EDHEM BABA
Anadolu'da yetişen büyük velîlerden. İsmi Edhem olup, Edhem Baba denmekle şöhret
buldu. Annesi Güneş Hanım olup, babası evliyânın büyüklerinden Müştâk Kâdirî
hazretleridir. 1804 (H.1219) senesi Bitlis'te doğdu. 1886 (H. 1304) senesinde
bir Cumâ günü İstanbul'da vefât etti. Cenâze namazı Fâtih Câmiinde kılınıp
Edirnekapı kabristanlığına götürülürken Kabakulak Dergâhı bahçesine defnedildi.
Kabakulak Dergâhı Karagümrük'te Vatan Caddesi yönünde iki yüz metre içeride
Kabakulak sokaktadır.
Edhem
Baba âlim bir zât olan amcası Hacı Mahmûd Efendiden okudu. Babası Müştâk-ı
Kâdirî hazretlerinden de Kâdirî yolunun edeplerini öğrendi ve mânevî ilimlerde
yüksek bir dereceye çıktı. İcâzet, diploma alıp insanlara hak yolun bilgilerini
öğretmeye memur edildi.
Edhem
Baba önce Bağdât'a gitti. Dedeleri Seyyid Abdülkâdir-i Geylânî hazretlerinin
kabr-i şerîflerini ziyâret etti. Mânevî üstünlüklere kavuştu. Bağdât'ta Nakîb-ül
Eşrâftan, seyyid ve şerîflerin işleriyle uğraşan makamdan icâzet, izin aldı.
Sonra da seyâhata çıkıp Basra, Hindistan, Horasan'ı dolaştı. Erzurum'a avdet
edip, dönüp akrabâlarının yanında bir müddet ikâmet etti.
Edhem
Baba hazretleri Bitlis'te evlendi. İki oğlu bir kızı dünyâya geldi. Oğullarının
isimleri, Seyyid Necib ve Seyyid Ahmed idi. Her ikisi de ilim ve edepte yükselip
Kâdirî yolu büyüklerinden oldular.
Edhem
Baba hazretleri Hicaz'a gitmek niyetiyle yola çıktı. İstanbul'a geldiğinde
ortaya çıkan bâzı sebeplerle Hicaz'a gidemeyip burada kaldı. O zamanlar yetmiş
yedi yaşlarında idi. Bilâhere İstanbul'dan bedel olarak yerine birini gönderdi.
Edhem
Baba, İstanbul'da Eğrikapı civârında ikâmet etti. Dünyâ işine hiç rağbeti yoktu.
Sultan Abdülmecîd Han zamânında kendilerine "Yurdluk, ocaklık" adıyla maaş
tahsîs edilip kadr ve kıymeti bilindi.Edhem Baba bu maaş ile geçindi. Muhterem
babalarından kendisine kalan malı, Allahü teâlânın yolunda fakir ve fukarâya
dağıttı. Eline para geçtikçe kimsesizlere dağıtmaktan geri durmadı.
Edhem
Baba hazretlerinin bir dergâhı yoktu. Sevdiği zâtların dergâhlarına giderek
zikreder, vaktini ibâdetle geçirirdi. Yetiştirdiği talebelerinden bazıları
şunlardır:
1)
Saçlı İbrâhim Efendi, 2) Hoca Rahîm Efendi, 3) Gümüş Baba Dergâhı Şeyhi İbrâhim
Efendi, 4) Keşfî Osman Efendi Dergâhı Şeyhi Muhammed Müştâk-ı Kemterî Efendi, 5)
Cebbârzâde Süleymân Neyir Beydir.
KAYNAKLAR
1)
Risâle-i Müştâkiyye; Yazma Bağışlar No: 2320
2)
Sefînet-i Evliyâ; c.1, s.119
|
