İBN-İ TAKIYYÜDDÎN SÂLİHÎ

Hanbelî mezhebi fıkıh âlimi ve evliyânın büyüklerinden. İsmi, Abdürrahmân bin Ebî Bekr bin Dâvûd ed-Dımeşkî es-Sâlihî’dir. Künyesi Ebü’l-Ferec olup, lakabı Zeynüddîn’dir. İbn-i Dâvûd ismiyle meşhûr oldu. 782 (m. 1380) senesinde Dımeşk’da doğdu. 856 (m. 1452) senesi Rebî’ul-evvel ayının son Cum’a gecesi Kudüs’de vefât etti. Muzafferiyye Câmii’nde Cum’a namazından sonra cenâze namazı kılındı. Dergâhının kapısında, önceden kendisi için hazırladığı kabrine defnedildi, İbn-i Takıyyüddîn, önce Kur’ân-ı kerîmi ezberledi. Daha sonra İbrâhim bin Şemsüddîn Muhammed ve Alâüddîn bin Lihâm’dan fıkıh ilmini tahsil etti. Tasavvuf ilmini babasından aldı ve onun vasıtasıyla bu yolun edebini öğrendi. 805 (m. 1402) senesinde de Trablus’da “Edeb-ül-Mürîd vel-Murâd” adlı eseri dinledi. Babasından, Şihâbüddîn bin Nâsih’den ve Beyt-ül-makdîs’de hânekâhı olan el-Bistâmî’den icâzet (diploma) aldı. Dımeşk’da Muhibbüddîn Sâmit’in hadîs-i şerîf dersinde bulundu. Buhârî ve başka hadîs-i şerîf kitaplarını dinledi. Cemâlüddîn bin Serâihî’den ve Bâ’lebek’de Tâcüddîn bin Bürdes’den hadîs-i şerîf dinledi ve icâzet (diploma) aldı. Hâfız İbn-i Nâsırüddîn’in derslerine devam etti. Babasının Hanâbile Câmii yanındaki dergâhına halef oldu. Orada ilim ve edeb öğretti. Sohbetlerinden çok kimseler istifâde ettiler. Çok defa hacca gitti. Beyt-ül-makdis’i ziyâret etti. Birçok yerleri dolaştı.

İbn-i Takıyyüddîn. büyük bir âlim olup, aklı tam ve tedbir sahibi idi. Emri ma’rûf ve nehy-ı münkere çok önem verdi. Hayra teşvik eder, doğruluktan ayrılmazdı. Eserleri çok faydalıdır, Allahü teâlânın emirlerine çok önem verirdi. Asîl ve tevâzu sahibi idi. Çok güzel hattı vardı. Vakûr olup, sohbetleri çok te’sîrli olurdu. Çok kimseler, ilminden istifâde ettiler. Emr-i ma’rûf ve nehy-i münkerin önemine dâir, iki cild olarak “Kenz-ül-ekber” kitabını yazdı. Diğer eserleri şunlardır: 1-El-İnzâr bi vefât-il-Mustafâ el-Muhtâr (s.a.v.), 2-Tuhfet-ül-İbâd ve edillet-ül-evrâd fî şerh-id-Dürer-il-müntekâ, 3-Tesliyet-ül-vâcim fit-Tazin-il-Hâcim, 4- Feth-ül-Hallab fil-hassi alâ mekârim-il-ahlâk, 5-Mevâkı-ül-envâr ve meâsir-ul-muhtâr, 6-Nüzhet-ün-nüfûs vel-efkâr fî havâs-in-nebât vel-Hayevân vel-eşcâr.

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-5, sh. 128

2) Ed-Dav-ül-lâmi’ cild-4, sh. 62

3) Şezerât-üz-zeheb cild-7, sh. 288

4) Esmâ-ül-müellifîn cild-1, sh. 530

5) Keşf-üz-zünûn cild-1, sh. 369, 733, cild-2, sh. 1513

6) Brockelmann Sup-2, sh. 151, 171