rak'

(a. i.) : yama vurma.

rakabât

(a. rakabe'nin c.) : 1) ense kökleri, boyunlar. 2) kullar, köleler, cariyeler.

rakabe

(a. i. c. : rakabât, rikab, rikbân) : 1) ense kökü, boyun, (bkz. : unk). 2) kul, köle, câriye. Fekk-i rakabe : kul azâdetmek. 3) bir malın sahipliği.

rakabî

(a. s.) : fık. boyuna âit, bokunla ilgili.

rakadân

(a. i.) : oynayıp sıçrama. rakadân-ı sıbyân : çocukların oynayıp sıçramaları.

rakam

(a. i. c. : erkam, rukum) : 1) yazı yazma. 2) yazı ile işaret. 3) mat. sayıları göstermek için kullanılan işaretlerden her biri.

rakamî

(a. s.) : rakama, sayıya âit, bununla ilgili.

rakam-keş

(a. f. b. s.) : rakam atan; yazan çizen.

rakam-zede

(a. f. b. s.) : yazılmış, söylenen, yazılan.

rakam-zen

(a. f. b. i.) : yazan, yazıcı; kayıt ve işaret eden.

rakd

(a. i.) : uyumak üzere bulunma, henüz dalar gibi olma. (bkz. : nüâs, sine).

rakde

(a. i.) : uyku.

râkıb

(a. s.) : 1) gözeten, bekli-yen. 2) i. erkek adı.

rakım

(a. s. rakm'dan) : 1) yazan, çizen. râkım-ı hurûf, râkım-ül-hurûf (eserin muharriri, müellifi) [eskiden bir şey yazanlar, tevâzû yoliyle çok defa kendilerinden böyle bahsederlerdi] . 2) i. kot, bir yerin denizden olan yüksekliği, fr. cote. 3) i. erkek adı.

râki'

(a. s. rükû'dan) : namazda rükû eden, ellerini dizlerine dayıyarak eğilen.

râkian

(a. zf.) : rükû hâlinde, iki büklüm olarak.

râkiâne

(a. f. zf.) : rükû eder gibi, iki büklüm olarak.

rakîb

(a. i.) : (bkz. : payende, rabîta).

râkib

(a. s. rükûb'dan. c. : rükbân) : 1) binici, binen, binmiş, (bkz : süvâr). 2) bir nakil vâsıtasına binmiş olan.

rakîb

(a. s. ve i. rekabet'den. c. : rakîbân, rukabâ) : 1) her hangi bir işte birbirinden üstün olmıya çalışanlardan her biri. 2) bekçi, (bkz : haris). 3) Allah adlarından olup : "görüp gözeten" demektir.

rakîbân

(a. f. s. ve i. rakîb'in c.) : 1) rakipler. 2) bekçiler, (bkz. : rukabâ).

râkiben

(a. zf.) : binmiş olarak, binerek.

râkid, râkide

(a. s. rükûd'dan) : areketsiz, durgun. Mâ-i râkid : durgun su. Mi-yâh-ı râkide : durgun sular.

rakîk, rakîka

(a. s. rikkat'denc. : rikak) : 1) ince. Em'â-yi rakîka : ince bağırsaklar. 2) köle veya câriye. 3) yufka yürekli. rakîk-ül-kalb : kalbi yufka, çok merhametli. rakîk ü nizâr : ince ve zayıf.

rakîm

(a. i.) : yazı yazacak levha.

rakîme

(a. s.) : yazılmış şey, mektup, kâğıt. Hâmil-i rakîme : yazıyı getiren, (bkz. : hâ-mil-i varaka).

rakk

(a. i. c. : rukuk) : üzerine yazı yazılan tabaklanmış ince deri.

rakka'

("ka" uzun okunur, a. i.) : büyük ve mahir büyücü.

rakkas

("ka" uzun okunur, a. s. raks'dan) : 1) oynıyan, danseden, köçek. 2) fiz. *sarkaç.

rakkase

("ka" uzun okunur, a. s. Ve i. raks'dan) : dans eden [kadın] , çengi, fr. danseuse.

raks

(a. i.) : hora tepme, sıçrıyarak oynama, dans etme, Dâ-ürraks : hek. vücûdun bir yerine musallat olan ve orayı daimî harekette bulunduran asabî bir hastalık. raks-ı mükerrer : tekrar tekrar yapılan raks, döne döne oynama.

raks-aksağı

(a. t. b. i.) : müz. Türk müziğinin küçük usûllerindendir; 9 zamanlı ve 4 darblı olup çok güzel ve kıvrak bir hususiyete mâliktir; eskiden bu usul ile raks havaları bestelendiği, isminden'anlaşılıyorsa da, böyle bir eser zamanımıza kalmış değildir. 9 zamanlı diğer usuller şunlardır : hepsi 6 darblı olmak üzere aksak, evfer ve oynak. Raks-aksağı ile birkaç şarkı ve oyun havasından başka bir şey ölçülememiştir. Darblan şöyledir : düm. (2 zamanlı, kavi) tek. (3 zamanlı, kavi) düm, (2 zamanlı, kavi) tek (2 zamanlı, zayıf). Bir Türk aksağı ile bir sofyan'dan mürekkeptir (yanî aksak bir evfer'in tersi oluyor).

raksân

(a. i.) : 1) rakseden, oynıyan, danseden. 2) müz. Türk müziğinin küçük usûllerindendir. 15 zamanlı ve 10 darblıdır. Bâzı türkülerde görülmüştür. 15 zamanlı olarak bir de 9 darblı Bektaşi raksânı vardır. Usul semaî, aksak semaî ve nim-sofyan'dan mürekkeptir. Darblan şöyledir. Düm (1 zamanlı, kavi) tek (1 zamanlı, nim kavi) tek (1 zamanlı, zayıf) düm (2 zamanlı, kavi) te (1 zamanlı, zayıf) kâ (2 zamanlı, nim kavi) (2 zamanlı, kavi) tek (2 zamanlı kavi) te (1 zamanlı, zayıf) kâ (2 zamanlı, kavi).

raks-künân

(a. f. b. s.) : raksederek, raksede ede, oynıya oynıya.

raks

(a. i.) : nakşetme, renkli boyalarla boyama, süsleme, (bkz. : nakş).

raktâ'

(a. i.) : 1) ed. her kelimesinin bir harfi . noktalı, öteki noktasız olarak söylenen söz. 2) s. alacalı hayvan mânâsına gelen "er-kat" in müennesi.