hâv

(a. i.) : 1) şeftalide olduğu gibi bâzı meyvaların üstündeki ince tüy. 2) çuha ve benzeri gibi kumaşların ters yüzünde bulunan tüy.

havâ

(a. i.) : 1) hava. Serd-i havan'ın soğukluğu. 2) müz. saz veya söz müziğine âıt olup da husûsî bir isimle belirtilmiyen parçadır.

havâcib

(a. i. hâcib'in c). : ( bkz. : hâcib).

havadis

(a. i. hâdise'nin c.) : ilgi ile karşılanan haber; yeni söz. [kelime müfred gibi kullanılır].

havâdis-i mütevâliye-i muhtelife-i kevniyye

dünyâya âit türlü türlü ve birbiri ardından gelen hâdiseler.

havâfî

(a. i. hâfiye'nin c.) : anat. omuzun içyüzleri.

havâfir

(a. i. hâfir'in c). : (bkz. : hâfir).

havâkin

(a. i. hâkan'ın c.) : hükümdarlar, padişahlar, başbuğlar.

havâlât

(a. i. havâle'nin e.). : (bkz. : havale).

havale

(a. i. c. : havâlât) : 1) bir işi veya bir şeyi başka birine bırakma, üstüne bırakma, ısmarlama. 2) gebelerde ve küçük çocuklarda bâzan görülen sar'a nevinden bir hastalık. 3) görmeyi önliyen, mâni, hâil, tahta perde, duvar gibi şeyler.

havâle-i muaccele

huk. muhal-ün-bih'in fil hal ödenmesi lâzım olarak yapılan havale.

havâle-i mukayyede

huk. muhilin muhal-ün-aleyh zimmetinde yahut yedinde olan malından vermek üzere diye mukayyet olan havale, -aleyh zimmetinde yahut yedinde olan malından vermek üzere diye muhayyet olan havale.

havâle-i mübheme

huk. muhal-ün-bih'in tacil ve te'cîli beyan olunmaksızın yapılan havale.

havâle-i müeccele

huk. muhal-ün-bih'in muayyen vâdesi hululünde ödenmesi lâzım olarak yapılan havale.

havalename

(a. f. b. i.) : posta, banka gibi vâsıtalarla para göndermek üzere yazıL.ı mektup, havale mektubu.

havâleten

(a. zf.) : havâle olarak, havale suretiyle.

havâlî

(a. i.) : etraf, civar, çevre, yöre.

havâlî-i beyn-el-hücerât

bot. nebatların hüceyreleri arasındaki boşluklar.

havâmis-i Süleymaniyye

(a. b. i.) : Süleymaniye Medresesi'ni teşkil eden medreselerden beşinin müderrisine verilen ünvân.

havânık

(a. i. hânkah'ın c.) : tekkeler.

havânît

(a. i. hânût'un c.) : 1) dükkânlar. 2) meyhaneler.

havâre

(f. i.) : yiyecek, yiyinti.

Havârık

(a. s. hârık ve hârika'nın c.) : hârikalar, imkân ve yaradılışın üstünde olan, insanda hayranlık uyandıran, şeyler, * tansıklar.

havarık-ı âde

fevkalâde hâdiseler, * olaylar.

havârî

(a. i. c. havâriyyûn) : 1) yardımcı. 2) peygamberlerin fikirlerini yaymada yardımları dokunan kimselerden her biri. Hz. İsa'nın on iki yardımcısından her biri.

havâric

(a. s. hâriç ve hârice'nin c.) : 1) âsîler; zorbalar. 2) "Hakemeyn vakası" ndan sonra Hz. Ali'ye isyan eden zümre, haricîler.

havâriyyûn

(a. h. i. havârî'nin c.) : havariler, İsâ Peygamberin oniki kişiden ibaret olan yakın dostları, yardımcıları* [Simun Petrus ve kardeşi Andreas, Yakub (Zebedi'nin oğlu), Yuhanna (Zebedi'nin oğlu), Filipus, Bartolo-meus, Tomas, Matta (vergi mültezimi), Yakub (Alfeus'un oğlu), Taddeus, Simun (gayur-), Yahu-da iskariyot (İsâ'yi ele veren)].

Havarnak

(a. h. i.) : (bkz. : Havernak).

havâsıb

(a. i. hâsıb'ın c.) : şiddetli rüzgârlar.

havasın

(a. i. hâsın. hâsına'nın c.) : namuslu kadınlar.

Havâss

(a. i. hâsse'nin c.) : hasseler, duygular.

havâss-ı hamse-i bâtına

(içteki beş duygu) : Hiss-i müşterek, hayâl, vehm, hafıza, mutasarrıfa.

havâss-ı hamse-i zahire

(dıştaki beş duygu) : görme, işitme, tatma, koklama, dokunma.

havâss

(a. s. hass ve hassa'nın c.) : 1) hassalar, keyfiyetler. 2) muhterem, saygın olanlar.

havâss-ı hümâyûn

tar. Osmanlı Devleti'nin fütuhat devirlerinde zaptolunan arazîden hazîne uhdesinde alıkonulanları.

havâss-ı me'murîn

me'murların ileri gelenleri. 3) i. bâzı manevî te'sirler için okunan dualar. Ehl-i havâss : büyücüler.

havâss-ı refîa

resmî yazılarda Eyüp Kadıları hakkında kullanılan bir tâbir.

havâss ü avam

ileri gelenler ve halk.

havâşî

(a. i. hâşiye'nin c.) : 1) haşiyeler, derkenarlar, (bkz. : haşiye). 2) kuyruklar, maiyet adamları.

havâtıf

(a. i. hatifin c.) : göz kamaştırıcı şeyler.

havâtır

(a. i. hâtıra'nın c.) : hâtıralar, fikirler, düşünceler.

havâtır-ı rabbâniyye

İlâhî ilhamlar, telkinler. 

havâlır-ı şeytâniyye

şeytan telkinleri.

havâtim, havâtîm

(a. i. hâtem'in c.) : 1) mühürler.

havâtim-i resmiyye

resmî mühürler. 2) sonlar, âkibetler.

Havâtîn

(a. i. hâtûn'un c.) : hâtûnlar, şerefli kadınlar.

havâyic

(a. i. hâcefin c.) : ihtiyaçlar, lüzumlu, gerekli şeyler.

havâyic-i zarûriyye

zarurî, giderilmesi gereken ihtiyaçlar, ["havâic" şekli doğrudur],

havelân

(a. i.) : 1) dönme, dolaşma. 2) değişme.

hâven

(a. i.) : havan.

havene

(a. s. hâin'in c.) : hainlik edenler, hayınlar.

hâver

(f. i.) : şark, doğu yönü, gün doğusu.

hâverân

(f. i. c.) : şark ile garb (doğu ile batı).

hâverî

(f. s.) : şarkla, doğu ile ilgili. 

hâver ü bâhter

şark ve garb (doğu ve batı). 

Havernak

(a. h. i.) : mîmar Sinimmâr tarafından, Fırat'ın Hîre yakınlarında, yapılmış meşhur köşk.

Havf

(a. i.) : korku; korkma. 

havf-i âr

utanma korkusu. 

havf-i bari

Allah korkusu.

havf-i füshat

meydan korkusu, fr. agoraphobie.

havfen

(a. zf.) : korkarak, çekinerek, korku ile.

havfen min Allah

Allah'dan korkarak.

havf-nâk

(a. f. b. ş.) : korkulu, korkutan.

Hâvî

(a. s.) : 1) ihtiva eden, içine alan, şâmil, kaplıyan, toplıyan. (bkz. : cami'). 2) müz. Türk müziğinin büyük uşullerindendir. 64 zamanlı ve 48 darblıdır. 64 zamanlı yegâne ölçü olan hâvî'nin 64/2 lik "ağır hâvî" mertebesi de kullanılmıştır. Bu usul ile peşrev ve besteler ölçülmüştür. Hâvî, 16 uzun ("2" kıymetinde) ve 32 kısa ("1" kıymetinde) zamanı teşkîl eden, sırasiyle 2 sofyan, 2 yürük semaî, 7 sofyan ve 1 nîm hafiften mürekkeptir.

hâvî, hâviye

(a. i.) : 1) ıssız, tenha yer. 2) boş çöl.

Hâviye

(a. i.) : havya, tenekecilerin lehim yaparken kullandıkları, çekice benzer bir âlet.

Hâviye

(a. h. i.) : Cehennem'in yedinci katı, en şiddetlisi, (bkz. : hutame, sakar, saîr).

havkale

(a. i. c. : havâkıl) : 1) hızla yürüme. 2) s. çok ihtiyar, zayıf ve çelimsiz adam. 3) (bkz. : havlaka).

havi

(a. i.) : 1) yıl, sene. 2) etraf, çevre. 3) güc, kuvvet, takat. Lahavle velâ kuvvete illâ billâh : kuvvet ve kudret ancak Cenâbıhakk'a mahsustur.

havlaka

(a. cü.) : lâ havle çekme, "lâ havle velâ kuvvete illâ billâh (güç de, kuvvet de ancak Allah'ın yardımı ile husule gelir)" cümlesini söyleme.

havme

(a. i.) : tasarruf dâiresi.

havra

(a. i. c. : hûr) : âhû gözlü [kız, kadın], (ahver'in müennesi).

havsal

(a. i.) : havuzun kenarında suyun durulduğu yer.

havsala

(a. i.) : 1) kuş kursağı. 2) mîde. 3) anlayış, akıl; zihin. 4) biy. leğen.

havsala-sûr

(a. f. b. s.) : takati, tahammülü yakan, mahveden.

Havva'

(a. h. i.) : 1) Hz. Adem'in zevcesi olup, Adem Cennet'te uykuda iken sol taraf kaburgasından ajınan bir kemikten yaratılmış ve bu ameliyeden Adem hiç acı duymamıştır. Âdem topraktan, Havva, kemikten yaratılmıştır, (bkz. : ümm-ül-beşer). 2) esmer kadın. 3) kadın adı.

havâcc

(a. i. hâcce'nin c.) : hacca giden, Kabe'yi ziyaret eden hacı [kadınlar, kızlar],

havve

(a. i.) : yaranın etrafındaki kabarık etler.

havz

(a. i.) : 1) suya girme. 2) sakınılacak işe sokulma, girişme.

havz

(a. i. c. : hiyâz) : havuz..

havz-ı behişt

cennet havuzu. 

havz-ı hayâl

hayal havuzu.

havz-ı sâbih

yüzer, yüzen havuz.

havza

(a. i.) : 1) bir hükümetin idaresi altında bulunan ülkelerin bütünü.

havza

(a. i.) : 1) coğr. açık ve düz olan deniz kıyısı. 2) kenar, yan, taraf. 3) memleket.