ŞEYH ATİYYE ECHÛRÎ

Fıkıh, hadîs, tefsîr ve nahiv âlimi. İsmi, Atiyyetullah bin Atiyye el-Echûrî’dir. Doğum târihi kaynaklarda bildirilmemektedir. Mısır’da Kalyûbiyye’nin yakınında bulunan Echûr köyündendir. Bu yüzden Echûrî denmiştir. 1190 (m. 1776) senesinde Kâhire’de vefât etti.

İbn-i Atiyye, ilim öğrenmek için Kâhire’ye gitti. Burada Şeyh Asmâvî ve Şeyh Mustafa Azîzî’nin derslerinde bulundu. Ayrıca birçok âlimlerden ders aldı. Bilhassa usûl-i fıkıh ilminde çok bilgi sahibi oldu. İlim tahsilini tamamladıktan sonra, Şeyh Mazhar Mescidi’nde, Cem-ül-cevâmî’ adlı eserden ders verdi. Minhâc ve Tahrir adlı eserleri de ders olarak okuttu. Ders verirken, söylediklerini yazan talebelerin doğru yazabilmeleri için sözlerini tekrar ederdi. Şeyh Mazhar Mescidi’ni yaptıran Abdürrahmân Kethüda, ayrıca Atiyye Echûrî için bir de ev yaptırmıştı, İbn-i Atiyye çoluk-çocuğu ile bu evde ikâmet etti.

Atiyye Echûrî, hergün sabah erkenden Câmi-ül-Ezher’e gidip, derse başlamadan önce Şemsüddîn Muhammed Hafnâvî’nin derslerini dinlerdi.

İbn-i Atiyye, Câmi-ül-Ezher’in önde gelen hocalarından idi. Muhtelif yerlerden talebeler ders okumak için onun yanına geldiler.

İbn-i Atiyye çok fâideli eserler yazdı. Eserlerinden ba’zıları şunlardır.

1- İrşâd-ür-Rahmân li esbâb-in-nüzûl ven-nesh vel-müteşâbih minel-Kur’ân, 2- Kitâb-ül-kevkebeyn-in-neyyireyn fî halli elfâz-il-Celâleyn, 5- Haşiyetün alâ tefsîr-il-Celâleyn, 4- Şerhu muhtasar-ıs-Sünûsî, 5- Haşiyetün alâ şerh-ül-Beykûniyye: Hadîs ıstılâhlarına dâirdir.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-6, sh. 287

2) Acâib-ül-Âsâr cild-1, sh. 488

3) Silk-üd-dürer cild-3, sh. 265

4) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 665

5) İzâh-ül-meknûn cild-1, sh. 60

6) El-A’lâm cild-4, sh. 238

7) Brockelmann Sup-2, sh. 456