ben

(f. i.) : 1) harman, ekin. 2) bağ. 3) çitlenbik. 

benâbe

(f. i.) : defa, nöbet. 

benâdik

(a. i. bunduk'un c.) : 1) yuvarlak, kurşunlar. 2) fındıklar. 

benâdir

(a. i. bender'in c.) : ticâret yerleri, ticâret iskeleleri, [kelime, Farsça'dan Arapçalaştırılmıştır]. 

be-nâm

(f. b. s.) : namlı, ünlü , meşhur. 

benâm

(a. i.) : parmak ucu. 

benan

(a. i.) : parmaklar, parmak uçları. Müşar bil benân : parmakla gösterilir, meşhur, [bazan "el" mânâsına de gelir]. 

benât

(a. i. bint'in c.) : 1) kızlar. 2) kuklalar, bebekler. 

benât-ı Havva

kadın kısmı, kadınlar. 

benât-ı na'ş

1) naaş kızları. 2) astr. Dübb-i Ekber denilen yıldız kümesinin kuyruğunun ucunda bulunan, kümenin en sönük yıldızı, lât. Eta Ursus Majorts; fr. Benetnash; ing. Alkaid. iri 

benât-ül-lahm

etli, semiz kızlar. 

benâver

(f. i.) : iri Çıban, kan çıbanı. 

benbek

(a. i.) : (bkz. : bünbek). 

benbel

(f. s.) : 1) ekşi şey. 2) ekşi elma. 

benc

(a. i.) : ban otu denilen, uyku verici ve gözbebeğini açan bir ot. (bkz. : beng). ["bene", "beng" in Arapçalaştırılmasıdır]. 

bend

(f. i.) : 1) bağ, yular, rabıta, bağlama. 

bend-i dil

gönül bağı, alâka, ilgi, sevgi. 2) birini emri altına alma. 3) boğum, mafsal. 4 makale, fıkra, madde. 5) su biriktirmek için iki dağ arasına yapılan set, baraj. 6) su mecrası için yapılan kemer 7) s. bağlıyan bağlanmış bağlı. 8) ed. başından sonuna kadar aynı vezinde bir çok beğitli başından sonuna kadar parçalardan meydana gelen vebaşından sononna kadar ve kısım, kısım, gazel tarzında kafiyeli değişen manzumelerin her bir parçası, (bkz. : tercî-i bend, terkîb-i bend). 

bend-i ka

bağlayan, bağlanmış, bağlı. 7 ve 8 maddeler aynı

Bende

başından sonuna kadar aynı vezinde birçok, beyitli parçalardan meydana gelen ve kısım kısım, gazel tarzında kafiyeleri değişen manzumelerin her bir parçası, (bkz. : tercî-i bend, terkîb-i bend). 

bend-i hisar

müz. sûz-i dil, pûselik ve sultân! yegâh makamlarından mürekkeptir. Yânî bir nevî hüseynî geciksiz ve sonunda sultânî-yegâh ilâve edilmiş hisâr-pûselik'tir. Makam, sultânî-yegâh ile yegâh perdesinde kalmaktadır. Güçlü birinci derecede sûz-i dil'in durağı ve pûselik'in güçlüsü olan hüseynî mi, ikinci derecede pûselik'in durağı ve sultânî-yegâh'ın güçlüsü olan dügâhladır. Evvelâ sûz-i dil'de uzunca bir müddet durulduktan sonra müşterek seslerden ve sûz-i dil'in durağı, aynı zamanda pûselik'in güçlüsü olan hüseynî perdesinden istifâde edilerek, sûz-i dil'in r perdesi bekar-laştırılmakta ve sonra, pûselik'in r şeddi yapılarak, sultanî yegâh icra edilmektedir. Makam umumiyetle inicidir. Donanımına sûz-i dil gibi sol ve re ba-kıyye diyezleri konulur. Pûselik için re bekar, sultânî-yegâh için de sol bekar, r bekar, si bakıyye veya küçük mücenneb bemolü, do bakıyye diyezi lâhin içinde ilâve edilir. 

bendakan

(a. i.) : 1) hiddetle bakma, sert bakış. 2) bir şeyi fındık gibi ufaklama. 

bende

(f. i. c. : bendegân) : 1) kul, köle, bağlı, (bkz. : abd). 

bende-i ferman

ferman kölesi, emir kulu. 

bende-i halka-begûş

kulağı halkalı köle, esir mec. itaatli. 

bende-hırîde

satın alınmış köle. 2) îs. intisâ-beden, taraftar. 

bende-niz

[eski nezâket dilinde] : köleniz. 

bende-gân

(f. i. bende'nin c.) : 1) kullar, köleler. 2) pâdişâh hizmetinde olanlar. 

bende-gî

(f. b. i.) : 1) bendelik, kulluk, kölelik, (bkz. : ubûdiyyet). 2) bendeye mensup, köleye âit. 

bende-hâne

(f. b. i.) : [eski nezâket dilinde] köle evi, kölenizin evi (= bizim, ev), (bkz. : câker-hâne). 

bendek

(f. i.) : (bkz. : bendeş). 

bendene

(f. i.) : esvabın bâzı yerlerine dikilen düğme, kopça, (bkz. : bendime, bendî-me, bendîne). 

bende-nuvâz

(f. b. s.) : kölesini, kulunu, adamını taltîfeden. 

bende-nuvâzâne

(f. b. zf.) : bende-nuvâzcasına, öyle muamelede bulunan kimseye lâyik bir şekilde. 

bende-perver

(f. b. s.) : kul, köle, adam besleyici. 

bende-perverâne

(f. b. zf.) : bende-pervercesine. 

bende-perverî

(f. b. i.) : köle besleyicilik; iyi muamelede bulunma. 

bender

(f. a. i. c. : benâdir) : ticâret yeri, işlek ticâret iskelesi. 

benderek

(f. i.) : küçük iskele, liman ve boğaz ağzına yapılan küçük kale, mendi-. rek. 

bender-gâh, bender-geh

(f. b. i.) : işlek iskele, liman, şehir. 

benderz

(f. i.) : çuvaldız. 

bendeş

(f. i.) : atılmış pamuk yusmağı, eğrilmek için hazırlanmış pamuk parçası, (bkz. : bendek). 

bende-zâde

(f. b. i.) : köle çocuğu, mec. çocuğunu onun kölesi yerinde tutup mütevazı muamelede bulunan. 

bendîde

(f. b. s.) : 1) bağlı, bağlanmış. 2) esir, köle olan. 

bendime, bendime

(f. i.) : 1) düğme, ilik. 2) esvap yakasına ve kollarına açılan ufak delik, (bkz. : bendîne). 

bendîne

(f. i.) : (bkz. : bendene, bendime, bendîme). 

Bendiş

(f. i.) : altın ve gümüş üzerine işlenilen nakış, savat. 

bend-rûg

(f. b. i.) : cetvel, kanal, su bendi, tarla ve bostan kenarlarına suyun akıntısını kesip havuz gibi birikmesi için yapılan setli çukur. 

bendukî

(a. i.) : keten bezinin en iyisi. 

bene

(f. i.) : ince urgan, palamar, ip. 

benefsec

(a. i.) : menekşe, (bkz. : benefşe). 

benefş, benefşî

(f. s.) : mor renk, menekşe rengi. 

benefşe

(f. i.) : 1) menekşe, (bkz. : benefsec). 2) s. mor. 

benefşe-gûn

(f. b. s.) : menekşe renkli; gökyüzü. 

benefşe-zâr

(f. b. i.) : menekşelik, menekşe tarlası. 

benek

(f. i.) : atlas zemin üzerine sırma işlemeli bir nevî kumaş. 

benek-i büzürg

eski kumaşlarda bulunan dairevî bir motifin adı. 

benes

(a. i.) : kötülükten, fenalıktan kaçınma, çekinme. 

benevi

(a. s.) : oğula mensup, oğul ile ilgili. 

benevre

(f. i.) : asıl, esas, temel. 

beng

(f. i.) : 1) afyon gibi uyuşturucu ve keyif verici "ban" denilen bir nebat ve bunun tohumu, esrar, (bkz. : bene). 2) küçük çitlenbik. 3) atlas üzerine işlenmiş sırma çiçekli bir nevî kumaş. 

bengâh

(f. b. i.) : 1) keçeden yapılmış Türkmen evi. 2) emir'lere ve büyük rütbeli kimselere mahsus çadır. 

Bengere

(f. i.) : çocukları uyutmak için söylenen ninni

bengî

(f. s.) : benk tiryakisi, esrarkeş

benî

(a. i. c.) : oğullar. 

benî Âdem

Ademoğulları, insanlar. 

benî beşer

insanlar. 

benî Hâşim

Hâşim oğullan. 

benî İsrail

İsrail oğulları, yahudiler. 

benî Ünieyye

Emevîler. ["benî kelimesi, benîn'in muzaf hâlinde n si düşmek rûretiyle meydana gelir]. 

benîk

(f. i.) : çok zaman çorap yapılan âdî ipek. 

benîka

(a. i. c. : benâyık) : 1) atın göğsünden yukarı, boğazı üstünde çıkan tüyden iki dâirenin biri. 2) esvabın koltuk altındaki parçası. 

benîn

(a. i. ibn'in c.) : 1) oğullar. 2) s. akıllı, temkinli [kimse]. 

Beniyye

(a. i.) : Kâ'be-i muazzama. 

benka

(f. i.) : bot. burçak nevinden, mercimeğe benzer bir mahsul. 

bennâ

(a. i. binâ'dan.) : yapı yapan, mîmâr, kalfa, dülger. 

bennâk

(a. i.) : tar. raiyyet yazılı olanların timar sahibine verdikleri resimlerden birinin adı. [bu resim, kazanç vergisi kabîlinden bir vergi idi]. 

Benne

(a. i. c. : binan) : güzel koku. 

benş

(a. i.) : tembellik, ihmal. 

benû, benûh

(f. i.) : yığın, küme. (bkz. : benve). 

benûn, benû

(a. i. ibn’in c.) : oğullar. 

ben-vân

(f. b. i.) : tarla, harman, ekin bekcisi. 

Benve

(f. i.) : (bkz. : benû, benûh).