DİMYÂTÎ (Muhammed bin Osman)

Fıkıh ve tefsîr âlimlerinden. İsmi, Muhammed bin Osman bin Sadaka bin Ali bin Muhammed bin Muhlisuddîn’dir. Dimyâtî diye meşhûr olmuştur. 852 (m. 1448) senesinde Atıyye kasabasında doğdu. Kaynaklarda ölüm târihi ve yeri bildirilmemektedir.

Şafiî mezhebinde olup, dedeleri daha önceden Kâhire’ye gelmiş idi. Küçük yaşta iken Dimyat’a geldi. Burada Kur’ân-ı kerîmi ve Minhâc kitabını ezberledi. Şihâbüddîn Cedîdî’nin derslerine uzun müddet devam etti. Fakîh Alemüddîn’in ve başka âlimlerin derslerinde de bulundu. Sonra Kâhire’ye gelip, Şeyh Midyen Zaviyesi yakınında bulunan İbn-i Bektemir Zâviyesi’ne yerleşti. Burada bulunan âlimlerin derselerine devam ederek, “Verdiyye” kitabını ve İbn-i Mâlik’in “Elfiye” kitabının yarısını ezberledi. İbn-i Kâsım’ın ve Fahreddîn Osman Maksî’nin derslerinde bulundu. Cem’ul-Cevâmi’” kitabını okudu. Fıkıh ilmi öğrendi. Bir miktar da; İbâdî Bedreddîn bin Kattân ve Cevcerî’den okudu. Bekrî’den Minhâc haşiyesini, Kemâleddîn bin Ebî Şerîften Şerh-i Akâid ve haşiyelerini okudu. Cem’ul-Cevâmi’ şerhini ve Beydâvî tefsîrini dinledi. Kâfiyeci’den Nûr sûresinin tefsîrini okudu. Ebû Hâmid Televânî’den, birkaç defa Kâşifet-ül-Kerb adlı lügat kitabını ve diğer eserlerini okudu. İmâm-ı Kâmiliyye, Bedreddîn Hasen A’rac’ın yanında; usûl, fıkıh, ferâiz, hesâb ve başka dersler okudu.

Şemseddîn Sehâvî diyor ki: “Nûhbe” şerhini ve “Buhârî” kitaplarını okudu. Yazı yazma derslerime devam etti. Eserlerinden birçoğunu da bizzat kendi yazısı ile yazdı. Celâleddîn Kumsî, Şihâbüddîn Hicâzî ve Şihâbüddîn Şâvî’den hadîs-i şerîf öğrendi. Yûsuf el-Acemî, İbn-i Kattân, Maksî ve Ebû Hâmid ders okutma husûsunda ona icâzet verdiler. Ba’zı âlimler ise, fetvâ verme husûsunda icâzet verdiler. Çok akıllı, ağır başlı ve iffet sahibi bir âlim idi.”

¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾¾

1) Ed-Dav-ül-lâmi’ cild-8, sh. 145