Vâ’iz, Şafiî mezhebi fıkıh âlimlerinden. İsmi, Ahmed bin Ömer bin Ahmed bin Îsâ el-Ensârî olup, eş-Şâb-üt-tâib adıyle meşhûrdur. 767 (m. 1366) senesinde Zilhicce ayının onyedisinde Kâhire’de doğdu. 832 (m. 1429) senesinde Receb ayında Dımeşk’da vefât etti. Bâb-üs-sagîr kabristanında defnedildi. Cenâze namazı çok kalabalık oldu.
Kâhire’de büyüdü. Zamanın âlimlerinden ilim öğrendi. Nahiv ilmi ile meşgûl oldu. Şafiî mezhebine göre yetişti ve âlim oldu. Bülkînî, İbn-i Mülakkîn, İzzeddîn bin Küveyk; Mâlikî âlimlerinden Gumârî, İbn-i Haldûn, Şemseddîn bin Mekîn Mısrî onun ilim öğrendiği âlimlerdendir.
Tasavvufa ve tasavvuf büyüklerine karşı sevgisi vardı. Hüseyn Habbâz’dan Şâzilî tarikatını öğrendi. Hüseyn Habbâz, Yakut Habeşî’den, o da Ebü’l-Abbâs Mürsî’den, o ise Ebü’l-Hasen Şâzilî’den bu tarikatı öğrenmişti. Alâüddîn Ali Hüseynî’den de Kadirî tarikatını öğrendi. Hicaz ve Yemen diyârına da gitti. Buralarda fazla kalmadı, iki sene sonra geri döndü. Ezher’de ve bunun dışındaki ba’zı yerlerde, belirli zamanlarda insanlara va’z eder, nasihat verirdi. Güzel ve te’sîrli konuşur, tarikatı hakkında şiirler okurdu. Bu hâllerinde çok zarif ve mütevâzi idi. Zevîle kapısı hâricinde, bir zaviye yaptırdı. Kısa zamanda insanlar tarafından sevildi. Bulunduğu yerdeki bütün insanlar onu büyük bilir, hürmet gösterirlerdi.
Kudüs’ü de ziyâret etti. Bir müddet de burada va’z etti. Buradan Dımeşk’a gidip, oraya yerleşti. İki nehir arasında bir zaviye yaptırdı. Burada belirli zamanlarda va’z ve nasihat ederdi. Dımeşk ahâlisi tarafından çok sevildi.
İbn-i Hacer Askalânî de bu zâtı şöyle anlatmaktadır. “Bir miktar fıkıh ilmi tahsil etti. Birçok şehirleri gezdi, iki defa Yemen’e gitti. Birkaç kere Irak’a ve Hısn-i Keyfe’ye gitti. Birkaç kere hacca gitti. Bir müddet de Dımeşk’da ikâmet etti. Hâfızası kuvvetli olup, çok şey ezberlemişti. Çok te’sîrli ve güzel konuşurdu. Halk tarafından çok sevilirdi. Ba’zı yerlerde zaviyeler yaptırdı.”
Zâd-ül-mesîr kitabını kısaltarak, “Lübb-üz-zâd” adını verdi. Ba’zı tefsîrlere haşiyeler de yazmıştır.
¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾
1) Mu’cem-ül-müellifîn cild-2, sh. 28
2) Ed-Dav-ül-lâmi’ cild-2, sh. 50
3) Enbâ-ül-Gumr cild-3, sh. 424
4) Brockelmann Gal-2, sh. 120 Sup-1, sh. 149