nâz |
: | ناز |
(f. i.) : 1) kendini beğendirmek için takınılan yapmacık, (bkz. : cilve, işve, şîve). 2) bir şeyi beğenmiyormuş gibi gözükme. 3) şımarıklık. 4) yalvarma, rica. |
na'z |
: | نعظ |
(a. i.) : (bkz. : intiâz). |
nâ-zâd, nâ-zâde |
: | نازاد ، نازاده |
(f. s.) : 1) doğmamış. 2) olmıyacak. |
nazâif |
: | نظائف |
(a. s. nazîf'in c.) : nazîf, nezâfetli, temiz, pâk olanlar. |
nazâir |
: | نظائر |
(a. i. nazîre'nin c.) : (bkz : nazîre). |
nâzân |
: | نازان |
(f. s.) : 1) nazlı. 2) i. kadın adı. |
nazar, nazâret |
: | نضر ، نضارت |
(a. i.) : 1) altın, (bkz. : zeheb, zer). 2) tazelik, (bkz. : nadar). |
nazar |
: | نظر |
(a. i. c. : enzâr) : 1) bakma, göz atma. 2) düşünme, (bkz. : mülâhaza). 3) göz değme, (bkz. : isâbet-i ayn). 4) iltifat. 5) îti-bar. 6) yan bakış. Atf-ı nazar : bakma. Câ-yi nazar : düşünme. Hifan-i nazar : iyi gözle görme. İm'ân-ı nazar : bakıp süzme. Nûr-il nazar : göz nuru. Sarf-ı nazar : şöyle dursun. Sarf-ı nazar etmek : vazgeçmek. |
nazar-ı istihcân |
: |
müstehcen telâkkî etme bakışı. |
|
nazâr-ı istîlâ-kârâne |
: |
istilâcılara yaraşan bakış. |
|
nazar-ı şekk U tedkik |
: |
şüphe ve tetkik bakışı. |
|
nazar-ı takdîr |
: |
kıymet biçme bakışı. |
|
nazaran |
: |
(a. zf.) : 1) göre, bakıma göre, bakarak, bakılırsa. 2) nisbeten, nisbetle, kıyaslıyarak. |
|
Nazar-bâz |
: | نظر باز |
(a. f. b. s.) : şuh neşe ile bakan. |
nazar-bizî |
: | نظر بازی |
(a. f. b. i.) : şuhlukla, neşe ile bakış. |
nazar ber kadem |
: | نظر بر قدم |
(a. b. i.) : tas. nakşî tarikatında bulunan on iki tâbirden biri [diğerleri : hoşderdem, sefer der vatan, halvet der encümen, yad kerd, bâz keşt, nigâh dâşt, yâd-dâşt, vukuf-ı zamanî, yukuf-ı adedî, vukuf-i kalbî'dir] |
nazar-endâz |
: | نظر انداز |
(a. f. b. s.) : göz atan, bakan. |
nazar-firîb |
: | نظر فريب |
(a. f. b. s.) : göz aldatan. |
nazar-ı firîb-i efkâr |
: |
fikirlerin gözünü aldatıcı. |
|
nazar-gâh |
: | نظرگاه |
(a. f. b. i.) : nazar edilen, bakılan veya bakılacak yer. |
nazar-geh |
: | نظرگه |
(a. f. b. i.) : (bkz. : nazar-gâh). |
nazarî |
: | نظری |
(a. s.) : 1) nazar'a, bakışa âit, nazarla, bakışla ilgili. 2) yalnız görüş hâlinde bulunan, tatbik edilmemiş, teorik, fr. theorique. |
nazariyyât |
: | نظريات |
nazariyye'nin c.) : ilmî görüşler, düşünüşler. |
nazariyyât-ı hikemiyye |
: |
nazarî (teorik) fizik, fr. theories physique. |
|
nazariyye |
: | نظريه |
(a. i. c. : nazariyyât) : 1) mat. teori, fr. theorie. |
nazariyye-i kıyamet |
: |
biy. kıyamet teorisi. 2) ilmî görüş, ilmî düşünüş. |
|
nazar-rübâ |
: | نظر ربا |
(a. f. b. s.) : göz çeken. |
nâz-bâlîn |
: | ناز بالين |
(f. b. i.) : yastık, (bkz : nâz-bâliş). |
nâz-bâli» |
: | ناز بالش |
(f. b. i.) : yastık, (bkz : nâz-bâlîn). |
nazc |
: | نضج |
(a. i.) : 1) pişme, olma, kıvam-bulma, olgunluk. 2) bulûğa erme. |
nazc-ı kabl-el-vakt |
: |
zamanından önce bulûğa erme. |
|
nâz-dir |
: | نازدار |
(f. b. s.) : 1) nazlı. 2) i. meşhur bir çeşit lâle. |
nâzekî |
: | نازکی |
naziklik, incelik [aslı : "nazükî" dir] |
nâzende |
: | نازنده |
(f. s.) : naz edici, nazlı, jhoş edalı, {bkz : işve-bâz, işve-kâr). nâzende-âl : meşhur bir çeşit lâle. nâzende-! tan nâz : alaycı, nazlı güzel. |
nâzenîn |
: | نازنين |
(f. s.) : 1) cilveli, oynak. 2) çok nazlı yetiştirilmiş, şımarık. 3) narin, ince yapılı. 4) mahut. Tarîk-ı nazenin : Bektaşi tarikatı. |
nâzenîn-i dil rübâ-yi temeddün |
: |
medenîleşme nin gönül çeken güzeli. |
|
nazh |
: | نضح |
(a. i.) : su çekme, (bkz. : nadh). |
nâzıc |
: | ناضج |
(a. s.) : olgun, yetişmiş, pişmiş, kıvama gelmiş [et, meyva] |
nâzım |
: | ناظم |
(a. s. c. : nâzımîn) : 1) tanzim eden, nizâma koyan, düzenliyen. 2) ed. nazım hâline koyan, manzume yazan. nâzım-i menâzım-i umûr-i cumhur : halkın işlerini sıraya koyan, düzenliyen. 3) fiz. düzengeç, fr. regulateur. 4) mat. normal. 5) i. erkek adı. [müen. nâzıme, kadın adı olarak da kullanılır] |
nâzım-âne |
: | ناظمانه |
(a. f. zf.) : nâzım olana yakışacak yolda. |
nâzımın |
: | ناظمين |
(a. s. nâzım'ın c.) : tanzim edenler, nizâma koyanlar, düzenlfyenler. |
nazır |
: | ناظر |
(a. s. nazar, nezâret'den. c. : nuzzâr) : 1) nazar eden, nezâret eden, bakan, gözeten. 2) i. (eskiden) vekîl, bakan [kabinede] . (bkz. : vezîr). 3) bir yüzü bir tarafa olan. |
nâzır-ı vakf |
: |
huk. [eskiden] mütevelliye vakfa âit işlerde nezâret etmek ve bu işlerde rey bakımından mütevelliye mercî olmak üzere nasbolunmuş olan zat. |
|
nazıra |
: | ناظره |
(a. s.) : 1) nâzır'ın müennesi. . i. göz. (bkz. : çeşm, dîde). |
nâzıra-hân |
: | ناظره خوان |
taklîdeden. k (a. f. b. s.) : bakarak |
nazîc |
: | نضيج |
(a. s.) : pişmiş, yetişmiş, kemâlini bulmuş. |
nazîd, nazîde |
: | نضيد ، نضيده |
(a. s.) : 1) yerli yerinde, tertipli. 2) yastık, minder, şilte gibi ev eşyası. |
Nazîf |
: | نظيف |
(a. s. nezâfet'den) : 1) temiz. (bkz. : pâk, pâkize, tâhir). 2) i. erkek adı. [müen. : "nazîfe"] |
nâzik |
: | نازك |
(f. s.) : 1) ince. (bkz. : narin, rakîk). 2) terbiyeli, saygılı. 3) güzel, zarif, [kelimenin aslı : "nâzük" dür] |
nâzik-âne |
: | نازکانه |
(f. zf.) : nezâketle, incelikle, kibarlıkla. |
nâzik-beden |
: | نازك بدن |
(f. a. b. s.) : bedeni, vücûdu nâzik olan. |
nâzik-edâ |
: | نازك أدا |
(f. b. s.) : nâzik dav-ranışlı. |
nâzik-endâm |
: | نازك اندام |
(f. b. s.) : nâzik endamlı, güzel vücutlu, (bkz. : nâzik-ten). |
nâzik-güzîn |
: | نازك گزين |
(f. b. s.) : çok nâzik, (bkz. : nâzik-ter). |
nâzik-hayâlân |
: | نازك خيالان |
(f. a. b. s.) : 1) Allah'ın yarattıklarını düşünenler, arifler. 2) şâirler. |
nâzik-hulk |
: | نازك خلق |
(f. a. b. s.) : tabiatı, yaradılışı nâzik olan. |
nâzikî |
: | نازکی |
(f. i.) : naziklik, (bkz : nezâket). |
nâzik-mizâe |
: | نازك مزاج |
(f. a. b. s.) : nâzik tabiatlı. |
nâzik-ten |
: | نازك تن |
(f. b. s.) : nâzik vücutlu, (bkz. : nâzik-endâm). |
nâzik-ter |
: | نازك تر |
(f. b. s.) : fazla nâzik, (bkz. : nâzik-güzîn). |
nâzik-terîn |
: | نازکترين |
(f. b. s.) : daha nâzik, en nazik. |
nâzik-vücûd |
: | نازك وجود |
(f. a. b. s.) : vücûdu nâzik ve lâtif olan. |
nazil |
: | نازل |
(a. s. nüzûi'den) : 1) yukarıdan aşağı inen, inici. 2) bir yere konan, bir yerde konaklıyan. |
nazile |
: | نازله |
(a. i.) : 1) belâ, sıkıntı, (bkz. : mihnet, dâhiye). 2) inme. (bkz. : nüzul). 3) nezle. |
nazim |
: | نظيم |
(a. i.) : 1) sıra sıra, dizi dizi olan şey. 2) XVIII. asırdaki büyük şâirlerimizden biri. |
nazîr |
: | نضير |
(a. s.) : 1) taze. (bkz. : âb-dâr). 2) altın, (bkz. : nazar, zeheb, zer). |
nazîr |
: | نظير |
(a. s. nazar'dan) : benzer, eş. (bkz. : küfv, şebîh, mânend, mesîl). |
nazîre |
: | نظيره |
(a. i. c. : nazâir) : 1) örnek, karşılık. 2) ed. bir şâirin manzum bir eserine (çok zaman gazeline) başka bir şâir tarafından aynı vezin ve kafiyede olmak üzere yapılan benzer. 3) kadın adı. |
nazîre-gû |
: | نظيره گو |
(a. f. b. s.) : nazîre söyliyen. |
nâziş |
: | نازش |
(f. i.) : (bkz. : nâz). |
nazm |
: | نظم |
(a. i.) : 1) dizme, tertîbetme, sıraya koyma. 2) sıra, tertip. 3) ed. vezinli, kafiyeli söz. |
nazm-ı cihangir |
: |
cihanı tutan nazım, dünyâya yayılan şiir. |
|
nazm-ı garrâ |
: |
parlak nazım. |
|
nazmen |
: | نظما |
(a. zf.) : manzum olarak, nazım ile. [zıddı : "neşren"] |
nazmiyyât |
: | نظميات |
(a. i. nazm'ın c.) : manzum yazılar. |
nâz-perdâr |
: | ناز پردار |
(f. b. s.) : birinin nazını çeken. |
nâz-perdârî |
: | ناز پرداری |
(f. b. i.) : naz çekme. |
nâz-perver |
: | ناز پرور |
(f. b. s.) : naz eden. |
nâz-perver-âne |
: | ناز پرورانه |
(f. zf.) : nazlanarak. |
nâz-perverd, nâr-perverde |
: | ناز پرورده |
(f. b. s.) : naz içinde büyümüş, terbiye olmuş, nazlı. |
nâz-perverî |
: | ناز پروری |
(f. b. i.) : naz ederlik, nazlanma. |
nazra |
: | نظره |
(a. i.) : [bir tek] bakış. |
nazra-gâh |
: | نظره گاه |
(a. f. b. i.) : bakış yeri; gözle bakılan yer; göz önü. |
nazra-künân |
: | نظره کنان |
(a. f. zf.) : bakarak, . seyrederek. |
nazret |
: | نضرت |
(a. i.) : (bkz. : nezâret). |
nâzük |
: | نازك |
(f. s.) : (bkz. : nâzik). |
nazükî |
: | نازکی |
(f. i.) : naziklik, incelik. |
nâzük-âne |
: | نانزکانه |
(f. zf.) : (bkz. : nâzik-âne). |
nâzük-beden |
: | نازك بدن |
(f. a. b. s.) : (bkz. : nâzik-beden). |
nâzük-edâ |
: | نازك أدا |
(f. b. s.) : (bkz. : nâzik-edâ). |
nâzük-endâm |
: | نازك أندام |
(f. b. s.) : (bkz. : nâzik-endâm). |
nâzük-güzîn |
: | نازك گزين |
(f. b. s.) : (bkz : nâ-zik-güzîn). |
nizük-hayâlân |
: | نازك خيالان |
(f. a. b. s.) : (bkz : nâzik-hayâlân). |
nâzük-hulk |
: | نازك خلق |
(a. b. s.) : (bkz. : nâzik-hulk). |
nâzükî |
: | نازکی |
(f. i.) : (bkz. : nâzikî). |
nâzük-mizâc |
: | نازك مزاج |
(f. a. b. s.) : (bkz. : nâzik-mizâc). |
nâzük-ten |
: | نازك تن |
(f. b. s.) : (bkz. : nâ-zik-ten). |
nâzük-ter |
: | نازك تر |
(f. b. s.) : (bkz. : nâ- (f. b. s.), (bkz : nâ- Jjk (f. a. b. s.), (bkz : nâzük-ter zik-ter). |
nâzük-terîn |
: | ناکترين |
0 |
nâıük-vüeûd |
: | نازك وجود |
(f. e.) : değil, yok. |