deh |
: | دخ |
(f. s.) : 1) iyi, güzel. 2) i. saf, sıra 3) i. tabur. |
deh |
: | ده |
(f. s.) : on [sayı], (bkz. : aşr, dâh). |
dehâ |
: | دها |
(a. i.) : zekîliğin, anlayışlılığın ve uyanıklığın son derecesi, fr. genie. |
dehâet |
: | دهائت |
(a. i.) : dâhîlik, dehâ sahibi olma. |
dehâkîn |
: | دهاقين |
(a. i. dihkan'ın c.) : 1) çiftçiler, köylüler. 2) köy ağaları. |
dehalet |
: | دخالت |
(a. i.) : birinin merha. netine ve himayesine sığınma. |
dehâliz |
: | دهاليز |
(a. i. dehlîz'in c.) : holler, koridorlar. |
dehân |
: | دهان |
(f. i.) : ağız. (bkz. : dehen). |
dehânı küfrân |
: |
afa ağzı. |
|
dehân-ı teng |
: |
dar, ufak ağız. |
|
dehân-beste |
: | دهان بسته |
(f. b. s.) : kapanmış ağız, susmuş. |
dehâne |
: | دهان |
(f. i.) : testi, küp, fırın ve benzerleri gibi şeylerin ağzı. (bkz. : dehene). |
dehân-güşâ |
: | دهان گشا |
(f. b. s.) : açılmış ağız, söyliyen. |
dehâr |
: | دهار |
(f. i.) : dağ mağarası; kovuk; çatlak. |
dehâz |
: | دهاز |
(f. i.) : nâre, feryat. |
deh-dehî |
: | دهدهی |
(f. b. i.) : hâlis altın. (bkz. : asced). |
deh-dile |
: | ده دله |
(f. b. s.) : on gönlü oian, vefasız; hercai. |
dehen |
: | دهن |
(f . i.) : ağız. (bkz. : dehân). |
dehen-bâz |
: | دهن باز |
(f. b. s.) : ağız oynatan, söyiemaye hazırlanan. |
dehene |
: | دهنه |
(f. i.) : (bkz. : dehâne). |
dehen-şûy |
: | دهن شوی |
(f. b. s.) : ağız yıkama, ağız temizleme. |
deheş |
: | دهش |
(a. i,), : (bkz. : dehşet). |
dehişt |
: | دهشت |
(f. i.) : birlik, ittihat, ittifak, bir tarzda hareket. |
dehlîz |
: | دهليز |
(a. i. c. : dehâlîz) : hol, koridor, (bkz. : dihlîz). |
dehnâ' |
: | دهناء |
(a. i.) : geniş ve susuz ova, sahra, çöl. |
dehr |
: | دهر |
(a. i. c. : dühûr) : 1) dünyâ, (bkz. : âlem, cihan). 2) zaman, devir. |
dehr-i bî direng |
: |
kararsız dünyâ. |
|
dehr-i bî-sebât |
: |
sebatsız dünyâ. |
|
dehr-i dûn |
: |
aşağılık dünyâ. |
|
dehr-i fâni |
: |
geçici dünyâ, [sûre-i dehr : Kur'an'daki 76 ncı sûre]. |
|
dehre |
: | دهره |
(f. i.) : tahra, destere gibi dişli ve bağ budamıya mahsus bıçak. |
dehrî, dehriyye |
: | دهری ، دهريه |
(a. s. c. : dehriyyun) : dünyânın sonsuzluğuna inanıp öteki dünyâyı inkâr eden; ruhun da cesetle birlikte öldüğüne inanan, fr. materialiste. 2) i. erkek adı. |
dehriyye |
: | دهريه |
(a. i.) : dünyânın sonsuzluğuna inanan felsefe okulu, fr. materialisme. |
deh-sâl |
: | ده سال |
(f. b. i.) : astr. gezeğen yıldız, (bkz. : seyyare). |
deh-sâle |
: | ده ساله |
(f. b. s.) : on yıllık, on yaşında. |
dehş |
: | دخش |
(f. i.) : 1) bir işe başlama. 2) karanlık, bulanıklık. |
dehşet |
: | دهشت |
(a. i.) : 1) şaşma. 2) korku ve telâş gösterme, ürkme. 3) akla şaşkınlık verecek surette korkma, korku. |
dehşet-âver |
: | دهشت آور |
(a. f. b. s.) : korku ve dehşet saçan, çok korkutan. |
dehşet-efşân |
: | دهشت افشان |
(a. f. b. s.) : dehşet saçan, ürkütücü, korkunç. |
dehşet-engîz |
: | دهشت انگيز |
(a. f. b. s.) : ürkütücü, korkunç. |
dehûn |
: | دهون |
(f. i.) : ezber okuma, hatırlama. |
deh-üm |
: | دهم |
(f. s.) : onuncu. |
dehvâ, dehyâ' |
: | دهواء ، دهياء |
(a. s.) : "dâhiye" sözünü tekîd için sıfat olarak kullanılır. Dâhiye-i dehyâ : çok büyük belâ, musibet. |
deh-yek |
: | دهيك |
(f. b. s.) : onda bir. (bkz. : öşr). |