LÜTFULLAH ZAFÎRÎ

Fıkıh ve nahiv âlimi. İsmi, Lütfullah bin Muhammed bin Gıyâs bin Şücâ’ ez-Zafirî olup, lakabı Kutbüddîn’dir. Yemen’in Zafîr beldesinde doğdu. Doğum târihi kaynak eserlerde bildirilmemektedir. 1035 (m. 1625) senesinde doğum yeri olan Zafîr’de vefât etti.

Lütfullah Zafîrî’nin hayâtı hakkında fazla bilgi yoktur. İbn-i Ebî Rahhâl, târihinde onun hakkında şöyle yazmaktadır “Lütfullah Zafiri, derin bir âlimdir. Üstâz-ül-beşer (insanlığın âlimi) denilmeye lâyıktır. Yemen’in, diğer memleketlere karşı iftihar vesilesidir. Her tarafa onun sözleri yayıldı. Yemen’de talebeler onun yazdığı eserlere müracaat ederlerdi.”

Lütfullah Zafîrî’nin yazmış olduğu eserlerden ba’zıları şunlardır: 1- El-Menâhil-üs-sâfiye aleş-Şâfiiyye: Bu eser meşhûr Radî ismindeki kitabın muhtasarı (kısaltılmışı) gibidir. Bu esere Radî’den birçok fâideli bilgiler alınmıştır. Lütfullah Zafiri bu eseri zekî olan ve olmayan herkesin anlayabileceği bir tarzda yazdı. Sarf ilminde çok fazla derinleşmek isteyenler için yeterli bir kitaptır. Büyük âlim Ahmed bin Yahyâ Necm-ül-eimme’nin “Takrîb” kitabını birisinden istemişti. Fakat “Menâhil-üs-sâfiye”yi görünce, “Takrîb”i istemekten vazgeçti. Bu kitaba bir haşiye yazdı. Bu haşiyeyi gören, okuyan herkes beğendi. Meşhûr âlim Kayrevânî, Yemen’e gittiği zaman, bu eseri te’min etmeye çok önem verdi. Bu eseri elde etmesini Yemen’e yaptığı seferin fâidelerinden olarak kabûl etti. 2- El-İcâz: Me’ânî ve beyân ilimlerine dâirdir. Çok kıymetli olan bu eserde, âlimlerin bu ilme dâir söyledikleri, özet olarak yazılmıştır. 3- Hâşiyetün alâ şerh-it-telhîs-ül-muhtasar lis-Sa’d, 4- Şerhün alel Füsûs-il-lü’lüyye li İbn-il Vezir, 5- Ercûze fil ferâiz.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-8, sh. 155

2) Hulâsat-ül-eser cild-3, sh. 303

3) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 840

4) El-A’lâm cild-5, sh. 242