edâ'

(a. i.) : 1) borç veya borç gibi olan herhangi bir şeyi ödeme; yerine getirme. 

edâ-yi deyn

borç ödeme. 

edâ-yi i'tizâr

özür dileme edası. 

edâ-yi salât

namazı vaktinde kılma, (bkz. : kazâ-yi salât). 2) ed. tarz, ifâde, üslûp, şîve, ton. 3) naz, cilve, (bkz. : işve). 4) kurum, caka, münasebetsiz tavır. 5) kadın adı. 

ed'ac

(a. s.) : kara ve büyücek gözlü. 2) pek siyah [şey]. 

ed'ac-ül-ayneyn

gözleri kara. [Hz. Muhammed (Aleyhisselâm)'in şemâilindendir]. 

edakk

(a. s. dakik'den) : en dakik, pek ince; çok mühim. 

edakk-ı umur

işlerin en mühimi. 

edâm-Allahü

(a. cü.) : "Allah devam ettirsin!" mânâsına gelen duâ. 

edânî

(a. i. ednâ'nın c.) : en alçak, pek bayağı, aşağılık kimseler. 

edat

(a. i. c. : edevat) : 1) âlet. 2) başlıbaşına mânâsı olmıyan kelime veya harf. [dır; de; dahî]. gibi. 

e-d-dâî

(a. i.) : duâ eden, duacı; [evvelce] ulemâ sınıfının çok zaman imza veya mühür üstüne koydukları ve "duacınız, hayır-hâhınız" mânâsına kullandıkları klişeleşmiş bir söz. 

e-d-deberân

(a. h. i.) : astr. (bkz. : Ayn-üs-sevf). 

edeb

(a. i. c. : âdâb) : 1) iyi terbiye, naziklik, usluluk, zariflik. 

edeb-i kelâm

1) söz zarifliği, güzelliği; 2) ed. ifâde arasında bayağı ve çirkin tâbirler bulunmaması, (bkz. : asalet). 

edeb-i san'at

kusursuz, fasîh ve beliğ olan sözlerin süsleri. 2) haya, utanma. 3) edebiyat bilgisi. 

edeb-âmûz

(f. b. s.) : edep öğretici, muallim. 

edeb-hâne

(a. f. b. i.) : ayakyolu, aptesâne. 

edebî, edebiyye

(a. s. edeb'den.) : edebiyata, terbiye ve nezâkete mensup. 

edebiyvât

a. i.) : 1) nazımlı, nesirli, güzel sözler. 2) bu sözlerden bahseden ilim. 

edebivyât-ı Cedîde

(yeni edebiyat) : 1896 dan 1901 yılına kadar devam eden : Tevfik Fikret, Hâ-lit Ziya Uşaklıgil, Cenap Sahabettin ve arkadaşlarının mümessili bulundukları edebiyat okulu. 

edebiyyât-ı Osmâniyye

Osmanlı edebiyatı. 

edeb'yyit yapmak

mec. güzel ve uzun uzun sözlerle mevzu dışnda konuşmak. 

edebiyyûn

(a. i. c.) : edebiyat ile uğraşanlar, (bkz. : üdebâ). 

eder

(a. s.) : kasığı yarık [adam]. 

ederfen

(f. i.) : hek. tuzlu balgam denilen cilt hastalığı. 

edevat

(a. i. edât'ın c.) : 1) gr. fiillere ve isimlere eklenen manâlı kelimeler. 2) bir işi işlemiye vasıta olan şeyler, takımlar, parçalar, âletler, avadanlıklar. 

edevât-ı kitabet

yazı vâsıtaları. edevât-ı lahika : gr. son * takılar. 

edeyân

(f. s.) : çok koşan [hayvan]. 

edfâ, edfak

(a. s.) : beli bükülmüş [adam], 

edfer

(a. s.) : iğrenilen, tiksinilen, çok kokan şey. 

edhân

(a. i. duhn'ün c.) : sürülecek güzel kokulu yağlar. 

edhem

(a. i.) : 1) karayağız at. 2) erkek adı. (bkz. : ibrâhîm-i Edhem). 

edhemiyye

v (a. i.) : Şeyh Ebî İshak İbrahim bin Edhem bin Süleyman bin Man-sûr-il Belhî tarafından kurulan tarikatın adı. [tarî-kat, "efkârın defi mâsıvâ-ullah'ın terki, ağyar muhabbetinin ref'i" esâsına dayanır]. 

edhine

(a. i. duhân'ın c.) : dumanlar. 

edhine-i mütekâsife

kesafet peyda eden, kalıplaşan dumanlar. 

edî

(a. i.) : 1) küçük kap. 2) s. küçük ve şerir [adam]. 

edîb, edîbe

(a. s. edeb'den.) : 1) edepli, terbiyeli, zarif, nâzik [kimse], Tıfl-ı edîb : terbiyeli çocuk. 2) edebiyatla uğraşan [kim-se]. 

Edîb-i bî-müdânî

eşsiz edebiyatçı. 3) i. erkek ve kadın adı. 

edîb-âne

(a. f. zf.) : edepli, terbiyeli, zarif, nâzik olana veya edebiyatla uğraşana yakışır surette. 

Edile

(a. i. delîl'in c.) : 1) işaretler, kılavuzlar, rehberler. 2) herhangi bir dâvayı ıspât etmiye yarıyan şeyler, (bkz. : delâil). 

edille-i asliye

fık. kitap, sünnet, icmâ, kıyastır, [fıkıh ilminin dayandığı asıl deliller bunlardır], 

edille-i kaviye

sağlam deliller. 

edile - işer'iyye, edille-i Erbaa

kitap, sünnet , icmâ- i ümmet, kıyâs-ı fukahâ'dan çıkan, şeriatındörlelîli. 

edille-i tâliye

huk. örf, âdet, teamül, istishap, asıl ve amel, maslahat-ı mürsele, kaide-i külliye, âsâr-ı sahabe ve âsâr-ı kibâr-ı tabiîn gibi deliller. 

edim

(a. i.) : 1) tabaklanmış deri. 2) satıh, yüz. 

edim-i arz

yer yüzü. 

edimme

(a. i.) : derinin ikinci tabakası. 

ed'iye

(a. i. duâ'nın c.) : yalvarmalar, niyazlar. 

ed'iye-i hayriyye

hayırlı dualar. 

ed'iye-i me'sûre

eser'de, yâni hadiste geçen dualar. 

edlem

(a. s.) : kara yağız, siyah adam. 

edm

(a. i.) : iki nokta, iki şey arasını birleştirme. 

edmen

(f. i.) : hâlis misk. 

edmiga

(a. i. dimâğ'm c.) : beyinler. 

edmu'

(a. i. dem'in c.) : göz yaşları, (bkz. : dümû') : 

ednâ

(a. s. denî'den. c. : edânî) : 1) pek aşağı, en bayağı, çok alçak. 2) az, pek az. 

ednâs

(a. i. denes'in c.) : 1) pislikler, murdarlıklar, kirler. 2) s. çapkınlar, en aşağılık adamlar. 

edra'

(a. s.) : 1) başı kara, vücudu beyaz [hayvan]. 2) hecin. 

edred

(a. s.) : dişsiz. Şahsı edred : dişsiz adam. 

edrek

(f. i.) : taze zencefil. 

Edrem

(f. i.) : teğelti, eğerin altına konulan keçe. 

edrem

(a. s.) : 1) dişleri dökülmüş [adaml. 2) dümdüz şey. 

edreng

(f. i.) : sıkıntı ve musibet. 

edsak

(a. s.) : ağzı büyük [adam], (bkz. : efvag, efveh). 

edsem

(a. s.) : pek yağlı [şey]. 

edser

(a. s.) : gaflette bulunan [adam]. 

edvâ'

(a. i. dâ'ın c.) : illetler, dertler, hastalıklar. 

edvar

(a. i. devr'in c.) : 1) devirler, zamanlar, asırlar. 

edvâr-ı sabıka

geçen zamanlar. 2) şark müziğinden bahseden fen eserleri. 3) müz. eski müzik nazariyatı kitaplarına verilen bir addır. Şarklıların Arab, Acem ve Türkçe telif ettikleri müzik kitaplarında, mecmualarında makamlar ve usuller dâire şeklindeki şemalarla gösterilmek âdet olduğundan dolayı bu ismi taşırlar. 

edveş

(a. s.) : gözü dumanlı adam. 

edviye

(a. i. devâ'nın c.) : ilâçlar. edviye-i müessire : te'sirli ilâçlar. 

edyâk

(a. i. dîk'in c.) : horozlar. 

edyân

(a. i. dîn'in c) : (bkz. : dîn). 

edyâr

(a. i. deyr'in c.) : manastırlar, kiliseler.