LEKÂNÎ (Abdüsselâm bin İbrâhim el-Mısrî)

Mısır’da yetişen Mâlikî mezhebi fıkıh âlimlerinden ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Abdüsselâm bin İbrâhim bin İbrâhim el-Lekânî el-Mısrî olup, zamanında, Kâhire’de bulunan Mâlikî mezhebi âlimlerinin en büyüğü idi. Yine büyük âlimlerden olan İbrâhim Lekânî’nin oğludur. Daha çok Lekânî ismi ile tanınmıştır. 971 (m. 1564) senesinde doğdu. Doğum yeri kat’î olarak bilinmemektedir. 1078 (m. 1668) senesi Şevval ayının onbeşinde Cum’a günü öğle vakti vefât etti.

Rivâyet edilir ki: Abdüsselâm Lekânî, büyük bir gayretle babasının derslerine devam ederdi. Kimsenin tahmin edemiyeceği şekilde güzel hasletleri kendisinde topladı, ilim ve edebdeki yüksekliği, evliyâlık yolundaki üstünlüğü, herkes tarafından bilinir oldu. Babasının vefâtından sonra, Câmi-ül-Ezher’de onun yerine ders vermeye başladı. Babasının derslerine devam etmekte olan talebeler de dersinde bulunurdu.

Abdüsselâm Lekânî, büyük bir âlim idi. Bilhassa fıkıh ve hadîs ilimlerinde çok mahir idi. Serî yazı yazardı. Büyük bir heybet ve vekar sahibi idi. Heybetinin çokluğundan dolayı derslerinde bulunanlar, bir suâl sormaya veya sözlerinden birine i’tiraz etmeye cesâret edemezlerdi. O zamanda bulunan meşhûr büyük âlimlerin en üstünlerinden idi. Diğer âlimler ona karşı son derece hürmet ederler, edebli ve saygılı davranırlardı. Hiçbir sözüne ve hiçbir yazısına tenkid ve i’tirazda bulunamazlardı.

Abdüsselâm Lekânî çok kıymetli eserler te’lîf etmiş olup, ba’zılarının isimleri şöyledir: 1- İttihâf-ül-mürîd: Bu kitap, babasının yazmış olduğu Cevheret-üt-tevhîd isimli eserinin şerhidir. 2- Sirâc-ül-vehhâc, 3- İbtisâm-ül-ezhâr min riyâd-ıl-ahbâr fî Rabî’il-ebrâr bi-mevlîd-il-Habîb-il-muhtâr (s.a.v.), 4- İrşâd-ül-mürid li-Cevheret-üt-tevhîd: Bu kitap da Cevheret-üt-tevhîd’in şerhidir. 5-Tervîh-ül-fü’âd bi-mevlidi hayr-ül-ibâd, 6- Hâşiyetün alâ tezkire-i Kurtubî, 7- Feth-ül-mecîd li-kifâyet-il-mürîd.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 222

2) Hulâsat-ül-eser cild-2, sh. 416

3) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 571

4) El-A’lâm cild-3, sh. 355

5) İzâh-ül-meknûn cild-1, sh. 283, cild-2 sh. 8 127

6) Keşf-üz-zünûn sh. 620

7) Kıyâmet ve Âhıret sh. 186

8) Brockelmann Sup-2, sh. 419