müşâ'

(a. s. şüyû'dan) : 1) işâa olunmuş, şuyû bulmuş, yayılmış, herkese duyurulmuş. 2) hissedarlar, ortaklar arasında beraberce kullanıldığı halde hisselere ayrılmamış olan şey, yer.

müşâabe

(a. i.) : uzaklaşma.

müşâare

(a. i. şi'r'den) : karşılıklı şiir söyle (ş)me, birbirine şiir söyleme; şiir yarışı.

müsâât

(a. i.) : 1) yarış etme. 2) ileri geçme.

müşabehet

(a. i. Şebeh ve şibh'den. c. : müşâbehât) : benzeyiş, benzeme.

müşa'bid, m üşa'biz

(a. i.) : hokkabaz.

müşabih

(a. s. şebeh ve şibh'den) : benziyen, benzer, (bkz. : mümasil, nazîr).

müşâcerât

(a. i. müşâcere'nin c.) : kavgalar, dövüşmeler.

müşâcere

(a. i. secer'den. c. : müşâcerât) : 1) kavga etme, çekişme, (bkz. : niza). 2) ağaç ile bir-birine vurma.

müsâfehât

(a. i. şefe'den. müşâfehe'nin c.) : ağız ağıza, yüzyüze, karşı karşıya konuşmalar.

müşâfehe

(a. i. şefe'den. c. : müsâfehât) : ağız ağıza, yüzyüze, karşı karşıya konuşma.

müşâgabe

(a. i.) : fels. fr. eristique.

müşâgare

(a. i.) : mehir alıp vermemek için iki kişi birbirinin hısımlarından birer kadınla evlenme.

müşâhed

(a. s. şuhûd'dan) : müşahede olunmuş, görülmüş, görülen.

müşâhedât

(a. i. şuhûd'dan. müşâhede'nin c.) : 1) gözle görülen şeyler. 2) fels. *gözlemler.

müşahede

(a. i. şuhûd'dan. c. : enüşâhedât) : 1) bir şeyi gözle görme, (bkz. : rü'yet). 2) tas. Allah âlemini görme.

müşâhede-i mücerrebât-ı fi'Iiyye

işlenerek elde edilmiş tecrübelerin görülmesi.

müşâhere

(a. i. şehr'den) : aylıkla tutma.

müşâhere-hârân

(a. f. b. i.) : aylıklılar.

müşâhereten

(a. f.) : aylıklı olarak.

müşahhas

(a. s. şahs'dan) : 1) teşhîs edilmiş, tanınmış, nev'i ve cinsi anlaşılmış. 2) şahıslanmış, şahıs suretine girmiş. 3) fels. *somut, fr. concret.

müşahhasât

(a. s. şahs'dan) : * somut bilgiler, fr. sciences concretes.

müşahhıs

(a. s. şahs'dan) : teşhîs eden, taslağın adını koyan.

müşâhid

(a. s. ve i. şuhûd'dan. c. : müşahidin) : müşahede eden, gören, bakan.

müşahidin

(a. s. ve i. müşâhid'in c.) : müşahede edenler, görenler, bakanlar.

müşâkat

("kaç" uzun okunur, a. i.) : sıkıntıya dayanma hususunda yarışma.

müşâkat

(a. i.) : düşmanlık; aykırılık.

müşâkele

(a. i. şekl'den) : 1) şekilce bir olma, benzeme. 2) ed. birinin söylediği bir sözü, diğerinin az çok evvelki mânâya zıt olarak kullanması, [meselâ : kaleme devam edip etmediği sorulan havaî bir adam hakkında : "kendi bâzan gelir amma, sözü gelmez kaleme" denilmesi gibi]

müşâkil

(a. s. şekl'den) : şekilce bir olan, benziyen.

müşâr

(a. s. şevr'den) : işaret olunan, işaretle gösterilen.

müşârün biç-I-benâm, müşârün biç-l-enâmil

parmakla gösterilen, (bkz : meşhur, mümtaz, nâm-dâr).

müşârata

(a. i.) : şartlaşma.

müşârebe

(a. i. şürb'den) : birlikte içme.

müşârefe

(a. i.) : 1) yüksek yere çıkma. 2) şan ve şeref hususunda biriyle övünme.

müşareket

(a. i. şirket'den) : 1) şeriklik, ortaklık, ortaklaşma, birine ortak olma. 2) gr. *işteşlik [sevişme : birbirini sevme; anlaşma : birbirini anlama. , gibi]

müşâreze

(a. i.) : huysuzluk, geçimsizlik.

müşârik

(a. s. şirket'den) : 1) ortak, bir iş beraberliğinde bulunan, (bkz. : şerik). Bilâ müşârik : ortaksız. 2) ortaklardan, beraber iş yapanlardan her biri.

müşâriz

(a. s.) : kavgacı, huysuz.

müşârün-ileyh

(a. s. şevr'den. c. : müşârün-ileyhümâ) : "kendisine işaret olunan" : adı geçen, adı anılan. [Tanzimat'tan sonra, bahsedilen en yüksek rütbe için bu kelime kullanılmıştır]

müşârün-ileyhâ

(a. s. şevr'den) : "kendisine işaret olunan" : adı geçen, adı anılan [kadın, kız]

müşârün-ileyhümâ

(a. s. şevr'den. müşârün-ileyh'in c.) : (bkz. : müşârün-ileyh).

müşâ'şa'

(a. s. şa'şaa'dan) : 1) şa'şaalı, parlak, parlıyan, parıldayan, (bkz : rûşen). 2) debdebeli, tantanalı, gösterişli.

müşâtara

(a. i.) : biriyle bir şeyi yarı yarıya bölüşme.

müşâteme

(a. i. şetm'den) : sövüşme, birbirine sövme, atışma.

müşattar

(a. i.) : ed. Teştîr edilmiş, mısraları arasına ilâveten ayrıca mısralar getirilmiş gazel veya1 kasîde.

müsattar-ı murabba'

ed. araya ik! mısra ilâve edilmiş gazel veya kasîde.

müşattar-ı muhammes

ed. araya üç mısra ilâve edilmiş gazel veya kasîde.

müşattar-ı müseddes

ed. araya dört mısra ilâve edilmiş gazel veya kasîde. [meselâ şâir Büyük Nedim, Nedîm-i Kadîm'in : "derdin nedir gönül sana bir halet olmasın *sad el hazer ki sevdiği ol âfet olmasın" beytiyle başlıyan gazelini taştîr ederken bu beyti şu müşattar hâle getirmiştir : Nedîm-i Kadîm'in : "Derdin nedir gönül sana bir halet olmasın" mısrâından sonra ve sad-el-ha-zer ki sevdiğin ol âfet olmasın" mısrâından evvel "Büyük Nedîm'in ilâveleri : "Bîmâr eden bu güne seni rahat olmasın * Bizden tesettür etme abes külfet olmasın * Bî-câ tabibe varmağa hiç hacet olmasın"dır.

müşavere

(a. i. meşveret'den) : danışma, bir iş üzerinde konuşma, fr. consulta-tion ! ["müşâveret" şeklinde de kullanılır]

müşavir

(a. s. ve i. meşveret'den. c. : müşavirin) : istişare edilen, -kendisine- danışılan.

müşavirin

(a. s. ve i. müşâvir'in c.) : istişare edilenler, -kendisine- danışılanlar.

müşâyaa

(a. i.) : 1) dostluk etme [biriyle-] . 2) uyma [birine-]

müşbi'

(a. s.) : doyuran.

müşebba'

(a. s. şeb'den) : 1) işba' olunmuş, doymuş, tok, fr. sature.

müsebbeh, müşebbehe

(a. s. şebeh ve şibh'den) : benzetilen. Sıfat-ı müşebbehe : tazım ("geçişsiz) fiillerden, türlü vezinlerde başlıca faîl vezninde gelen ve daimî bir vasfı gösteren sıfat : [alîm (çok bilen); şefîk (şefkatli). . . gibi]

müşebbehün-bih

(a. b. s. şibh'den) : kendisine benzetilen, [cesur adamı arslana benzetirken; cesur = müsebbeh, arslan = mü-şebbehün-bih'dir]

müşebbek

(a. s. şebek'den) : 1) şebeke şekline sokulmuş, ağ ve kafes gibi örülmüş olan. 2) i. g. s. küçük ağaç parçalarından yapılan oymalı pano. 3) i. muşabak, tersi ve yüzü ayrı ayrı kullanılabilen sîm ve renkli ipliklerle yapılmış hesap işi nakış.

müsebbi'

(a. s. şib'den) : teşb" eden, karnını doyuran.

müsebbihe

(a. i. şibh'den) : 1) fels. *insanbiçimcilik, fr. anthropomorphisme. (bkz. : mücessime). 2) Allah'ı insan biçiminde tas-vîr ve tasavvur edenlerin mensup bulundukları Kelâmî mezhep.

müşeccer

(a. s. şecer'den) : 1) ağaç gibi dallı budaklı [resim, yazı] . 2) üstü çubuklu, dallı budaklı [kumaş]

müşedded, müşeddede

(a. s. şiddet'den) : 1) şiddetlendirilmiş, şiddet verilmiş , kuvvetlendirilmiş. 2) a. gr. şeddeli, şeddesi olan [harf, kelime] . Hurûf-i müşeddede : şeddeli harfler.

müşeddid,müşeddide

(a. s. şiddet'den) : şiddetlendiren, kuvvetlendiren, şiddetini artıran, azdır huk. suçlu hakkında bir cezanın şiddetini artırıcı sebepler.

müşeddide

(a. i. şiddet'den) : fiz. *yükselteç. fr. amplificateur.

müsekkek

(a. s. şekk'den) : teşkîk olunmuş, şekke düşürülmüş, şüpheli.

müşekke

(a. s. şekl'den) : 1) şekle konulmuş, şekil verilmiş. 2) şekli, kalıbı, kıyafeti yerinde, gösterişli.

müsemmes

(a. s. şems'den) : güneşe gösterilmiş, güneş görmüş, güneş-lemiş; çok güneşli.

müşemmet

(a. s.) : hayır ile yâd olunan kimse.

müsennef

(a. s.) : teşnîf edilmiş, küpeli, küpe takınmış, küpe takarak süslenmiş.

müşerrah

(a. s. : şerh'den) : teşrih olunmuş, açılmış.

müşerref

(a. s. şeref'den) : 1) şereflendirilmiş, kendisine şeref verilmiş, şerefli. 2) i. kadın adı.

müşerrez

(a. s.) : şîrâzesi olan.

müşerrih

(a. s. şerh'den c. müşerrihîn) : 1) teşrih yapan [doktor] , fr. anatomiste. 2) şerheden, açıklıyan.

müşevvek

(a. s. şevk'den) : dikenli, diken şeklinde olan.

müşevveş, müşevveşe

(a. s. şevâş'den) : teşvîr edilmiş, belirsiz, karışık, düzensiz, karmakarışık. Umûr-ı müşevveşe : karmakarışık işler.

müşevveşiyyet

(a. i.) : karışıklık, karmakarışık vaziyet.

müşevvik

(a. s. şevk'den. c. : müşevvikîn) : 1) şevk ve gayrete getiren, arzusunu, isteğini artıran. 2) teşvik eden, fenalığa sevk eden, ayartan, kışkırtan, önayak olan.

müşevvikîn

(a. s. müşevvik'in c.) : (bkz. : müşevvik).

müşevyed

(a. s. şîd'den) : teşyîd edilmiş, yüksek, sağlam, muhkem, yapılmış, kunt yapı.

müşeyyid

(a. s. şîd'den) : yüksek, sağlam, kunt yapı. yapan.

müşfik

(a. s. şefakat'den) : şefkatli, merhametli, acıyan; seven.

müşfik-âna

(a. f. f. şefakat'den) : şefkatle, merhametle, acıyarak.

müşg

(f. i.) : misk.

müşg-âlûd

(f. b. s.) : müşke, miske bulanmış.

müşg-bâr

(f. b. s.) : misk yağdıran.

müşg-bîd

(f. b. i.) : bot. sultanî söğüt ağacı, Acem söğüdü.

müşq-bû

(f. b. s.) : misk kokulu.

müşg-efşân

(f. b. s.) : müşk, misk saçıcı, misk saçan, (bkz. : müşg-feşân).

müşg-fâm

(f. b. s.) : müşk, misk renkli, siyah.

müşg-feşân

(f. b. s.) : müşk, misk saçıcı, misk saçan, (bkz. : müşg-efşân).

müşg-fürûş

(f. b. s. c. : müşg. fürûşân) : müşk, misk satan.

müşg-fürûşân

(f. b. s. müşg-fürûş'un c.) : müşk, misk satanlar.

müşgîn

(f. s.) : 1) miskli, misk kokulu. 2) siyah, kapkara şey. Zülf-i müşgîn : siyah saç.

müşgîn-çâh

(f. b. i.) : bâzı güzellerin yüzlerinde bulunan siyah ben. (bkz. : müşgîn-çeh).

müşgîn-çeh

(f. b. i.) : (bkz. : müşgîn-çâh).

müşgîn-külâh

(f. b. i.) : güzelin siyah saçları.

müşgîn-küleh

(f. b. i.) : (bkz. : müşgîn-külâh).

müşgîn-sinân

(f. b. i.) : uzun siyah kirpik.

müşg-sâ

(f. b. s.) : misk gibi.

müşhid

(a. s. şehâdet'den) : iş-hâdeden, şahit (*tanık) getiren.

müş'ir

(a. s. şuûr'dan) : iş'âr eden, haber veren, bildiren [yazı ile]

müşîr

(a. s. şevr'den. c. : mü-şîrân) : 1) emir ve işaret eden. 2) i. mareşal.

müşîrân

(a. f. müşîr'in c.) : mareşaller.

müşîr-âne

(a. f. zf.) : müşîre, mareşale yakışacak surette.

müş'ire

(a. i. şuûr'dan) : fiz. gösterge, buhar ve hava tazyik (*basınç) ının şiddet derecesini gösteren âlet.

müşîrî

(a. f. i.) : müşürlük, mareşallik, (bkz. : müşîriyyet).

müşîriyyet

(a. i.) : 1) müşürlük, mareşallik. 2) müşürün, mareşalin makamı.

müşkek

(f. i.) : (bkz. : müşg).

müşkil, müşkile

(a. s. şekl'den. c. : müşkilât) : 1) güç, zor, çetin. 2) i. engel, güçlük, zorluk, çetinlik. Mesâil-i müşkile : çetin meseleler.

müşkilât

(a. i. müşkil'in c.) : güçlükler, zorluklar. Hallâl-i müşkilât : zorluklan, güçlükleri halleden, çözen.

müşkile

(a. i.) : zor olan iş.

müşkil-güşâ

(a. f. b. s. c. : müşkil-güşâyân) : müşkül, güç, çetin şeyleri halleden.

müşkil-güşâyân

(a. f. b. s. müşkil-güşâ'nın c.) : müşkül, güç, çetin şeyleri halledenler.

müşkil-pesend

(a. f. b. s.) : güç beğenen, herşeyi beğenmiyen.

müşkil-pesendân

(a. f. b. s. müşkil-pesend'in c.) : güç beğenenler, her şeyi beğenmiyenler.

müşkil-pesendâne

(a. f. zf.) : güç beğenene, bir şey beğenmiyene yakışacak surette.

müşkil-ter

(a. f. b. s.) : çok müşkül, çok zor, çok çetin.

müşkil-terîn

(a. f. b. s.) : (bkz. : müşkil-ter).

müşmeiz

(a. s. işmi'zâz'dan) : sıkılan, ikrah ederek sıkılan; nefret eden.

Müsrif

(a. s. şeref den) : 1) yükselen, çıkan. 2) ölüme pek yakın bulunan. 3) etrafa bakan, etrafı gören. 4) bir hal almıya yüz tutmuş olan. 5) vakıf malı muhafaza eden kimse, [bâzı yerlerde "nazır" mânâsına da kullanılır]

müşrif-i harâb

yıkılmıya yüz tutmuş, (bkz. : mâil-i inhidam).

müşrif-i vakf

mütevellinin tasarrufunu murakabe altında bulundurmak üzere tâyin edilen kimse, [buna : "nâzır-ı vakf" da denir]

müşrik

(a. s. şirk'den. c. : müşrikin) : Allah'a şerik, ortak koşan.

müşrikin

(a. s. şirk'den. müşrik'in c.) : Allah'a şerik, ortak koşanlar.

müşşât

(a. i. mâşî'nin c.) : ayak üstü yürüyen [insan, hayvan]

müşt

(f. i.) : 1) yumruk, muşta, (bkz. : müşte1. . 2) avuç. (bkz. : muşt).

müştagil

(a. s. şugl'den) : iştigal eden, bir işle meşgul olan, uğraşan.

müştail

(a. s. şa'l'den) : iştial eden, yanan, tutuşan, ateş alan, alevlenen, (bkz. : münşeil).

müştak

(a. s. şevk'den. c. : müştâkîn) : 1) iştiyaklı, özliyen, göreceği gelen, can atan. (bkz. : arzûmend, hasret-keş). 2) i. erkek adı.

müştâkan

("ka" uzun okunur, a. f. müştâk'ın c.) : (bkz. : müştâkîn).

müştâkane

("ka" uzun okunur. a. f. zf. şevk'den) : iştiyakla, arzu ile, çok isti-yerek, can atarak.

müştakk

(a. s. şakk'dan. c. müştakkat) : 1) iştiyak etmiş, başka bir kelimeden çıkmış, türemiş, türeme.

müştakk-ı feyz ü nûr

feyzin ve nurun has retlisi. 2) mat. "türev.

müştakkat

("ka" uzun okunur. a. i. şakk'dan. müştakk'ın c.) : türemiş, kelimeler.

müştakkun-minh

(a. b. s. şakk'dan) : gr. kendisinden, başka bir kelime türemiş olan asıl kelime.

müste

(f. i.) : 1) muşta, yumruk, (bkz. : müşt1. . 2) kunduracıların deriyi vurarak inceltmekte kullandıkları mâden tokmak. 3) muşta, birine vurmak için ele veya parmaklara geçirilen demir âlet.

müştebeh

(a. s.) : karışık, zor.

müştebih

(a. s. şebeh ve şibh'den) : iştibâh eden, şüphelenen, şüpheci.

müştebik

(a. s.) : 1) pencere gibi örülü. 2) karışık.

müştedd

(a. s. şiddet'den) : iştidâd-eden, şiddetlenen, şiddetlenmiş, azan.

müştehâ

(a. s. şehvet'den) : iştihâ-yı gerektiren, arzu olunan, istenilen.

müştehât

(a. i.) : erkeklik hissini tahrîk edecek hâle gelmiş olan ıkz.

müşteheyât

(a. s. şehvet'den c.) : iştahı çeken, iştah veren şeyler, lezzetli şeyler.

müşteheyât-ı menfaat-perestâne

menfaat gösterircesine hırslar.

müştehî

(a. s. şehvet'den) : iştehâsı olan, iştahlı, istekli, (bkz. : hâhiş-ger).

müştehir

(a. s. şöhret'den) : iştihar eden, şöhret bulan, meşhur, (bkz. : nâm-dâr).

müştekâ

(a. s. şekvâ'dan) : 1) şikâyet olunan. 2) i. şikâyet.

müştekâ-anh

kendisinden şikâyet olunan 'kimse.

müşteki

(a. s. şekvâ'dan) : iştikâ, şikâyet eden.

müştekiyâne

(a. f. zf.) : şikâyet edercesine.

müştemel

(a. s. şümûl'den) : bir şeyin içinde bulunan, bir şeyin kavrandığı, içine aldığı, [bizde kelimenin cemî şekli kullanılır]

müştemelât

(a. i. şümul’den. müş. Temel’in c.) : eklentiler, bir şeyin içinde bulunduğu, ona bağlı olan şeyler.

müştemil

(a. s. şümûl'den.) : işti-mâl eden, kavrıyan, saran, içine alan.

müşterâ

(a. s. şirâ'dan) : iştira olunmuş, satın alınmış. Mâl-i müşterâ : satın alınmış mal.

müşterek, müştereke

(a. s. şirket'den. c. : müşterekin) : 1) iştirak eden, ortak [olan] , ortaklaşa. 2) birlik; elbirliğiyle yapılan. Fasl-ı müşterek : mat. 'arakesit, iki sathın (düz) birleştiği yer. Mahrec-i müşterek : mat. Paydaları eşit olan bayağı kesirler.

müşterek-ül-hayât

biy. 'ortakyaşar.

müşterek-ül-menfaa

ortaklaşa, beraberce faydalanma.

müşterek-ül-mikyâs adetler

mat. ortak ölçülü sayılar.

müştereken

(a. zf. şirket'den) : ortaklaşa, ortak olarak.

müşterekin

(a. s. şirket'den. Müşterek’in o.) : (bkz : müşterek).

müşteri

(a. s. ve i. şirâ'dan. c. : müşterîîn) : 1) iştira eden, satın alan, alıcı. 2) alışverişte bulunan 3) istekli, (bkz. : hâhiş-ger).

Müşteri

(a. h. i.) : astr. Sakıt, Erendiz, Jüpiter, Mars (bkz. : sa'd-i ekber)

müşterik

(a. s.) : kendi kendine söylenen [kimse] . Farizat-ül-müşterike : mirasla ilgili şer'î bir mesele.

müştî

(a. s.) : bir avuç dolusu.

möşt-zen

(f. b. s.) : muştu, yumruk vuran, boksör, (bkz. : muşt-zen).

müşvike

(a. i.) : dikenli ağaç.