Okumak.

(قَرَأ) الكتابَ ـ قِرَاءَةً وقُرْاناً

Selâm söyledi.

و عليه السلام َ قِرَاءةً

Toplamak, bir araya getirmek.

و ـ الشىء قَرْءَا و قُرْآنًا

Hayız gördü. Hayzinden temizlendi. (-o): Okuttu. Selâm söyledi.

أقْرَأت المر أةُ

Kur’an-ı Kerim. Okumak.

القُرْآنُ

Hayız. Hayızdan temizlik. Kafiye.

القُرْء (ج) أ قْرَأهٌ و قُرُوهٌ و أقْرُوهٌ

Kendini ibadete veren. Güzel Kur’an okuyan.

القُرَاء

Güzel Kur’an okuyan.

القُرَّاء

Yaklaşmak. Bizzat yapmak. Cinsî münasebette bulunmak.

قَرِبَ الشىء ـ قُرْبًا و قُرُبانًا

Yaklaşmak. (-min, ilâ): Yaklaşmak.

قَرُبَ الشىء ـــُــ قَرَابةً و قُرْبًا و قُرْبَةً

Kap dolmaya yaklaştı. (-fî): Mutedil davrandı. (-o): Birbirine yakın yaptı, yaklaştırdı. Tatlı ve yumuşak konuştular.

قَارَبَ

Böğrü ağrıdı. Elini böğrüne koydu. At dörtleme yürüdü. (-o): Yaklaştırdı. Kılıca kın yaptı. Kurban takdim etti.

قَرَبَ

Yaklaştı.

أقْتَرَب÷

Yaklaşmaya çare aradı.

تَقَرَّ ب ـ إليه

Kayık.

القارِبُ (ج) قَوَارِبُ

Kılıç kını. Dağarcık.

القِرَابُ (ج) قُرُو بٌ

Akrabalık.

القَرَابَةُ

Yakınlık, akrabalık. Böğür.

القُرْبُ (ج) أقْرَابٌ

Akrabalık, yakınlık.

القُرْبى

Allah rızası için yapılan kurban v. b. İbadeti. Sultanın yanında devamlı bulunan sohbet arkadaşı.

القُرْبانُ (ج) قَرَابينُ

Akrabalık. İbadet.

القُرْبَةُ (ج) قُرَبٌ و قُرُباتٌ

Kırba.

القِرْبةث

Zaman, yer veya soyca yakın.

القَرِيبُ (ج) أقْرِباء و قَرَابى

Kısa yol. Misafirhane.

المَقْرَبَةُ (ج) مَقَارِبُ

Yaralamak. Haksız olan bir şeyi hak namına iptal etmek.

قَرَحَهُ ـ قَرْحًا

Bizzat ileri sürdü. Hazırlanmadan konuştu. Seçti. Hazırlayıp tedkike sundu. Kuyu kazdı. 

أقْتَرَحَ الامر َ

Hazırlanıp tedkike sunulan ilmi görüş ve buluş. 

الاقتراحُ

Yara. Uyuz.

القُرْحُ (ج) قُرُو حٌ

Cerahatlenmiş çıban ve sivilce.

القَرْحَةُ (ج) قَرْحٌ و قُرُو حٌ

Yaralı. Temiz su.

القَرِيحُ (ج) فَرحَى

İlk, evvel. Tabiat, huy. Akıl, zekâ.

القَرِيحَةُ (ج) قرائح

Kene. Meme ucu.

القُرَادُ الواحدة قُرَادَةُ (ج) قِرْدَانٌ

Maymun.

القِرْدُ (ج) أقْرَادٌ و قُرُو دٌ و قِرَدَةٌ

Düz ve yüksek arazi.

القَرْدَدُ

Soğumak.

قَرَّ ـ قَرَّا

Sevinmek, hoşnut olmak.

و ـ عينُهُ

Yerleşmek, ikamet etmek.

قَرَّ با لمكانِ ـ قَرَّا و قَرَّارًا و قُرُو رَةً

Soğuğa girdi. Sakinleşti.itaat etti. (-bi, li): İtiraf ve isbat etti. (-o): Yerleştirdi. Kabul etti. Hoşnut etti.

أقْرَّ

Sakin oldu, kımıldamadı.

قارَّهُ

Yerleştirdi. (-o bi): itirafa zorladı. Tahkik eti. Açıkladı.

قَرَّرَ الشىء فى المكان

Duran. Soğuk. 

القَار

Geniş, düz arazi. Kıt’a.

القَارَةُ

Şişe. Kadın.

القَارُرَةُ (ج) وَارِير

Soğuk. Tahtırevan.

القَرّ

Soğuk. 

القُرّ و القِرَّةُ

Sevindiren şey. Kazanın dibine tutan şey. 

القُرَّةُ

Yerleşme, sabit olma, sonuç.

المُسْتَقَرَّ

Sözcü. 

المُقَرَّرُ

Sabit, kesinleşmiş. Talebenin imtihanda mes’ul olduğu ders mevzuları.

المُقَرَّرُ

Katı, donmuş, çok soğuk.

القَّرَسُ

Toplamak, devşirmek. Rızık temin etmek, kazanmak. Dar geçinmek.

قَرَشَ الشىء ـــَــ قَرَشً

Köpek balığı. Bir para birimi, kuruş.

القِرشُ (ج) قُروش

Çimdiklemek. Tırmalamak. Pire, yılan v.b. ısırmak. Dil burulmak. Hamuru açmak üzere yumak yapmak.

قَرَصَهُ ـــُــ قَرْصًا

Acı söz.

القَارَصَةُ (ج) قَوَارِسُ

Papatya. Yemen za’feranı.

القُرَّاضُ

Yuvarlak, yassı ve düz cisim. Güneş yuvarlığı.

القُرَضُ (ج) أقْرَاصٌ

Yassı yuvarlak çörek.

القُرْصَة (ج) قُرَصٌ

Makas.

المِقْرَاصُ

Korsan.

القُرْصَان (ج) قراصِنة

Kesmek. Dönüp gitmek. Ceza veya mükâfat vermek. Şiir söylemek. 

قرَضَ الشىء ـ قرْضًا

Borç verdi.

أقْرَضَهُ

(=) Sermaye bir taraftan, çalışma öbür taraftan kâr ortağı ticaret yaptı (lar). Karşılığını verdi.

فارَضَهُ

Borç aldı. (--o): Gıybet etti.

أفْتَرَضَ من فلانٍ

Kesildi. Yok olup gitti.

انْقَرَضَ

Karşılıklı alıp verdiler. 

تقَارَضَا الشىء

Borç istedi.

اسْتَقْرَضَ منه

Kırpıntı. Fare yeniği. Kötü, değersiz.

القُرَاضَةُ

Gıybetçi. Güve.

القَّرَاضَةُ

Borç, ödünç.

القَرْضُ (ج) قُرُضٌ

Faizsiz ve menfaatsız verilen ödünç para.

القَرْضُ الحسن

Şiir.

القَرِيضُ

Makas. Bilet kontrol zımbası.

المِقراضُ

Obur. Hırsız. Arslan. Keskin kılınç.

القرِضَابُ (ج) قَرَاضِبَةُ

Küpe. Ülker yıldızı. Alev.

القُرْطُ (ج) أقْرَاطٌ و قِرَاط و قُروط

Bir nevi pırasa.

القِرْطُ

Ortalama 4 buğday veya 5 arpa tanesi ağırlığında bir ölçü (Şer’i ölçüsü:0,2 gram, örfi ölçüsü: 0,20208 gramdır.)

القِراطُ

Kâğıt. Hedef. Genç deve. Kâğıt huni. 

القِرْطَاسُ (ج) قَرَايسُ

Selem ağacının meyvesini toplamak; bununla deriyi tabaklamak.

قَرَظَ القَرَظَ ـ قَرْطًا

Övdü. İyi ve üstün taraflarını söyledi.

قَرَّظَ فلانًا

Ceviz ağacı büyüklüğünde bir ağaç, selem ağacı.

القَرَظُ واحدته قَرَظةٌ

Dövmek, vurmak. Birden gelivermek. Yuları çekip hayvanı durdurmak. Kur’a çekmek.

قَرَعَ الشىء ـ قَرْعًا

Denizin dibine indi. Yaklaştı. (-ilâ): Geri döndü. (-an): Vazgeçti. – Kur’a çekti. Kur’a çekmelerini söyledi. (-o): Men’etti. Mağlup etti. Atın yularını çekti. En iyisini verdi.

أقْرع

Kılıçla vuruştu(lar). Kur’a çekti(ler). 

قارَعَ

Kur’a çektiler. (-o): Seçti.

أقْتَرَعُوا على شى

Kel. Kabuğu soyulmuş. Sert, sağlam.

الأقْرَع (ج) أقَارع و قُرْعٌ

Kıyamet. Felâket, musibet.

القَارَعَة (ج) قَوَارِع

Yolun ortası. 

قَارِعَةُ الطَّريق

Saçkıran. Kel illeti. 

القُرَاع

Ağaçkakan kuşu.

القَّرَاع

Kabak.

القَرْع

Kel illeti. Bitkisiz arazi. Boş deve ağılı. Tehlike.

القَرَع

Kur’a. Kur’adan çıkan pay.

القُرْعَةُ

Ütü. Külünk.

المِقْرَاعُ

Yalan söylemek. (-li): Kazanmak. Devşirmek. (-o): Kötüsüyle karıştırmak. Ayıplamak, kusurlamak. Deriyi soymak. Günah işlemek.

قَرَفَ ـ قَرْفًا

Kabuk. Kurumuş sümük.

القِرْفُ

Kötü ile karışma. Sirayet. Veba. Hastalığın nüksedişi. İttiham. 

القَرَفُ (ج) قِرَافٌ

Çocuk yeni yemeğe başlamak. (-o): Yemek. Soymak. Sövmek.

قَرَمَ الصَغيرُ ـ قرْمًا و قُرُو مًا و قَرَمَانًا

Nakışlı örtü. Yün perde.

القِرَامُ (ج) قُرُومٌ

Süs ve sıvada kullanılan za’feran, kireç v.b.

القَرْمَدُ

İçi geniş, ağzı dar çukur. Güvercin yuvası. Deve memesi. 

القِرْمَاسُ (ج) قَرَامِصُ

Sık adımlarla yürüdü. Sık yazdı. Karâmıta mezhebini benimsedi.

قَرْمَطَ

Küçük deve. Çift hörgüçlü deve. Saç örgüsü.

القِرْمِلُ

At arka ayaklarını, ön ayaklarını kaldırdığı yere koyarak yürümek. (-o bi): Yaklaştırmak, yan yana yapmak. (-o ilâ): Birleştirmek, bağlamak. 

قَرَنَ الفرسُ ـــُــ قَرْنًا و قِرانًا

Çatık kaşlı olmak. Uzun boynuzlu olmak. 

قَرنَ فلانٌ ـ قَرَنًا

S. müş.

فهو أقْرَنُ و هى قَرْناء (ج) قُرْنٌ

İki iş veya iki şeyi birleştirdi. Yüzünde ergenlik çıktı. Kan çoğaldı. Çıban olgunlaştı. (-li): Gücü yetti. (-alâ): Sıkıştırdı. (-o): Dengi ve akranı oldu. 

أقرَنَ

Beraber oldu. Eşit kıldı. (-o, bi): Mukayese etti.

قارَنَهُ

(o): İple bağladı.

قَرَّنَ

Bir ihramda hem hac, hem de Umre yapma. Yular ipi.

القِرانُ

Boynuz. Başın iki tarafındaki çıkıntı. Reis. Kılıcın ağzı. Doğarken güneşin ilk çıkan kısmı. Dağın tepesi. Fasulya kabuğu. Mermer gibi düz ve temiz taş. Tur, dolaşma. Yüz senelik bir zaman. 

القَرْنُ (ج) قُرُو نٌ

Gergedan.

وحيدُ القَرْن

Eş, emsal.

القِرْنُ (ج) أقْرَانٌ

Dost, arkadaş. Eş. Biri diğerine bağlı deve. Esir.

القَرِينُ (ج) قُرَناء

Nefs, ruh. Zevce. Maksadı gösteren alâmet. 

القَرِينة (ج) قَرَائن

Boyunduruk.

المِقْرَنُ

Dişi apse yapıp avurdu şişmek. Avurdunda bir şey saklamak. (-o): Toplamak. Misafir etmek. Misafire ikram etmek.

قَرَى فلانٌ ـ قَرْيًا و قَرًى

Yara irinledi. Misafir olmayı istedi. (-o): Misafir etmesini istedi. İnceledi. Gezip dolaştı.

اسْتَقْرَى

Sırt. Orta.

القَرَا (ج) قِرْوانٌ و أقْرَاهٌ

Su oluğu: ağaç. Çanak. Haya fıtığı. Benzer, aynı.

القَرْوُ (ج) أقْرَاهٌ و أقْرِى

Köylü.

(القَرَوِىُّ)

Misafire takdim edilen yemek. Havuzda toplanan su.

(القرَى)

Şehir. Köy.

القَرْيةُ (ج) قُرىً - قُزَحُ قَوْسُ قُزَحَ : (انظر : قوس)