ŞİHÂBÜDDÎN AHMED SİVÂSÎ

Fıkıh ve tefsîr âlimi, mutasavvıf. İsmi, Ahmed bin Muhammed (veya Mahmûd)’dur. Doğum yeri ve târihi bilinmeyen Şihâbüddîn Sivâsî, Sivaslı bir kimsenin kölesi idi. Sivas’ta ikâmet ederdi. İlme karşı hevesini ve dinde gayretini gören efendisi tarafından azfid edildi. Zamanın ileri gelen âlimlerinden ilim tahsil edip; fıkıh, tefsîr ve diğer aklî ve naklî ilimlerde mütehassıs oldu. Zeynüddîn Hâfi’nin (r.a.) halîfelerinden Ayasoluglu Mehmed Efendi’nin hizmetine girdi. Uzun bir zaman hocasının yanında kaldı. Tasavvuf yolunun terbiye usûllerinden geçti. Hocası onu kendi kavuştuğu hâllere ve makamlara kavuşturdu. Beraberce İzmir yakınlarındaki Ayasolug'a geldiler. O sıralarda o bölgeye Aydınoğulları hâkim idi. Aydınoğullarından izzet ve ikram gördüler. Niyetleri Tire'de yerleşmek iken, Aydınoğulları Beyi'nin ısrarı üzerine Ayasolug'u tercih ettiler. Senelerce Ayasolug'da kalıp, insanlara, Allahü teâlânın emir ve yasaklarını, Resûlullahın (s.a.v.) güzel ahlâkını öğretmeye gayret ettiler. Hocasının vefâtından sonra birkaç sene daha yaşayan Şihâbüddîn Ahmed Sivâsî, pekçok kimseye ilim öğretip, hocaları vasıtasıyla Resûlullahtan (s.a.v.) aldığı feyzleri âleme saçıp aydınlattı, paslı gönülleri temizleyip parlattı. Yazmış olduğu kıymetli eserleri ile de, güzel ilminden insanların daha çok istifâde etmesini te'min eyledi. 800 (m. 1398) den sonra vefât edip, Ayasolug'tan Kuşadası'na giden yol üzerindeki bir türbenin yanına defnedildi. Sevenleri ve bilenler tarafından kabr-i şerifi ziyaret edilerek, feyzinden istifâde edilmektedir.

Yazmış olduğu eserlerden "Tefsîr-i Şeyh" ismiyle de meşhur "Uyûn-üt-te-fâsîr lil-fudalâ-is-semâsir" adlı tefsiri, "Risâlet-ün-necât min şerr-is-sıfât" adlı tasavvufa dâir eseri, "Cezab-ül-kulüb" adlı yine tasavvufa dâir eseri ferâiz ilminde "Sirâciyye şerhi" adlı eseri, Usûl ve ilmî ıstılahlara dâir "Riyâz-ül-ezhâr fî celil-il- eksâr" adlı eseri, nahivde "Şerh-ül-Misbâh lil-Makrazî" adlı eseri ve "Uyun üt-tevârih" adlı eseri bilinmektedir.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Şakâyik-ı Nu'mâniyye tercümesi (Mecdî Efendi) sh. 55

2) Mu’cem-ül-müellifîn cild-2. sh. 172. cild-4. sh. 309

3) Hediyyet-ül-ârifîn cild-1. sh. 118

4) Keşf-üz-zünûn sh. 895, 1185, 1248, 1709

5) Osmanlı Müellifleri cild-1. sh. 90