Hanefî mezhebi fıkıh ve hadîs âlimi. İsmi, Ali bin Muhammed bin Ali olup, lakabı Nûreddîn’dir. 920 (m. 1514) senesinde Kâhire’de doğdu. Aslen Kudüslüdür. 1004 (m. 1595) senesinde Kâhire’de vefât etti.
İbn-i Gânim, Mısır’da yetişti. Küçük yaşta Kur’ân-ı kerîmi ezberledi. Kırâat-ı seb’ayı büyük âlim Şihâbüddîn bin Fakîh Ali Makdisî’den öğrendi. Kâdı’l-kudât “Muhibbüdddîn Ebü’l-Cevâd’dan kırâat ve fıkıh ilimlerini tahsil etti. Şihâbüddîn İbni Neccâr’dan Sahîh-i Buhârî, Sahîh-i Müslim ve Kütüb-ü sitte’den olan diğer dört hadîs kitabını okudu. Ayrıca; İbn-i Şelbî, Nâsıruddîn Lekânî el-Mâlikî, Ebü’l-Hasen Bekrî, Şihâbüddîn Remlî, Şemsüddîn Muhammed, Safiyyüddîn, Mîr Âlim Buhârî, Ma’lül Emîr, Kâdı’l-kudât Abdullah bin Abdülazîz ders aldığı hocalarındandır. Her taraftan, İbn-i Gânim’in derslerini dinlemek ve ondan ilim öğrenmek için gelirlerdi, İbn-i Gânim, hayâtı boyunca fetvâ verdi. Asrının büyük âlimlerinden birçoğu ondan istifâde ettiler. İbn-i Gânim, çeşitli medreselerde müderrislik ve çeşitli görevlerde bulundu.
Münâvî, “Tabakât-ül-evliyâ” ismindeki kitabında ondan şöyle bahseder: “İbn-i Gânim Makdisî, geceleri ibâdet ve murâkabe ile geçirirdi. Gündüzleri, müslümanların suâllerini cevaplandırır, sonra bir müddet uyurdu. Fakirlere çok iyilik yapar, onlarla beraber otururdu. Herkese ikramda bulunurdu. “Doğru yol Resûlullahın (s.a.v.) yoludur” derdi.”
İbn-i Gânim bütün ilimlerde mütehassıs idi. Zâhirî ilimlerde olduğu gibi, bâtınî ilimlerde de yükseldi. Vera’ ve zühd sahibi idi. Asrındaki âlimler onun ilim ve faziletteki üstünlüğünü kabûl ettiler.
İbn-i Gânim Makdisî’nin yazmış olduğu eserlerden ba’zıları şunlardır: 1-Er-Remzu fî şerhi nazm-il-Kenz: Dört cildlik olan bu eserin yazması Tunus’da bulunan Sâdıkiyye Kütüphânesi’ndedir. 2- Nûr-uş-şum’a fî ahkâm-ül-Cum’a, 3-Bugyet-ül-murtâd fî tashîh-id-dâd, 4-Hâşiyetün alel Kâmûs: Yazma ve küçük bir eser olup, Kâmûs’a fâideli bilgiler ilâve yapmıştır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-7, sh. 195
2) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 750
3) Keşf-üz-zünûn cild-1, sh. 99, 250
4) El-A’lâm cild-5, sh. 12
5) Hulâsat-ül-eser cild-3, sh. 180
6) Şakâyık-ı Nu’mâniyye zeyli (Atâî) sh. 398
7) Brockelmann sup-2, sh. 395