) : alev saçan, ışıldıyan.

şu'le-ver

(a. f. b. s.) : ışıklı, aydınlık, (bkz. : şu'le-bâr. şu'le-dâr, şu'le-zen).

şu'le-zen

(a. f. b. s.) : (bkz. : şu'le-bâr, şu'le-dâr, şu'le-ver).

şûm

(f. s.) : şom, uğursuz, (bkz. : menhus, meş'ûm).

şûn

(a. ha.) : (bkz : şın).

şûr

(f. s.) : 1) tuzlu. 2) kekremsi. 3) şamata, gürültü.

şûra

(a. i.) : 1) konuşmak için toplanma. 2) konuşma yeri.

şûrâ-yi devlet (devlet şûrası)

* danıştay, idare dâvalarına bakmak, hükümetçe hazırlanan kanun tasarıları ve imtiyaz mukaveleleri üzerine düşüncesini bildirmek gibi vazifeleri olan ve üyeleri Büyük Millet Meclisince seçilen yüksek kurul.

şûrâ-yi saltanat

tar. Sevr muahedesinin imzasından önce, İstanbul'da bizzat Sultan'ın riyaseti altında padişahlığın büyük me'murlarmdarr ibaret fev kalâde meclis.

şörâb, şûrâbe

(f. s.) : kirli, acı su (bkz. : ücâc) mec. gözyaşı.

şûr-baht

(f. b. s.) : talihsiz, bahtsız, (bkz. : bed-baht, bed-tâfi', bî-barıtî.

şûre

(f. i. ve. s.) : çorak, verimsiz toprak.

şûr-efgcıı

(f. b. s.) : kargaşalık çıkaran, karma karışık eden.

şûr-enqîz

(f. h. s.) : şamata, gürültü yapan.

şûre-zâr

(f. b. i.) : çoraklık yer. (bkz. : şûr - İstan).

şûr-qâh

(f. b. i.) : kargaşalık yeri, kavga yeri.

şûrî

(f. i.) : müz. Türk müziğinde eski bir mürekkep makam ve eskiden kullanılmış perde isimlerinden birisi. Kantemir oğlunda-ki "lâ" bir saz semaîsi makama misaldir. Hâlen Azerî müziğinde de bu isimde bir makam vardır.

şûrîde

(i. s.) : 1) karışık, perişan. 2) âşık, tutkun, (bkz. : meftun, şeydâ).

şûrîde-baht

(f. b. s.) : bahtsız, talihsiz.

şûrîdeqî

(f. i.) : 1) karışıklık. 2) tutkunluk, düşkünlük.

şûrîde-hâl

(f. a. b. s.) : hâli perişan olan.

şûride-hâtır

(f. a. b. s.) : aklı dağınık, fikri perişan [kimse]

şûr-istan

(f. b. i.) : çorak, verimsiz yer. (bkz. : şûre-zâr).

şûriş

(f. i.) : karışıklık, kargaşalık.

şûrîş-gâh

(f. b. i.) : kavga, karışıklık yeri.

şurrâh

(a. s. ve i.) : sarihler, şerhciler, şerh edenler.

şurta

(a. i.) : 1) önde gidip düşmanla savaşan asker; çarhacı askerî. Sâhib-i şurta : inzibat me'muru. 2) [yelkene] uygun rüzgâr.

şurûb

(a. i.) : 1) şurup, çok kaynatılarak koyulaştırılmış şerbet. 2) sulu ve şekerli ilâç.

şurûl

(a. i. c.) : (bkz. : şerait). şurût-ı isticar : kiralama şartları. şurût-i salât : namazın şartları.

şutût

(a. i. sattın' c.) : büyük nehirler.

şuûb

(a. i. şa'b'ın c.) : 1) cemaatler, taifeler; kabileler. 2) Kiızıldeniz'den çıkarılan dallı budaklı taşlar.

şuûn

(a. i. şe'n'in c.) : işler, yeni çıkan işler, hâdiseler (*olaylar) vak'alar. şuûn-ı dâhiliyye : iç *olaylar... şuûn-ı hâriciyye : dış *olaylar.

şuûnât

(a. i. şuû'n'un c.) : hâdiseler, olaylar.

şuur

(a. i.) : anlama, anlayış, hissetme, duyma. Bi-şuûr : şuursuz.

şuur

(a. i. şa'r'ın c.) : kıllar, (bkz. : şiar).

şuvâz

(a. i.) : 1) dumansız ateş. 2) susama, (bkz. : atş, şivâz).

şuveyy

(a. s.) : yavaş.

şûy

(f. i.) : koca. (bkz. : şevher, zevç).

şûyîde

(a. s.) : yıkanmış, (bkz : magsûl, merhûz).