râs

(f. i.) : (bkz. : râh, reh, sırat, tarîk).

rasad

(a. i.) : 1) gözetme, bekleme, pusu tutma. 2) astr. jeod. gözleme, ölçme (rasad âleti ile).

rasad-gâh

(a. f. b. i.) : 1) gözetme, bekleme yeri. 2) astr. 'gözlemevi.

rasad-hâne

(a. f. b. i.) : astr. 'gözlemevi.

rasadî, rasadiyye

(a. s.) : rasada mensup, rasatla ilgili.

rasaf

(a. i.) : 1) kaldırım. 2) kaldırım, döşeme.

rasafe

(a. i. c. : rasafât) : (bkz : rasaf).

rasâfet

(a. i.) : sağlamlık dayanıklılık, (bkz. : rasânet).

rasafi

(a. s.) : hek. kaldırım taşı gibi dizilmiş olan uzvî hücrelerin nesiç (doku) hâli.

rasânet

(a. i.) : sağlamlık, dayanıklılık, (bkz. : metanet, rasâfet).

rasâs

(a. i.) : 1) kurşun. 2) kalay. rasâs-ı ebyaz : beyaz kalay. rasâs-ı esved : kurşunlu kalay. rasâs-ı tnüzâb : eritilmiş kalay.

rasâsî

(a. s.) : 1) kurşun renginde olan. 2) i. kalaycı, (bkz. : rassâs).

rasf

(a. i.) : kaldırım döşeme, döşenme, kaldırımlanma.

râsıd

(a. s. rasad'dan. c. : râsıdan) : gözeten, dikkatle bakan, gözliyen. 2) astr. gözleyici.

râsıdân

(a. s. râsıd'ın c.) : 1) gözetenler, dikkatle bakanlar, gözliyenler. 2) astr*gözleyiciler.

râsî

(a. s.) : 1) kımıldamıyan, oynamıyan, sabit. 2) lenger atmış olan, demir üzerinde bulunan gemi.

rasîa

(a. i. c. : rasâi') : 1) kabara. 2) kabara gibi yer yer konulan süs.

râsib, râsibe

(a. s.) : dibe çöken, tortulaşan. Ecsâm-ı râsibe : dibe çöken, tortulaşan cismiler.

rasîf

(a. s.) : 1) sağlam, dayanıklı. (bkz. : rasîn). 2) i. denizin yüzüne çıkmış kayalar. '3) i. taş temel, rıhtım.

rasîfe

(a. i.) : rıhtım, su içinde yapılan sed.

râsih

(a. s. rüsûh'dan. c. : râsihîn, râsihûn) : 1) sağlam, temeli kuvvetli. 2) bilgisi (din bilgisi) çok geniş olan. 3) i. erkek adı.

râsihîn

(a. s. râsih'in c.) : 1) sajjlam, temeli kuvvetli olanlar. 2) bilgisi (din bilgisi) çok geniş olanlar.

râsihûn

(a. s. râsih'in c.) : (bkz : râsihîn).

râsim

(a. s. resm'den) : 1) resim yapan, çizgi çizen. 2) i. erkek adı.

râsime

(a. i.) : 1) âdet, eskiden kalma âdet. 2) [Tanzimat'tan önce] merasim, tören, (bkz. : ihtifal).

rasîn

(a. s. rasânet'den) : sağlam, dayanıklı, (bkz. : rasîf1.

râsiye

(a. i. c. : revâsî) : büyük dağ.

rassa'

(a. i.) : benekli ve noktalı yapma, fr. margueter.

rassâd

(a. s. rasad'dan) : rasatta bulunan, (bkz : râsıd).

rassâs

(a. i.) : kalaycı, (bkz : -asâsî2.

rast

(f. s.) : 1) doğru, (bkz : müstakîm). Reh-i rast : doğru yol. 2) sağ. Çep ü rast : sağ ve sol. 3) c. râstân : haklı, doğru, gerçek. 4) uygunluk, (bkz : muvaffakiyyet. 5) i. müz. Türk müziğinin en eski makamlanndandır. 4 numaralı basit makam olan rast, rast beşlisi ile rast dörtlüsünden müteşekkildir. Durağı rast (sol) ve güçlüsü -beşli ile dörtlünün birleşmiş olduğu beşinci derece- neva (re) dir. Makam çıkıcıdır. Mülayim olup dizisinde niseb-i şerîfe'den 8 tane vardır. Donanımına si koma bemolü ile fa bakiyye diyezi konulur. Orta sekizi isindeki ses!leri pestten tîze doğru olmak üzere şöyledir : rast, dügâh, segah, çargâh, neva,

rast-ı cedîd

müz. tahmînen III. Selim tarafından terkîbedilmiş ve az kullanılmış bir mürekkep makam. Yegâh'ta hicaz ile rast'dan ibarettir. Rast ile rast (sol) perdesinde kalır ve onun gibi si koma bemolü ve fa bakiyye diyezi ile donanır. Ye-gâh'da hicazın işaretleri nota içinde gösterilir (mi bakiyye bemolü; diğer iki, arıza müşterektir). Güçlüler birinci derecede neva (re) (ilk makamın durağı ve rast'ın güçlüsü) ikinci derecede evic'dir (rast aynı zamanda ilk makamın güçlüsüdür). Bu şekilde, yalnız mi perdesini değiştirerek geçki yapılmış demek oluyor ve geçki, makamı rast'dan ayırıyor.

râstân

(f. s. Râst 3 ün c.) : doğru olanlar, haklılar.

râst-bîn

(f. b. s.) : her şeyin doğrusunu gören.

râst-gerdâniyye

(f. b. i.) : müz. Türk müziğinin en az altı asırlık bir mürekkep makamı olup zamanımıza kalmış numunesi yoktur.

râst-geveşt

(a. k. i.) : müz. Türk müziğinin en az altı asırlık bir mürekkep makamı olup numunesi kalmamıştır.

râst-gû

(f. b. s. c. : râst-gûyân) : doğru söyliyen. (bkz. : sâdık-ül-kavl, sâdık-ül-ke-lâm).

râst-gûyân

(f. b. s. râst-gû'nun c.) : doğru söyliyenler.

râst-gûyi

(f. b. i.) : doğru sözlülük.

râstî

(f. i.) : doğruluk, gerçeklik, (bkz. : istikamet).

râst-kâr

(f. b. s.) : doğru adam.

râst-kürdî

(f. a. b. i.) : müz. kemânî Serkis efendinin terkîbettiği bir mürekkep makamdır (aşağı yukarı yarım asırlık). Rast'a kürdi dörtlüsü ilâvesinden ibarettir. Bu dörtlü ile dü-gâh (lâ) perdesinde kalır. Güçlü birinci derecede rast'ın durağı olan rast (sol) ikinci derecede de güçlüsü olan neva (re) dir. Donanımına rast'ın (si) koma bemolü ile (fa) bakiyye diyezi konulur; kürdî dörtlüsü için (si) bekarı müteakip (si) küçük mücenneb bemolü kullanılır. [Kemânî Serkis'in peşrevi makama numunedir]

rast-mâhûr

(f. b. i.) : müz. rast ile mâhûr'dan mürekkeptir. Mahûr ile rast (sol) da kal±r. Güçlüsü -iki makamın da güçlüsü olan-nevâ (re) dir (rast, aynı zamanda rast'ın durağıdır). Donanımına mâhûr'un küçük mücenneb diyezi (fa için) konulur, rast için nota içinde (si) koma bemolü ile, (fa) bekar ve (fa) bakiyye diyezi kullanılır.

râst-mâye

(f. b. i.) : müz. Türk müziğinde bir mürekkep makamdır. En az beş altı asırlık olmalıdır. Rast-mâye, uşşak, segah (yânî mâye) ile rast'dan ibarettir. Rast ile rast (sol) perdesinde kalır. Donanımına rast gibi (si) koma bemolü ile (fa) bakiyye diyezi konulur; mâ-yenin işaretleri nota içinde kullanılır.

râst-nevrûz

(f. b. i.) : müz. Türk müziğinin en az altı asırlık bir mürekkep makamı olup, numunesi yoktur.

râst-selmek

(f. b. i.) : müz. Türk müziğinin en az altı asırlık bir mürekkep makamıdır.

râst-şehnâz

(f. b. i.) : müz. Türk müziğinin en az altı asırlık bir mürekkep makamı olup zamanımıza kalmış numunesi yoktur.

râsuht

(f. i.) : rastık, (bkz : hi-dâb, hizâb).

râsûht

(f. i.) : (bkz. : râsuht).