CEMEL ALİ DEDE (Turut)
Selçuklular
devrinde Konya'da yetişen evliyâdan. Aslen Horasan taraflarındandır. İsmi
Ali'dir. Küçük çocuk iken Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî'yi sırtına alıp deve taklidi
yaparak eğlendirdiğinden Cemel (Deve) lakabı verilmiştir. Doğum yeri ve târihi
bilinmemektedir. 1274 (H.673) senesinde Konya'da vefât etti. Kabri, Konya'da
Meram tarafındadır.
Mevlânâ
Celâleddîn-i Rûmî hazretlerinin babası Sultânü'l-Ulemâ ile birlikte Konya'ya
gelen Cemel Ali Dede, Sultânü'l-Ulemânın sohbetinde bulunup tasavvuf yolunda
ilerledi. Selçuklu devri Konyasının tanınmış kişilerinden oldu.
İnsanlara
İslâmiyetin emir ve yasaklarını anlatıp onların dünyâ ve âhirette kurtuluşa
ermeleri için gayret etti. Pek çok kimse onun sohbet ve zikir meclislerinde
bulunup yüksek derecelere ulaştı. Adına yaptırılan dergâhta ve mescidde ilim ve
mârifet incilerini dağıtmakla meşgûl iken Konya'da vefât etti. Meram
taraflarında Dede Bağı veyaCemel Ali Bağı diye anılan yerde defnedildi. Mütevâzi
bir üslupla yaptırılmış olan türbesi, sevenleri tarafından ziyâret edilmektedir.
Cemel Ali
Dede Türbesinin içinde, sandukası çinilerle süslü olan yedi kabir bulunmaktadır.
Bunlardan ortadaki kabrin Cemel Ali Dede'ye, yanındakilerin de hanımına, kızına
ve aşçısına âid olduğu söylenmektedir. Türbenin yanında yer aldığı söylenen
Sıbyan Mektebi günümüze kadar gelememiştir.
Mevlânâ
Celâleddîn-i Rûmî hazretleri, Cemel Ali Dede'nin mescid ve zâviyesinin bulunduğu
Dede Bağı adı verilen yere giderdi. Buradaki sohbetlerde sevenlerine ledünnî
âlemin sırlarından bahseder, onlara dünyâ ve âhirette Allahü teâlânın ve
Resûlünün râzı olacağı işleri yapmalarını tavsiye ederdi.
KAYNAKLAR
1) Konya Târihi; c.1, s.215
2) Konya Velîleri; s.111
|
