Osmanlı âlimlerinden. İsmi Ca’fer’dir. Osmanlı şeyhülislâmlarından Ebüssü’ûd Efendi’nin amcası Abdünnebî Efendi’nin oğludur. 925 (m. 1519) senesinde İskilip’de doğdu. 978 (m. 1571) senesinde İstanbul’da vefât etti. Eyyûb Sultan civarında, Cezerî Kâsım Paşa Câmii bahçesinde defnedildi.
Zamanının âlimlerinden Muhyiddîn el-Fenârî ve Şücâeddîn Rûmî’nin hizmetlerinde bulundu. Onlardan ilim tahsil edip, istifâde etti. Şücâeddîn Rûmî, Edirne kadılığından sonra Sultan Bâyezîd Medresesi’ne müderris olunca, Molla Ca’fer’i yanına alıp yetiştirdi. 925 (m. 1519) senesinde mülâzim (stajyer) olarak Amasya’da bulunan Yörgüç Paşa Medresesi’ne müderris ta’yin edildi. Daha sonra Amasya Mahmûd Paşa Medresesi’ne ve Akşehir Atâbek Medresesi’ne müderris olarak ta’yin edildi. Sonra Merzifon Çelebi Sultan Mehmed Medresesi’ne müderris oldu. Ebüssü’ûd Efendi, Rumeli Kadıaskeri olunca, İstanbul’daki Efdal-zâde Medresesi’ne müderris ta’yin edildi. 944 (m. 1537) senesinde Cürcan Efendi’den boşalan Atîk Ali Paşa Medresesi’ne müderris olduktan sonra, 950 (m. 1543) senesinde Kara Çelebi yerine Manisa müftîliğine terfi ettirildi. 954 (m. 1547) senesinde Sahn-ı semân Medresesi, 957 (m. 1550) senesinde Edirne İkinci Bâyezîd Medresesi müderrisi oldu. 958 (m. 1551) senesinde Şam kadılığıyla vazîfelendirildi. Aynı sene içinde Anadolu kadıaskerliğine ta’yin edildi. Altı sene müddetle bu vazîfeyi adâlet ve faziletle yürüttü. 964 (m. 1556) senesinde emekli oldu. Daha sonra Haremeyn’e gidip hac ibâdetini yerine getirdi ve Resûlullahın (s.a.v.) kabr-i şerîfini ziyâret edip döndükten sonra, ibâdet ve tâatle meşgûl oldu. Üsküdar’da bir câmi yaptırdıktan sonra vefât etti.
Molla Ca’fer; âlim, faziletli, ilmiyle âmil, kadılığı müddetince adâletle hükmeden bir zât idi. İslâm dîninin emirlerine bağlı, yasaklarından şiddetle kaçınır, dünyâya meyl etmezdi. Dostlarından gelen hediyeleri kabûl ederdi. Fakat dedikoduya sebep olabilir düşüncesiyle başkalarından hediye kabûl etmezdi. Süs ve gösterişten sakınır, sâde bir hayat yaşardı.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Şakâyık-ı Nu’mâniyye zeyli (Atâî) sh. 136