sipâh

(f. i. c. : sipâhân) : 1) asker, (bkz. : ceyş, leşker, sipeh). 2) ordu. (bkz : cünd)

sipâh-dâr

(f. b. i.) : en büyük asker, (bkz. : ser-asker)

sipâhî

süvari askeri, [eski Osmanlı ordusunda bir sınıf süvari olup, öşrünü aldıkları araziye karşılık, savaşa kendi yetişt!rdikleri hayvan-lariyle katılırlar, fakat cephaneyi hükümetten alırlardı]

sipâhiyân

(f. i. sipâhî'nin c.) : sipahiler, timar sahibi süvari askerleri.

sipâhiyâne

(f. zf.) : sipahice, si-pâhiye yakışır surette.

sipâh-sâlâr

(f. fc. i.) : askerlerin en büyüğü, (bkz. : sipâh-dâr, ser-asker).

sipâr

(f. s.) : "feda eden, veren" mânâlarına gelerek 'birleşik kelimeler yapar : Cân-sipâr : canını feda eden. . gibi.

sî-pâre

(f. b. i.) : 1) Kur'ân'ın her bir cüzü. 2) mecmua, küçük kitap. [30 cüz demektir]

sipariş

(f. i. c. : sipârişât) : 1) ısmarlama, ısmarlayış 2) bir şeyin yapılmasını ısmarlama. 3) birinin, başka yerde bulunan akrabasından birine kendi aylığından ayırtıp verdirdiği para.

sipârişât

(f. i. s. : pâriş'in c.) : siparişler.

sipâs

(f. i.) : şükretme, duâ etme. Hamd ü sipâs : Allah'a şükür.

sipâs-dâr

(f. b. s.) : hamdeden, şükreden.

sipâs-dârî

(f. b. i.) : şükreder-lik, şükretme, (bkz. : sipâs-güzârî).

sipâs-güzâr

(f. b. s.) : şükreden, Allah'a duâ eden.

sipâs-güzârî

(f. b. i.) : Şükre-derlik, şükretme, (bkz. : sipâs-dârî).

sipeh

(f. i.) : 1) asker, (bkz. : ceyş, leşker, sipâh). 2) ordu. (bkz. : cünd). sipeh-i belâ : belâ askeri; belâ ordusu.

sipeh-büd

(f. b. i.) : başbuğ, baş-kumendan. ["sipeh-bed" şekli de var]

sipeh-dâr

(f. b. i.) : (bkz. : si" pâh-dâr).

sipeh-dârî

(f. b. i.) : seraskerlik, 'başkomutanlık.

sipeh-keş

(f. b. s.) : "er güder" : başkumandan ('başkomutan).

sipeh-sâlâr

(f. b. i.) : (bkz. : sipâh-sâlâr).

sipeh-sâlârî

(f. b. i.) : (bkz. : sipeh-dârî).

sipenc

(f. i.) : 1) misafirhane, otel. 2) misafir. 3) (bu) Dünyâ. Serây-i sipenc : Dünyâ.

sipend

(f. i.) : üzerlik tohumu [tütsü olarak kullanılır]

siper

(f. i.) : 1) arkasına saklanılacak şey 2) koruyucu engel. 3) gizlenilip savaşılacak yer veya şey. 4) s. kuytu, korunulabilen [yer] , 5) şapka kenarı, önü.

siper-i saika

yıldırımsavar, paratoner, ir. paratonnerre.

siper-i şems, şems-i siper

şapka kenarı.

sipergam

(a. i.) : kot. fesleğen, lât. ocvmum basilicum.

sipihr

(f. i.) : 1) (bkz. : asman, semâ). 2) talih. 3) müz. Türk müziğinde bir mürekkep makam olup en az altı asırlıktır; az kullanılmıştır. İki çeşidi vardır. Birinci nevi şehnaz ile hisardan mürekkeptir. İkinci nev'i ise hisar ile kûçekten müteşekkildir. Birinci çeşite "eski sipihr" diyebiliriz; çünkü eskiden kullanılmıştır ve muahhar eserler ikinci nev'e dâhildir. Her iki çeşit de dügâh (lâ) perdesinde kalır (ilki hisar, ikincisi kûçek ile). Güçlü, birinci derecede her ikisinde de hüseyni (mi) perdesidir, ikinci derecede güçlü, eski sipihr'de neva, değerinde ise çargâh'-dır. Donanıma hisar'ın "sol" ve "re" bakiyye diyezleri konulu

sipihr-hüseynî

(f. b. i.) : müz. Türk müziğnin birkaç asırlık bîr mürekkep makamı olup zamanımıza kalmış numunesi yoktur.

sipihr-uşşâk

(f. a. b. i.) : müz. Türk müziğinin birkaç asırlık bir mürekkep makamı olup zamanımıza kalmış numunesi yoktur.

sipürde

(f. i.) : müz. Türk müziğinde diapazon'un lâ'sını hüseynî (mi) olarak alan ahenk ki, "ahterî" de denilir.